Tin Tổng Hợp liên quan đến Biển Đông và Trung Cộng (ngày 21.05.2017)
Tác động của thỏa thuận khung về Biển Đông
Thỏa thuận khung giữa Trung
cộng với các nước ASEAN về Bộ Quy tắc Ứng xử Biển Đông đánh dấu bước tiến quan
trọng tiến tới việc giảm nhiệt căng thẳng tại vùng biển chiến lược này, theo giới
phân tích ngày 19/5.
Các chuyên gia nói dù chi
tiết thỏa thuận đạt được hôm nay chưa được tiết lộ, nhưng đây là dấu hiệu có tiến
bộ trong việc tiến tới một Bộ Quy tắc chung cuộc mà các bên đã cam kết 15 năm
trước.
Đối với Trung cộng,
Bộ Quy tắc Ứng xử là phương tiện để đạt mục đích cản chân Hoa Kỳ và các đồng
minh của Mỹ can thiệp vào chuyện Biển Đông trên danh nghĩa quyền tự do hàng hải hay duy trì ổn định khu vực, chuyên
gia khu vực, Huang Jing, từ Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu thuộc Đại
học Quốc gia Singapore.
“Trung cộng có thể tuyên bố ‘Nhìn đây, chúng tôi đã đạt thỏa thuận và tự
kìm chế, Mỹ hay các nước khác không cần nhúng tay vào chuyện của chúng tôi nữa,”
ông Huang nhận định.
Vẫn theo lời ông, thỏa thuận này thích hợp với mục tiêu của Trung cộng là kiểm
soát tranh chấp hơn là giải quyết tranh chấp và Bắc Kinh vẫn đinh ninh rằng
cuối cùng sẽ đạt được giải pháp thông qua các cuộc đàm phán tay đôi.
Đối với 10 nước ASEAN, thỏa
thuận tạo điều kiện để ngưng các bước tiến sâu hơn nữa từ Trung cộng trong lúc
Mỹ chuyển trọng tâm ra khỏi khu vực với việc hủy bỏ Hiệp định Đối tác Xuyên
Thái Bình Dương TPP, chuyên gia này nói thêm.
Thứ trưởng Ngoại giao Trung
cộng, Lưu Chấn Dân, nói văn bản của khung thỏa thuận vẫn được giữ kín. Phi Luật
Tân cho biết văn kiện sẽ được đưa cho Ngoại trưởng các nước xem xét vào tháng 8
tới đây.
Nhà phân tích Huang Jing
cho rằng ‘Các nước ASEAN biết rõ không thể đối chọi với Trung cộng hay trông cậy
vào Mỹ, cho nên tốt hơn hết là làm việc với Trung cộng để bình ổn thực trạng.
Trong khi chuyên gia Huang
Jing xem thỏa thuận khung này là ‘tiến bộ rất đáng kể,’ nhà nghiên cứu Ian
Storey tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore nói đây chỉ là ‘một bước tiến nhỏ’ dựa vào bản thảo nhất trí hồi
tháng 3.
Ông Storey nói
bản thảo đó chẳng kêu gọi một Bộ Quy tắc mang tính ràng buộc pháp lý như ASEAN
mong muốn, thành ra tác động sẽ không đáng kể.
Đáp câu hỏi liệu thỏa thuận
đó có mang tính ràng buộc pháp lý hay không, Thứ trưởng Ngoại giao Trung cộng
nói ‘Tôi chưa thể có câu trả lời dứt khoát vào lúc này.’
Tuy nhiên, ông Lưu Chấn
Dân cho biết thỏa thuận vừa kể sẽ là nền tảng vững chắc cho các cuộc thương
thuyết sau này.
Khó
thi hành Bộ qui tắc ứng xử Biển Đông
Tổng thống Phi Luật
Tân Rodrigo Duterte phát biểu với báo chí sau khi hội nghị thượng đỉnh lần thứ
30 của ASEAN kết thúc tại Manila,ngày 29/4/2017.
Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á và Trung cộng ngày 18/5 đã hoàn tất dự thảo
khung để thương lượng về Bộ Quy tắc Ứng xử Biển Đông, Các nước Đông Nam Á có
tuyên bố chủ quyền chồng chéo tại Biển Đông từ lâu muốn Trung cộng ký một bộ
qui tắc có tính cách ràng buộc pháp lý và thực thi được. Hiện chưa rõ điều này
có được đề cập đến trong khung dự thảo hay không vì nội dung chi tiết chưa được
công bố.
