Song Chi
Một trong những
luận điệu thường hay được đám dư luận viên, những người bênh vực đảng và nhà nước
cộng sản VN đưa ra mỗi khi có bất cứ ai lên tiếng chỉ trích tình trạng đất nước,
xã hội VN hiện nay, đó là: “Nói gì thì nói, VN vẫn là một quốc gia bình
yên, không có chiến tranh, không có khủng bố, không có những kẻ tâm thần thỉnh
thoảng lại xuất hiện nổ súng hàng loạt giết hại người vô tội…Cứ thử nhìn sang
các nước Bắc Phi, Trung Đông, châu Âu và cả Hoa Kỳ xem!”, “Người
dân mình được yên ổn làm ăn như thế này là may mắn lắm, không có đảng và chính
phủ lãnh đạo liệu có được như vậy không?” v.v…
Đúng là VN không
có chiến tranh, không có nạn khủng bố do những tổ chức Hồi giáo cực đoan gây
ra, không có những vụ sả súng giết người hàng loạt mà thường là có yếu tố chính
trị, tôn giáo, lòng thù hận (hate crime)…nhiều hơn là do tâm thần, nhưng VN có
thật là một quốc gia bình yên?
Tội ác tràn lan, ngày càng tàn bạo.
Nói về sự bình
yên, ở cấp độ thứ nhất, mắt thấy tai nghe, hàng ngày khi mở những tờ báo ra, bật
TV lên, hay khi đi ngoài đường tận mắt chứng kiến, chúng ta có thể thấy ngay
câu trả lời. Ở VN bây giờ ngày nào cũng có những vụ cướp, giết, hiếp…xảy ra ở
chỗ này chỗ khác, với mức độ táo bạo và tàn bạo ngày càng tăng.
Tội ác tràn lan,
người ta có thể dễ dàng đoạt mạng nhau chỉ vì một cái “nhìn đểu”, một câu nói
“không lọt tai” và vô số những lý do hết sức vớ vẩn, nhỏ nhặt khác, cho tới những
nguyên nhân thường thấy dính dáng đến tư thù cá nhân, tiền bạc và nhất là những
mâu thuẫn trong tình cảm-chồng giết vợ, vợ giết chồng, giết người tình, giết
tình địch, cha giết con, con giết cha…, thậm chí vì tuyệt vọng, cùng quẫn, có
những người làm cha làm mẹ nỡ giết hại cả con mình trước khi tự vẫn, để lại nỗi
đau tột cùng cho người thân.
Càng ngày tính
chất sát nhân tàn bạo càng tăng, trong năm 2015 chẳng hạn, có một số vụ thảm
sát làm rúng động dư luận như vụ “thảm sát Bình Phước”, hung thủ là Nguyễn Hải
Dương cùng với một người bạn đã giết hại tất cả 6 mạng người kể cả người yêu cũ
do hận tình; hay vụ cả cả bốn người trong một gia đình ở Yên Bái bị một người họ
hàng giết hại do tranh chấp đất rẫy, hung thủ tên Đặng Văn Hùng; thậm chí, chỉ
vì một mâu thuẫn bộc phát, kẻ thủ ác tên Vi Văn Hai ở Nghệ An đã dùng dao chém
chết 4 người trong gia đình người hàng xóm v.v…
Những vụ giết
cùng diệt tận cả nhà tiếp tục xảy ra trong năm 2016 với vụ Tấn Láo Lở, tỉnh Lào
Cai giết chết cả 4 người đều là phụ nữ, trẻ em rồi dìm xác dưới suối chỉ vì mâu
thuẫn cá nhân; hay vụ tên Doãn Trung Dũng ở Quảng Ninh tới vay tiền không gặp
người cần hỏi, giết luôn 4 người họ hàng bên vợ.
Tính chất man rợ,
độ máu lạnh của kẻ thủ ác trong nhiều vụ án khiến chúng ta không khỏi rùng
mình. Giết người yêu cũ xong chặt đầu vứt một nơi, thi thể vứt một nơi để phi
tang như vụ án Nguyễn Hữu Nghĩa, Hà Nội năm 2010, những vụ đốt xác phi tang
(VNEXpress), những vụ giết người chặt xác phi tang; giết người, cắt bộ phận
sinh dục, rạch bụng rồi ném xuống sông để xác không nổi ở Hưng Yên tháng 5.2017
cho tới chém người đầu lìa khỏi cổ ở Vĩnh Phúc mới đây, tháng 7.2017…Có thua
kém gì những vụ án máu lạnh nhất trên thế giới?
