Tân tổng thống Nam Hàn ông Moon Jae-in giành 41,1% số phiếu trong cuộc bầu cử Tổng Thống ngày
09.05.2017
Bản quyền hình ảnh CHUNG SUNG-JUN/GETTY IMAGES Image
caption Ông Moon Jae-in dành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Nam Hàn.
Tân tổng thống Nam Hàn, ông Moon Jae-in đã có một chiến thắng tuyệt đối
trong cuộc bầu cử. Là ứng
viên đảng Dân chủ, ông Moon giành được 41,1% số phiếu hôm 9/5, trong khi đối thủ
bảo thủ Hong Joon-pyo được 25,5% số phiếu.
Moon Jae-In tuyên
thệ thành tổng thống thứ 19 của Nam Hàn trong buổi lễ diễn ra tại tòa nhà Quốc
hội trưa 10/5.
Vị luật sư nhân quyền 64 tuổi, được biết đến với các
quan điểm dân chủ, thề sẽ đoàn kết quốc gia đang bị chia rẽ.
Nam Hàn vẫn còn sôi sục sau vụ bê bối tham nhũng dẫn
đến việc phế truất bà Park Geun-hye.
Ông Moon cũng hứa vực dậy nền kinh tế yếu ớt, và muốn
tăng cường đối thoại với Bắc Hàn.
Ông chính thức khởi đầu kỳ nhiệm mới sáng 10/5 sau
khi hội đồng bầu cử Nam Hàn tuyên bố ông là người thắng cuộc, lấp đi khoảng trống
chính trị sau khi bà Park mất chức.
Truyền thông Nam Hàn nói ông đã có cuộc trao đổi với
tổng tham mưu quân đội về an ninh nội địa và Bắc Hàn.
Ông Moon là ai?
- Là con của gia đình tỵ nạn đến từ Bắc Hàn, ông Moon đã phục vụ trong lực lượng biệt kích Nam Hàn trước khi trở thành luật sư nhân quyền.
- Là
người ủng hộ đối thoại với miền Bắc trong khi vẫn duy trì áp lực và lệnh
trừng phạt, chủ trương ngược lại với người tiền nhiệm.
- Mong
muốn cải cách hệ thống tập đoàn gia đình trị tại Nam Hàn đang thống trị nền
kinh tế
- Đã
bị bắt giam khi còn là sinh viên trong những năm 1970 vì dẫn đầu các cuộc
biểu tình chống chế độ Park Chung-hee, cha của bà Park.
- Một
trong những cố vấn cao cấp của cố tổng thống dân chủ Roh Moo-hyun.
Phát biểu trước những người ủng hộ tối 9/5, ông Moon
nói ông sẽ phục vụ tất cả công dân Nam Hàn và xây dựng "một đất nước công
bằng và đoàn kết".
Bản
quyền hình ảnh REUTERS Image caption Ông Moon sẽ phải giải quyết tình trạng
căng thẳng với Bắc Hàn, vốn đã phớt lờ các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc
Ông Moon cho rằng ông là người có thể đưa đất nước
thoát khỏi cái bóng bê bối của bà Park.
Ông chỉ trích hai chính quyền bảo thủ trước đây vì
đã không ngăn được việc Bắc Hàn phát triển vũ khí.
Đáp trả các cáo buộc rằng ông có quan điểm ủng hộ
miền Bắc, ông Moon từng nói:
"Cha tôi
đã vào Nam chạy trốn khỏi Bắc Hàn vì căm thù chế độ cộng sản, tôi cũng căm
thù hệ thống cộng sản miền Bắc. Nhưng điều này không có nghĩa là tôi bỏ rơi đồng
bào miền Bắc trong đau khổ dưới chế độ áp bức đó."
Bản
quyền hình ảnh GETTY IMAGES Image caption Cha mẹ ông Moon chạy khỏi miền Bắc
trong đoàn người vào Nam năm 1950 (hình biểu tượng)
Sinh ra ở đảo Geoje, Moon Jae-in sống trong tuổi thơ
nghèo vào giai đoạn Hàn Quốc là một trong những nước đói khổ nhất châu Á sau
Thế Chiến 2 và phải nhận viện trợ của Hoa Kỳ.
Trong thời gian học luật ở Đại học Kyunghee, ông bị
quân cảnh bắt vì hoạt động chính trị và bị đuổi học.
Sau này, ông cũng không được làm thẩm phán vì có tiền
án đi tù hai lần do chống chính quyền. Moon Jae-in đã chọn con đường làm luật
sư nhân quyền.
Giới truyền thông Hàn Quốc và quốc tế nhận định ông
là một ứng viên có khả năng đưa Hàn Quốc trở lại giai đoạn ổn định về kinh tế
và đối ngoại, đặc biệt trong vấn đề quan hệ với Triều Tiên.
Tuy nhiên, trong bối cảnh chính trường Hàn Quốc rối
ren vì hàng loạt cáo buộc tham nhũng liên quan đến cựu tổng thống Park Geun
Hye, sự liêm khiết của ông Moon chính là thế mạnh giúp ông thu hút cử tri.
Kỳ vọng cải cách
Ông Moon Jae In từng là chánh văn phòng của Tổng thống
Roh Moo Hyun. Ông Roh được cho là rất ủng hộ “Chính sách Ánh dương” của người
tiền nhiệm Kim Dae Jung và ông Moon được kỳ vọng sẽ tiếp nối tinh thần này,
theo Guardian.
Một trong những cam kết nổi bật của ông Moon chính
là nhắm vào giới tập đoàn gia đình (chaebol) hùng mạnh chi phối nền kinh tế Hàn
Quốc. Các chaebol thường có mối liên hệ ngầm và rất chặt chẽ với những quan chức
cấp cao, như mối quan hệ giữa “Thái tử Samsung” Lee Jae Yong và cựu tổng thống
Park Geun Hye vừa bị phơi bày mới đây.
Theo Straits Times, Moon Jae In khẳng định
sẽ chấm dứt việc xóa án và phóng thích cho những bị cáo là người của các
chaebol, đồng thời phá vỡ mối liên hệ giữa các tập đoàn và chính phủ.
Về chính sách đối nội, ông Moon cam kết sẽ giải quyết
những bức xúc của người dân như tỷ lệ thất nghiệp ở thanh thiếu niên và bất
bình đẳng ngày càng sâu sắc. Tổng thống đắc cử Hàn Quốc hứa sẽ tạo ra 810.000
việc làm trong khối công quyền, nâng lương tối thiểu từ 6.470 won/giờ lên
10.000 won/giờ (khoảng 200.000 đồng).
Ông Moon cũng hứa mở rộng các phúc lợi xã hội như
cung cấp lương hưu cho người cao tuổi đến 300.000 won/tháng (gần 6 triệu đồng),
cho phép phụ nữ được nghỉ thai sản 3 tháng và vẫn hưởng lương.
“Ông Moon đã xây dựng được hình ảnh về một nhà cải
cách mạnh mẽ. Đây là điều mà người dân mong mỏi sau khi trải qua giai đoạn cầm
quyền của bà Park Geun Hye. Ngay lúc này chúng tôi cần một người có thể đưa
tình hình đất nước trở về ổn định sau giai đoạn biến động và Moon Jae In là người
thích hợp”, giáo sư Choi Jin Bong (Đại học Sungkonghoe) nói với Financial
Times.
Theo
tin BBC Tiếng Việt