Bộ trưởng Ngoại giao Phi Luật Tân Alan Peter Cayetano hạ giảm tầm quan trọng
của một thỏa thuận có tính ràng buộc về phương diện pháp lý.
“Nếu đó là một thỏa thuận ràng buộc pháp
lý, các bên có thể đưa ra tòa án nào? Và những quốc gia không tuân thủ, liệu họ
có tôn trọng phán quyết của tòa án đó hay không?” ông Cayetano nêu vấn đề.
Năm ngoái, Tòa án Trọng tài Thường trực tại La Haye, quyết định vô việu hóa
bản đồ lưỡi bò của Trung cộng trong một vụ kiện về ranh giới biển mà chính phủ
trước của Phi Luật Tân đệ nạp năm 2013.
Một bộ qui tắc ứng xử là mục tiêu chính yếu của Tuyên bố Ứng xử năm 2002, mà
phần lớn tuyên bố này đã bị Trung cộng phớt lờ, đặc biệt là cam kết không chiếm
hay lấy đất lấn biển những vùng không có người ở.
Trung cộng đã lấp cát trên các vĩa san hô để xây dựng 7 đảo nằm trong quần đảo
Trường Sa. Mọi việc chưa hoàn tất và ba bãi đá đã bị Trung cộng biến thành căn
cứ tiền phương, theo nhận xét của các chuyên gia.
Khung qui tắc ứng xử có thể bao gồm một đường dây nóng 24/24 và thúc đẩy các
giới chức quốc phòng tìm cách thuân thủ qui tắc, ông Chee Wee Kiong thuộc Bộ
Ngoại giao Singapore cho biết hôm 18/5.
Một số nhà ngoại giao lo ngại là việc Trung cộng bất chợt quan tâm đến việc
hoàn tất bộ quy tắc có thể là một chiến lược mua thời gian giúp Trung cộng kết
thúc các hoạt động xây dựng.
Các chuyên gia nói Trung cộng muốn làm ra vẻ như giao tiếp với ASEAN hay ràng
buộc các nước đòi chủ quyền với một bộ qui tắc ứng xử ‘mềm’ hơn giữa lúc chính
sách của Hoa Kỳ về Biển Đông chưa rõ ràng.
Một nhà ngoại giao ASEAN nói dự thảo cuối cùng không đề cập đến cơ chế giải
quyết tranh chấp nào hay chế tài những vi phạm, nhưng chú trọng hầu hết vào việc
quản lý căng thẳng và xây dựng lòng tin.
“Chúng tôi rất thực tế và rõ ràng,” nguồn tin ẩn danh của Reuters cho biết.
“Trước nhất chúng tôi muốn gặt hái những gì trong tầm tay. Nếu chúng tôi đi thẳng
vào vấn đề tranh cãi, chúng tôi sẽ không đến nơi chúng tôi đang đứng hiện nay.”
Dự thảo khung là một tiến bộ, nhưng chúng ta cũng nên thực tế trong kỳ vọng
của mình, ông Jay Batongbacal, một học giả Phi Luật Tân và là một chuyên gia về
Biển Đông, nhận xét.
Nam Dương tập trận rầm rộ tại vùng Natuna nhìn ra Biển
Đông
Đảo Natuna. Ảnh chụp từ trên
không.DR
Lần
thứ hai trong vòng bảy tháng, Quân Đội Nam Dương vào hôm qua, 19/05/2017 đã lại
tổ chức một cuộc tập trận lớn nhằm phô trương lực lượng tại vùng quần đảo
Natuna, nơi có vùng biển bị đường lưỡi bò Trung cộng gặm nhấm và thường xẩy ra
va chạm giữa tàu thuyền hai bên.
Theo
nhật báo Nam Dương The Jakarta Post, có khoảng 5.900 binh lính trong lực lượng
phản ứng nhanh của Quân Đội Nam Dương, cao hơn gấp ba lần so với con số khoảng
2.000 quân được huy động vào cuộc tập trận không quân Angkasa Yudha, cũng được
tổ chức tại Natuna tháng 10 năm ngoái. Cuộc tập trận còn huy động đến chiến đấu
cơ, xe tăng và chiến hạm.
Cuộc
tập trận này nhấn mạnh đến chính sách của tổng thống Nam Dương Joko Widodo muốn
tăng cường lực lượng bảo vệ các vùng biên giới trên biển nhằm bảo vệ chủ quyền
hàng hải của Nam Dương chống lại tệ nạn buôn lậu ma túy và đánh trộm cá.
