"‘Nỗi đau mất đất’ nối kết các sự kiện riêng lẻ về tình trạng dân oan bị cưỡng chế đất, bị bần cùng hóa, mất phương tiện sinh sống, trở thành những ‘dân oan’ khiếu kiện hay những ‘tù nhân bất đắc dĩ’ vì các hoạt động đấu tranh của họ bị hình sự hóa với các tội danh như ‘Gây rối trật tự’ hay ‘Chống người thi hành công vụ.’"
Trà
Mi (VOA)
‘Nỗi đau mất đất’ là tập 1 trong loạt phim phóng sự–tài
liệu ‘Vượt qua nỗi sợ hãi’ dài 5 tập do nghệ sỹ Kim Chi và cô Helena Lee từ
California cùng một số bạn bè cả ở trong lẫn ngoài nước chung tay thực hiện.
Một nhóm các nhà làm phim độc lập trong và ngoài nước
vừa trình làng bộ phim tài liệu do chính các ‘ký giả công dân’ thực hiện nói về
một trong những vấn đề gây bức xúc nhất trong xã hội Việt Nam, nguồn gốc của đại
đa số đơn thư khiếu kiện trong nước và cũng là nguyên nhân đẩy biết bao gia
đình, đa số là nông dân, vào cảnh lầm than, màn trời chiếu đất.
‘Nỗi đau mất đất’ là tập 1 trong loạt phim phóng sự–tài
liệu ‘Vượt qua nỗi sợ hãi’ dài 5 tập do nghệ sỹ Kim Chi, người từng tham gia
nhiều phim lớn của điện ảnh cách mạng Việt Nam, và cô Helena Lee từ California
cùng một số bạn bè cả ở trong lẫn ngoài nước chung tay thực hiện.
Ê kíp làm phim trên dưới chục người đã mất 1 năm rưỡi
thu thập tài liệu, phỏng vấn nhân chứng, quay, dựng, và biên tập phim. Kinh phí
cho các chuyến đi và chi phí kỹ thuật đến từ sự tự nguyện của mỗi người đóng
góp công sức trong phim.
Cô Helena cho biết vì loạt phim hoàn toàn mang tính
tự nguyện, vô vụ lợi nên nhóm đã tặng quyền công chiếu cho các kênh truyền
hình, các kênh Youtube, và các trang Facebook.
Tập
đầu ‘Nỗi đau mất đất’ được
phát hành rộng rãi và miễn phí ngay trước phiên xử phúc thẩm một nhà hoạt động
đất đai được nhiều người biết tiếng, bà Cấn Thị Thêu, vào ngày 30/11/16.
‘Nỗi đau mất
đất’ vừa công chiếu trên các phương tiện truyền thông xã hội là bức tranh toàn
cảnh về những vụ cưỡng chế đất đai xảy ra trên khắp mọi miền đất nước, trong đó
nhấn mạnh hai trường hợp điển hình là bà Cấn Thị Thêu ở phường Dương Nội, quận
Hà Đông (Hà Nội) và ‘người nông dân nổi dậy’ Đoàn Văn Vươn ở Tiên Lãng, Hải
Phòng.
‘Nỗi đau mất đất’ nối kết các sự kiện
riêng lẻ về tình trạng dân oan bị cưỡng chế đất, bị bần cùng hóa, mất phương tiện
sinh sống, trở thành những ‘dân oan’ khiếu kiện hay những ‘tù nhân bất đắc dĩ’
vì các hoạt động đấu tranh của họ bị hình sự hóa với các tội danh như ‘Gây rối
trật tự’ hay ‘Chống người thi hành công vụ.’
Đa số tư liệu trong phim, kể cả những cảnh đàn áp, bố
ráp đều do chính các nạn nhân quay lại.
Tập
2 nhan đề “Phá vỡ khuôn khổ” nội dung chính xoay
quanh việc định hình của xã hội Việt Nam bị dằng co giữa hai chiều hướng cộng Sản
tập trung và tư bản tư hữu.
Tập
3 “Nói không với đảng” chuyển tải những suy nghĩ của một
số đảng viên kỳ cựu trong bối cảnh đất nước hiện nay về vai trò của đảng cộng sản
và khát vọng dân chủ của người dân.
Tập
4 “Những người tù vĩ đại” nói về những tù nhân lương tâm tại
Việt Nam, những người bị lãnh án vì các hoạt động đấu tranh cho các nhân quyền
căn bản và kêu gọi tôn trọng quyền làm chủ đất nước của công dân.
Tựa
đề tập cuối nói lên chủ đề xuyên suốt của loạt phim, “Vượt qua nỗi sợ hãi”,
đúc kết tất cả các vấn đề nguyên thủy những người thực hiện muốn chuyển tải nhằm
thức tỉnh nhận thức của mọi người về vai trò công dân trước hiện trạng xã hội.
Cô Helena cho biết ý tưởng làm nên bộ phim “Vượt qua
nỗi sợ hãi” xuất phát từ chính ‘nỗi sợ hãi’ của bản thân và sự cảm nhận về nỗi
sợ hãi đã bám rễ sâu xa trong tư tưởng của người dân Việt ‘sợ’ nói ra chính kiến
hay suy nghĩ thật của mình, ‘sợ’ bị bắt, bị tù đày và bị trù dập.
Thông điệp chính của bộ phim là chia sẻ
câu chuyện của những người trong cuộc về thực tế dân chủ và nhân quyền, những vấn
đề đang hiện hữu ở Việt Nam, để mọi người ‘cởi trói tư tưởng’, tìm hiểu sự thật,
và tìm kiếm công lý.
Nhóm làm phim nói những câu chuyện đó cần được chuyển
tải đến mọi người, không phải để nói xấu chế độ hay bôi xấu xã hội Việt Nam, mà
để hướng tới sự cải thiện, làm cho xã hội tốt đẹp và công bằng hơn.
Cô Helena chia sẻ dù đây không phải là những thước
phim chuyên nghiệp nhà nghề, nhưng giá trị của chúng chan đầy máu và nước mắt của
những nhân chứng sống. Trong phần giới thiệu phim trên kênh YouTube USAflows của
nhóm, những người thực hiện viết rằng: “Đây
không phải là những thước phim hoàn hảo vì nó đơn thuần được quay lại bởi cán nạn
nhân trong cuộc, nhưng những thước phim này là vô giá bởi nó được trả bằng máu
của chính họ.”
Sau phần 1, những tập phim kế tiếp sẽ được hoàn tất
ra mắt khán giả trong năm 2017 tới đây.