Trong năm 2016
còn cò một vụ án khác gây chấn động dư luận là vụ Đỗ Cường Minh (Chi cục trưởng
Chi cục Kiểm lâm Yên Bái) dùng súng K59 bắn chết ông Phạm Duy Cường (Bí thư Tỉnh
ủy Yên Bái) và ông Ngô Ngọc Tuấn (Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy) ngay tại phòng
làm việc sau đó tự sát.
Có lẽ từ sau vụ
này, và rải rác nhiều vụ khác, đám quan chức địa phương cũng muốn có người bảo
vệ và đề xuất đó đã được đưa ra tại cuộc họp Quốc hội về dự án luật Cảnh vệ
ngày 6.6.2017 “Nhiều tỉnh muốn có cảnh vệ cho bí thư, chủ tịch” (Tuổi
Trẻ), và một số chức danh khác, nhưng cuối cùng, đề xuất này không được thông
qua. Điều này chứng tỏ sự ất ổn trong xã hội và sự bất an trong lòng một số
quan chức VN, sợ dân chỉ một phần nhỏ, cái chính là sợ lẫn nhau, họ sợ những
mâu thuẫn trong chia chác quyền lợi dẫn tới thanh toán nhau như vụ Yên Bái, chứ
nếu một quốc gia bình yên làm sao mà cả đến các quan chức địa phương cũng đòi
được bảo vệ?
Ngoài những vụ
cướp, giết, hiếp, những vụ án do mâu thuẫn tình, tiền, tư thù..; đối với trẻ em
ở VN có một nỗi lo ngại lớn là nạn xâm hại tình dục. So với trước đây chừng
mươi năm thôi, bây giờ chúng ta thường xuyên đọc thấy những vụ xâm hại, cưỡng bức
trẻ em ở nơi này nơi khác, trong đó có nhiều vụ gây phẫn nộ vì nạn nhân còn quá
bé, kể cả 1-2 tuổi, hoặc bị thiểu năng trí tuệ, bị tàn tật; có những vụ để lại
hậu quả nghiêm trọng như tổn thương quá nặng, mang thai khi còn nhỏ tuổi, nạn
nhân vì uất ức, xấu hổ mà tự vẫn …
Mới đây, báo
Thanh Niên có làm một loạt bài về đề tài này: “Xâm hại tình dục trẻ em
- Kỳ 1: Những con số đáng báo động”, “Xâm hại tình dục trẻ em - Kỳ 2: Tội ác
mang khuôn mặt 'thân quen', “Xâm hại tình dục trẻ em - Kỳ 3: Những câu chuyện
chìm trong bóng tối”, Xâm hại tình dục trẻ em - Kỳ 4: Cả đời cúi mặt”, “ Xâm hại
tình dục trẻ em - Kỳ 5: Trẻ em nam, phần chìm bị quên lãng”…Trong đó, ngay
bài thứ nhất, tác giả đã đưa ra những con số khiến người đọc kinh hoảng:
“Cứ 8 giờ
trôi qua, lại có một trẻ em Việt Nam bị xâm hại tình dục. Hơn 90% thủ phạm là
người thân quen
….trong 5
năm (2011 - 2015), cả nước phát hiện trên 8.200 vụ xâm hại trẻ em, với gần
10.000 nạn nhân, trong đó số vụ bị xâm hại tình dục là 5.300 vụ. Con số này
cũng chỉ là những vụ việc được báo cáo.” …
Điều đáng nói ở
đây là nạn xâm hại tình dục trẻ em ở VN đáng báo động như vậy nhưng nhiều bậc
cha mẹ do thiếu hiểu biết hoặc do vô tâm vẫn chưa thực sự đề phòng cảnh giác,
cũng như giáo dục con biết cách đề phòng, tự bảo vệ mình, luật pháp chưa thực sự
nghiêm khắc, có rất nhiều vụ cuối cùng bị “chìm xuồng”-do thiếu chứng cứ hoặc
chứng cứ yếu, do cách xử lý chậm chạp và không loại trừ cả yếu tố “chạy án” nên
những kẻ thủ ác vẫn cứ nhởn nhơ.