Vùng
Natuna rất được Jakarta quan tâm vì một phần khu vực đặc quyền kinh tế của Nam
Dương quanh quần đảo này đã bị Bắc Kinh đưa vào bên trong đường lưỡi bò mà họ
vẽ ra để đòi chủ quyền trên hầu như toàn bộ Biển Đông.
Phát
biểu sau khi đến tận nơi quan sát cuộc tập trận, tổng thống Nam Dương khẳng
định : « Cho dù là ở trên bộ, trên không hay trên biển, quân đội Nam
Dương đều sẵn sàng khi đất nước cần đến ».
Cũng
hôm qua, quân đội Phi Luật Tân và Mỹ đã kết thúc cuộc tập trận song phương
thường niên Balikatan (Vai Kề Vai), kéo dài 12 ngày.
Cũng
tại Biển Đông, Hoa Kỳ và Nhật Bản hôm 18/05/2017 cũng đã hoàn tất cuộc tập trân
mang tên PASSEX, huy động chiến hạm lớn nhất của Hải Quân Nhật Bản là tàu chở
trực thăng JS Izumo cùng với khu trục hạm JS Sazanami, và tàu cận chiến duyên
hải USS Coronado của Mỹ.
Trong
bản thông cáo công bố hôm 19/05, Hải Quân Mỹ nêu bật là cuộc tập trận chung này
đã cho phép hai bên cải thiện năng lực tương tác để sẵn sàng đối phó với các
tình huống xung đột hoặc cứu trợ nhân đạo.
RFI
Đài Loan muốn tham dự các cuộc thương lượng về Biển
Đông
Mâu thuẫn Biển Đông phải giải quyết một cách ôn hòa và thảo luận về phát
triển-khai thác chung trong khu vực phải có cả Đài Loan, đại diện của Đài Loan
tới Phi Luật Tân, Gary Lin, tuyên bố hôm 19/5.
Phát biểu trước báo giới Phi Luật Tân, ông Lin nói Đài Loan luôn cổ súy cho
việc giải quyết tranh chấp Biển Đông ôn hòa và rằng chớ nên tiến hành các cuộc
thảo luận, thương lượng về Biển Đông mà không có Đài Loan.
Trước đó một ngày, Trung cộng và các nước ASEAN nhất trí soạn thảo khung sườn
Bộ Quy tắc Ứng xử Biển Đông.
Nhà ngoại giao của Đài Loan kêu gọi chớ nên bỏ Đài Loan ra ngoài cuộc và rằng
Đài Loan phải là một thành viên trong bàn thương thuyết.
Khẳng định chủ quyền của Đài Loan tại các đảo trên Biển Đông, ông Lin lặp đi
lặp lại rằng các cuộc thương lượng trong vùng tranh chấp sẽ không đầy đủ nếu
thiếu sự hiện diện của Đài Loan.
“Là một thành viên ở Biển Đông, Đài Loan nên được tham gia trong các cơ chế
đa phương tìm cách giải quyết tranh chấp trong vùng,” ông Lin nhấn mạnh.
Ông Lin gửi thông điệp tới tất cả các bên có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông
rằng Đài Loan sẵn sàng tham gia đối thoại với các nước để cùng cổ súy hòa bình-ổn
định khu vực.
CNA/GMA News
Trung cộng ‘có động
thái lập vùng kiểm soát ở Biển Đông’
Trung cộng đã triển khai tên lửa địa
không HQ-9 tới đảo Hải Nam ở phía bắc Biển Đông, theo Kyodo News dẫn báo cáo từ
Công ty ảnh vệ tinh ImageSat International (ISI) của Israel ngày 20.5.
Trung cộng từng triển
khai phi pháp tên lửa HQ-9 đến đảo Phú LâmAFP
Qua phân tích hình ảnh vệ tinh, ISI cho rằng
“Trung cộng có vẻ đang bắt đầu lập vùng
cấm bay tại Biển Đông”. Động thái này xảy ra trong bối cảnh nhiều nước
trong khu vực lo ngại về việc Bắc Kinh quân sự hóa và xây đảo nhân tạo phi pháp
ở Biển Đông.
