05.02.2016

Nghiệp đoàn độc lập vẫn mờ mịt sau TPP?

Nghiệp đoàn độc lập vẫn mờ mịt sau TPP?
BBC
Image copyright Reuters  Image caption TPP đòi hỏi Việt Nam thay đổi luật hoặc ra luật mới cho phép công nhân thành lập công đoàn độc lập
Một nhà hoạt động tại TP. Hồ Chí Minh bình luận với BBC rằng nghiệp đoàn độc lập vẫn mờ mịt sau khi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) ký kết tại Tân Tây Lan hôm 4/2.
Hôm 4/2, Bộ trưởng Công Thương Việt Nam Vũ Huy Hoàng, dẫn đầu phái đoàn Việt Nam tại lễ ký kết TPP. Ông được báo trong nước dẫn lời miêu tả đây là “cơ hội lớn cho kinh tế đất nước, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối và chính sách của Đảng và Nhà nước trong quá trình hội nhập quốc tế, trong đó hội nhập kinh tế là trọng tâm.”

Trong khi đó, từ Sài Gòn, trong cuộc trao đổi với BBC hôm 4/2, nhà hoạt động Đỗ Thị Minh Hạnh nói: “Ở góc độ đấu tranh cho quyền công nhân, tôi không cảm thấy lạc quan khi TPP đi vào hoạt động thời gian tới. Vì thực tế cho thấy chính quyền sẽ không bớt trấn án các nhà hoạt động nghiệp đoàn và tiếp tục ngăn cản mục tiêu hình thành nghiệp đoàn độc lập”.
Nhà hoạt động cũng cho hay dù đang là những ngày cận Tết Bính Thân nhưng bản thân bà và một số thành viên khác của Phong trào Lao Động Việt vẫn đang bị chính quyền canh giữ, theo dõi gắt gao và ngăn cản những cuộc tiếp xúc với công nhân.
Mới ngày hôm kia 2/2, công an đã bao vây một quán cà phê, ngăn chúng tôi tiếp xúc với những công nhân ở Đồng Nai về chuyện họ bức xúc về tiền thưởng Tết.
Hiện tại trước nhà tôi bao giờ cũng có khoảng 30 chục người theo dõi nhất cử nhất động của tôi. Do họ luôn mặc thường phục nên tôi khó có thể cáo buộc họ là người của chính quyền”, bà Hạnh kể.
Bà nói thêm: “Tham khảo những điều khoản của TPP, tôi được biết hiệp định này không chỉ đem lại lợi ích kinh tế cho Việt Nam mà còn mở ra những cơ hội cho người lao động để cải thiện quyền lợi của họ. Vấn đề là Việt Nam có thực thi những điều khoản liên quan đến nghiệp đoàn và các tổ chức quốc tế có giám sát chặt chẽ và đưa ra biện pháp trừng phạt nếu không thực hiện?”.

Image copyright   FacebookMinhHanh    Image caption  Đại diện lãnh sự Hoa Kỳ đến thăm Minh Hạnh tại bệnh viện sau khi bà cáo buộc công an Đồng Nai 'đánh đập thô bạo'
'Đánh tráo khái niệm'
Theo bà, chính quyền đang đánh tráo khái niệm ‘nghiệp đoàn độc lập’ với ‘nghiệp đoàn cơ sở’ do người của họ ấn định để dễ bề kiểm soát, ngăn không cho công nhân tiếp xúc với các nhà hoạt động và giới luật sư, cũng như tham gia các đợt đình công đòi quyền lợi.
Tháng 11/2015, bà Hạnh cáo buộc công an Đồng Nai đã "bắt giữ và đánh đập thô bạo" bà cùng nhà hoạt động, nhà báo Trương Minh Đức tại trụ sở công an phường Long Bình.
Hai nhà hoạt động trên được tin đang cùng luật sư tư vấn cho công nhân công ty Yupoong Vietnam về các quyền lao động và thành lập công đoàn độc lập thì "công an mặc thường phục và sắc phục đến bắt giữ họ rồi cưỡng chế về đồn công an phường Long Bình".
Việt Nam đồng ý để người lao động có thêm nhiều quyền, như tự do lập công đoàn và đình công để đổi lại lợi ích giao thương với Mỹ, theo phân tích của tờ New York Times về TPP hồi tháng 11/2015.
Bài báo viết, thỏa thuận đòi hỏi Việt Nam thay đổi luật hoặc ra luật mới cho phép công nhân thành lập công đoàn độc lập.Công nhân sẽ được phép đình công không chỉ vì lương và giờ làm, mà còn vì điều kiện làm việc và các quyền khác.
Các nhóm công đoàn không phải gia nhập công đoàn của chính phủ Việt Nam, mà có thể hợp tác với nhau, tìm giúp đỡ của bất kỳ “tổ chức lao động quốc tế” như Liên đoàn lao động và hiệp hội của các tổ chức công nghiệp Hoa Kỳ (AFL-CIO).