Đó là chưa nói đến những vụ bắt cóc, sát hại trẻ
em “Những vụ bắt cóc trẻ em gây ‘chấn động’ dư luận” (báo Công
An TP.HCM), “Truy lùng nhóm bắt cóc bé trai 2 tháng tuổi giữa đêm” (Công
An Nhân Dân), “Rùng mình những vụ trẻ em bị bắt cóc, sát hại dã
man” (Việt Báo), trong đó mới nhất là vụ cháu bé 6 tuổi ở Quảng Bình bị
bắt cóc, giết hại, tháng 7.2017…
Một xã hội mà ngay cả những đứa trẻ cũng có thể dễ
dàng bị bắt cóc ngay trong sân nhà, ngay trong chớp mắt, có thể bị xâm hại tình
dục ngay từ những người thân trong gia đình hay những người quen, họ hàng thì
xã hội đó liệu có thể gọi là bình yên?
Có lẽ có người sẽ bảo ở nước nào mà chả có tội ác cướp,
giết, hiếp, những vụ xâm hại tình dục trẻ em, trẻ em. Đúng vậy, nhưng nếu
trong một xã hội có luật pháp nghiêm minh, có bộ máy chính quyền làm việc công
tâm và hiệu quả, có nền giáo dục nhân bản và tôn trọng con người, thì sẽ hạn
chế được phần nào. Ngoài ra, trình độ dân trí, sự hiểu biết về pháp luật, ý thức
cảnh giác của người dân cũng là một yếu tố hết sức quan trọng trong việc đề
phòng, ngăn chặn, kể cả báo động và tham gia hỗ trợ cơ quan điều tra trong việc
phá án.
Không một môi trường nào,
lứa tuổi nào là an toàn
Có thể nói không ngoa, ở VN bây giờ không có một môi
trường nào, độ tuổi nào là an toàn. Ngay cả những môi trường như trường học,
nhà trẻ, mẫu giáo. Các cô nuôi dạy trẻ, các thầy cô giáo là những người chịu
trách nhiệm chăm sóc, giáo dục trẻ, tất phải có tư cách, có đạo đức và có lòng
thương yêu trẻ em. Thế nhưng, thỉnh thoảng chúng ta lại đọc/nghe/chứng kiến những
vụ như cô bảo mẫu, cô giáo mầm non đánh đập, hành hạ trẻ theo nhiều kiểu, có những
vụ dẫn tới tử vong, vô ý hay cố tình:
“Hà Nội: Hai cô giáo làm cháu bé tử vong
do sặc cháo lĩnh án” (Báo Mới), Hà Nội: “Sốc:
Cô giáo mầm non bị tố nhốt trẻ trong nhà vệ sinh rồi… quên luôn” (Dân
Việt), Lào Cai “Cách chức hiệu trưởng mầm non dọa thả học sinh vào máy
vặt lông gà” (VietnamNet), “Cô giáo mầm non đánh trẻ như đánh
quân thù” (VTV), “TP HCM: Bảo mẫu đạp cháu bé 18 tháng tuổi tử
vong” (Infonet)…
Lớn hơn, cấp một, cấp hai, cấp ba…thì có những vụ học
sinh bị xâm hại tình dục ngay tại trường, có khi là do nhân viên của trường như
vụ bảo vệ trường tiểu học Đồng Hóa (xã Đồng Hóa, huyện Kim Bảng, Hà Nam) có
hành vi dâm ô với nhiều học sinh, có khi chính thầy giáo xâm hại tình dục học
sinh…Chỉ cần gõ google cụm từ “thầy giáo xâm hại học sinh” sẽ cho ra hàng loạt
kết quả.
Một môi trường khác cũng được coi là an toàn, đó là
các bệnh viện; nghề y-với các y bác sĩ, nhân viên y tế vốn được xã hội trân trọng
cùng với nghề giáo, nhưng suốt trong thời gian qua, đã có quá nhiều những vụ
tai tiếng gây chết người do làm ăn tắc trách, cẩu thả, thiếu y đức, hay do
trình độ chuyên môn, tay nghề kém…
Trong đó có những vụ gây tổn thất nghiêm trọng như
trong vòng hai năm 2012-2013, hàng loạt trẻ em đã bị tai biến, tử vong sau khi
tiêm vaccine Quinvaxem 5 trong 1, một loại vaccine mà nhiều nước tiên tiến
đã không còn sử dụng nữa. Thế nhưng sau một thời gian tạm ngừng, Bộ Y tế lại
khẳng định các ca tai biến nặng và tử vong sau khi tiêm không phải do vaccine
và cho phép tiêm vaccine Quinvaxem trở lại.