Cụ thể, các hình ảnh được chụp ngày 8.5 cho
thấy 2 xe phóng HQ-9, một trung tâm radar và 3 bệ phóng tại một ngọn đồi nằm ở
phía nam đảo Hải Nam. Trung tâm này dường như được sử dụng để triển khai các
radar cảnh báo sớm và radar kiểm soát hỏa lực. Trước đó, hình ảnh vệ tinh cũng
cho thấy Trung cộng dường như đã triển khai hỏa tiễn chống hạm tại căn cứ Du
Lâm ở phía nam Hải Nam.
Trung cộng cũng từng triển khai phi pháp hệ
thống HQ-9 đến đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của VN trong khoảng 2 năm
qua. Các chuyên gia ISI dự đoán “trong tương lai sẽ có thêm nhiều khẩu đội như
vậy tại các đảo nhân tạo mà Trung cộng bồi đắp gần đây”.
“Nếu xem xét việc triển khai khẩu đội phòng
không và chống hạm trong khu vực căn cứ Du Lâm và quần đảo Hoàng Sa, chúng ta
có thể thấy rằng Trung cộng đã bắt đầu xây dựng một hành lang kiểm soát trên
biển và trên không ở Biển Đông”, theo Kyodo News dẫn nhận xét của ISI.
Tập Cận Bình dọa Duterte : Sẽ gây chiến nếu áp dụng phán quyết Biển
Đông
Chủ tịch Trung cộng Tập Cận Bình
(P) tiếp tổng thống Phi Luật Tân Rodrigo Duterte, Bắc Kinh, ngày
15/05/2017REUTERS
Tổng thống Phi Luật Tân Rodrigo Duterte hôm nay
19/05/2017 cho biết chủ tịch Trung cộng Tập Cận Bình đã đe dọa sẽ xảy ra chiến
tranh giữa hai nước, nếu Manila quyết định áp dụng phán quyết của Tòa án Trọng
tài Thường trực La Haye và khởi động khoan thăm dò dầu khí trên Biển Đông.
Theo AFP, ông Duterte kể lại rằng ông đã gặp gỡ Tập
Cận Bình hôm thứ Hai 15/05 tại Bắc Kinh, và trong dịp này ông Tập đã cảnh báo
ông, một cách thân mật nhưng kiên quyết.
Trong cuộc đối thoại, Rodrigo Duterte giải thích với
Tập Cận Bình là Phi Luật Tân có ý định
tiến hành khoan thăm dò trong vùng biển thuộc chủ quyền của mình. Theo lời kể của
Duterte, ông Tập trả lời: « Chúng ta là bằng
hữu, chúng tôi không muốn tranh chấp với quý vị, mà muốn duy trì mối quan hệ thắm
thiết. Nhưng nếu quý vị làm như thế, buộc lòng chúng tôi phải khởi chiến ».
Trước đó, Duterte muốn củng cố quan hệ hai nước, ngõ
hầu Phi Luật Tân có thể thụ hưởng đầu tư và tín dụng của Trung cộng, lên đến
hàng tỉ đô la.
Ông Duterte lựa chọn chính sách mềm mỏng với Trung
cộng về vấn đề Biển Đông để đổi lấy hàng tỷ USD cho các khoản vay và đầu tư xây
dựng cơ sở hạ tầng.
RFI
Thẩm phán Phi Luật
Tân muốn kiện TC vì đe dọa chiến tranh
Một thẩm phán tòa án tối cao Phi
Luật Tân ngày 20.5 lên tiếng kêu gọi Manila nộp đơn kiện ra tòa quốc tế và
khiếu nại với Liên Hợp Quốc về lời đe dọa chiến tranh của Trung cộng.
Thẩm phán tòa án tối cao Antonio Carpio.
Theo
Reuters, thẩm phán tòa án tối cao Antonio Carpio nói việc Trung cộng sử dụng vũ
lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực để giải quyết tranh chấp ở Biển Đông là vi phạm
Hiến chương Liên Hợp Quốc.
Ông cho
rằng, nếu Tổng thống Phi Luật Tân Rodrigo Duterte không lên tiếng phản đối,
điều đó có nghĩa là “bán đứng người dân”.
“Tổng
thống không thể không làm gì, hoặc tệ hơn là chấp nhận hành động của Trung cộng,
vì không hành động đồng nghĩa với đi ngược lại việc bảo vệ Vùng đặc quyền kinh
tế (EEZ) của Phi Luật Tân”, thẩm phán Carpio nói.