Và cho đến nay, những trường hợp trẻ em tử vong do
tiêm vaccine Quinvaxem vẫn tiếp tục xảy ra. Bài báo viết năm 2015 kể ra một số
trường hợp tử vong từ năm 2010-2015 “Vắc xin Quinvaxem đã khiến bao
nhiêu trẻ em tử vong?”, và mới đây, năm 2017: “Bé trai tử vong sau
một ngày tiêm vắc xin”, Zing.vn!
Đó là chỉ mới nói đến tai biến do tiêm vaccine, một
số vụ tai tiếng nổi cộm khác mà dư luận còn nhớ như vụ bệnh nhân phong tại
trung tâm Da liễu Hà Đông, trụ sở ở xã Đông Yên, huyện Quốc Oai, Hà Nội bị ăn bớt
thuốc điều trị, vụ “nhân bản” phiếu xét nghiệm tại BV Đa khoa Hoài Đức, Hà
Nội, vụ tráo thủy tinh thể ở BV Mắt, Hà Nội…trong năm 2013. Năm 2016: “Những
vụ 'mổ nhầm' của ngành y gây chấn động” (Em Đẹp), “Những vụ chữa
'lành thành què' hy hữu của ngành y tế Việt Nam” (Phụ Nữ News), vụ
hàng chục tấn rác thải y tế độc hại đang được âm thầm sơ chế tại Bệnh viện Bạch
Mai (Hà Nội) sau đó được tái chế thành sản phẩm nhựa tại cơ sở sản xuất thủ
công ngay ngoại thành Hà Nội…Và mới đây nhất, là vụ 8 bệnh nhân chạy thận bị tử
vong tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình do quên rửa hóa chất cực độc trong các
đường ống nước dẫn vào máy lọc thận!
Nhắc lại, ở bất cứ quốc gia nào dù văn minh, tiến bộ,
giàu có đến đâu cũng sẽ có những vụ sai sót, tai biến trong ngành Y. Nhưng năm
nào cũng để xảy ra những vụ gây hậu qủa nghiêm trọng, làm chết nhiều người thì
không còn là chuyện bình thường nữa. Và điều đáng nói là ở những quốc gia tự
do, dân chủ, thượng tôn pháp luật khác, khi xảy ra một vụ việc nghiêm trọng thì
những người sai phạm bị xét xử nghiêm khắc mà những người ở cấp cao hơn, kể cả
Thứ trưởng, Bộ trưởng ngành Y tế cũng phải bị cách chức hoặc tự nguyện từ chức,
có như thế những sai sót mới bớt đi.
Qua bức tranh toàn cảnh của hai ngành giáo dục, y tế,
chúng ta nhận thấy những sai phạm, kể cả tội ác gây ra có một phần là do những
lỗ hổng trong kiến thức, tay nghề, chuyên môn-hậu quả của khâu đào tạo, tuyển
chọn, hiện tượng “chạy ghế”, “chạy chức”, bằng giả…Nhưng quan trọng hơn là sự
xuống cấp về đạo đức xã hội, lương tâm nghề nghiệp, sự thiếu vắng lòng nhân bản
trong đối xử giữa người với người.
Nói về hai ngành giáo và ngành y chỉ là vì trong
bất cứ quốc gia nào thì giáo dục và y tế cũng rất quan trọng, gắn bó với đời
sống người dân. Người dân trong suốt cuộc đời mình rồi cuộc đời của con
cái, không thể nào không dính dáng đến trường lớp, bệnh viện, đi học, đi
khám bệnh…Có thể không tin vào công an, vào chính quyền, nhưng nếu đến
thầy cô giáo hay bác sĩ mà cũng không thể đặt niềm tin vào nữa thì quả là bi
kịch. Và nếu môi trường y tế, giáo dục mà cũng không an toàn thì làm sao có thể
cho rằng một quốc gia đó là “bình yên”?