Thẩm phán
tòa án tối cao Phi Luật Tân cũng chỉ trích ông Duterte về những thỏa thuận song
phương với Trung cộng và “thói quen đưa ra những viễn cảnh tuyệt vọng” để người
dân đồng tình với giải pháp của mình.
Theo lời
Tổng thống Phi Luật Tân Duterte, ông đã có cuộc gặp với ông Tập Cận Bình tại
Bắc Kinh, bên lề Diễn đàn quốc tế Vành đai và Con đường. Ông Durtete nói đã
nhắc đến chuyện khoan dầu ở Biển Đông với ông Tập.
“Chúng tôi
sẽ khoan dầu ở đó. Nếu ông nói rằng chỗ đó là của Trung cộng, tốt thôi, đó
là quan điểm của ông. Còn quan điểm của Phi Luật Tân là chúng tôi có quyền
khoan thăm dò dầu, xem thử có gì ở đó không bởi đó là mỏ dầu của chúng tôi”,
Reuters dẫn lời ông Durtete, kể lại cuộc trò chuyện với ông Tập.
“Rồi ông
ấy trả lời tôi, ông ấy nói “Chúng ta là bạn bè cả. Chúng tôi không muốn tranh
luận. Chúng tôi muốn duy trì mối quan hệ nồng ấm như bây giờ. Nhưng nếu các ông
dám làm chuyện này, chúng ta sẽ có chiến tranh”, ông Duterte kể lại.
(Dân Việt)
Ấn Độ và Singapore tập trận thường niên ở Biển Đông
Chiến
hạm Sahyadri - một trong bốn chiến hạm được Ấn Độ điều đến Biển Đông tập trận với
Hải Quân Singapore.@wikimedia
Hải quân Ấn Độ và Singapore vào hôm qua 18/05/2017
đã cho khỏi động một tuần lễ tập trận chung tại Biển Đông. Đây là một cuộc tập
trận thường niên giữa hai nước, kể từ năm 1994 đến nay, nhưng sự kiện đặc biệt
thu hút sự chú ý trong bối cảnh Ấn Độ ngày càng năng nổ hơn trong việc can dự
vào Biển Đông.
Theo báo chí Ấn Độ, Hải Quân nước này đã cử 4 chiến
hạm (Shivalik, Sahyadri, Jyoti và Kamorta) cùng một phi cơ tuần tra biển có khả
năng chống tàu ngầm P8-I đến Biển Đông tham gia cuộc tập trận mang tên
SIMBEX-17.
Về phía chủ nhà Singapore, Hải Quân nước này đã cử
ba chiến hạm (Supreme, Formidable và Victory), một chiến đấu cơ F-16 và một máy
bay tuần tra hàng hải Fokker F50 cùng thao diễn với Ấn Độ.
Mục tiêu cuộc tập trận chung là nhằm tăng cường năng
lực tương tác giữa Hải Quân hai nước. Một phát ngôn viên Hải Quân Ấn Độ còn nói
rõ là nội dung đợt tập trận năm nay tập trung vào việc nâng cao kỹ năng chống
tàu ngầm, kỹ năng tích hợp các hoạt động trên không, trên biển và ngầm dưới biển,
cũng như tiến hành các bài tập phòng không và hải chiến.
Báo chí Ấn Độ đã gắn liền quyết định của Hải Quân Ấn
Độ đến Biển Đông tập trận với chính sách « Hành Động Hướng Đông – Act
East » của New Delhi hiện nay, với chủ trương tăng cường tầm với của Hải
Quân Ấn qua vùng Biển Đông, nơi Hải Quân Trung cộng ngày càng thêm quyết đoán.
Về phía Singapore, dù có quan hệ kinh tế chặt chẽ với
Trung cộng, và cũng không phải là một bên tranh chấp Biển Đông, nhưng gần đây quốc
đảo này đã bày tỏ quan ngại về khả năng quyền tự do hàng hải trong vùng Biển
Đông bị đe dọa, và đã tăng cường quan hệ quân sự vốn đã rất chặt chẽ với Mỹ.
Bắc Kinh vào hôm nay đã lên tiếng phản ứng trước cuộc
tập trận Ấn Độ-Singapore. Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung cộng Hoa Xuân Oánh
cho rằng Bắc Kinh không hề phản đối những hoạt động giao lưu « bình thường
», nhưng lưu ý Ấn Độ và Singapore là những hoạt động giao lưu «
không nên gây tổn hại tới lợi ích của các nước khác ».