Bên cạnh đó, người Việt Nam còn có những mối lo âu
khác. Ra đường thì sợ tai nạn giao thông. Trên trang World Heath Rankings, về
tai nạn đường bộ (Road traffic accidents), death rate per 100,000, VN đứng hàng
thứ 45/172 quốc gia với tỷ lệ 23.10 người chết, vẫn chưa phải thuộc vào top 10
quốc gia có tỷ lệ tai nạn giao thông và tỷ lệ người chết vì tai nạn giao thông
cao nhất thế giới (trong đó hầu hết là các quốc gia ở châu Phi), nhưng vẫn thuộc
hàng cao, “Mỗi ngày cả nước vẫn có 24 người chết và 60 người thương tật
suốt đời vì tai nạn giao thông” (“24 người chết vì tai nạn giao
thông mỗi ngày”, VietnamNet),
“ Trong năm 2016, cả nước xảy ra 21.589
vụ tai nạn giao thông, làm chết 8.685 người, làm bị thương 19.280 người.” (“8.685
người chết vì tai nạn giao thông năm 2016”, Người Lao Động).
Thực phẩm bẩn và vấn đề an toàn thực phẩm chưa bao
giờ hết “nóng” trong những năm qua, chỉ cần gõ google cụm từ “thực phẩm bẩn” là
sẽ có hàng loạt kết quả. Người Việt than thở bây giờ ăn thứ gì cũng sợ, thứ gì
cũng có thể phun, ướp, tẩm đủ loại hóa chất, thuốc trừ sâu, chất cấm, chất bảo
vệ thực vật… do hàng hóa thực phẩm từ Trung Quốc tràn sang cũng có, mà do người
Việt ham lợi nhuận, làm ăn không có lương tâm, “giết” nhau cũng có, thêm từ hồi
xảy ra thảm họa Formosa tới giờ người Việt đâm sợ ăn cá, hải sản.
Còn nhớ trong kỳ họp Quốc hội tháng 11.2016, một đại
biểu đã phải thốt lên: “Đại biểu Trần Ngọc Vinh: 'Con đường từ dạ dày đến
nghĩa địa chưa bao giờ ngắn thế' (VNExpress). Rồi nào môi trường bẩn,
ô nhiễm, độc hại…Làm sao có thể nhịn ăn, nhịn uống, nhịn thở được. Hậu quả là
người Việt mỗi ngày tiêu thụ, hít thở đủ loại độc hại vào người, cơ thể vì vậy
đủ thứ bệnh tật, ung thư.
Trong một quốc gia độc
tài, sự bình yên chỉ là giả hiệu
Trong mọi quốc gia độc tài, sự bình yên là giả hiệu,
do nhà cầm quyền sử dụng bàn tay sắt đàn áp mọi tiếng nói chỉ trích, mọi cá
nhân, tổ chức đối kháng, đối lập. VN cũng vậy. Nhưng người dân thì không bao giờ
được bình yên thực sự vì mọi quyền tự do tối tối thiểu và căn bản nhất của một
con người, một công dân đều bị tước đoạt, nhân quyền bị chà đạp.
Ở VN không có những tổ chức khủng bố Hồi giáo cực
đoan nhưng thật ra, mọi nhà nước độc tài nói chung và cộng sản nói riêng đều là
những tổ chức khủng bố lớn nhất, nhiều quyền lực nhất đối với người dân của nước
đó, từ Liên Xô, các nước Đông Âu trước kia cho tới Trung cộng, Việt Nam, Cu Ba,
Bắc Hàn bây giờ. Những quốc gia độc tài cộng sản này, trải qua các thời kỳ
Lenin-Stalin của Liên Xô, Mao Trạch Đông của Trung cộng, Hồ Chí Minh-Lê Duẫn của
Việt Nam, Pol Pot-Ieng Sary của Cambodia, Fidel Castro của Cuba hay cả gia đình
mấy đời từ Kim Il-sung, Kim Jong-il, Kim Jong-un của Bắc Hàn… cho tới tận bây
giờ, sẵn sàng sử dụng những biện pháp thanh trừng nội bộ, trấn áp trong nhà nước
và ngoài xã hội để loại bỏ mọi mầm mống bất ổn ngay từ trước khi bộc lộ.
Trong lịch sử hơn bảy thập niên cầm quyền ở miền Bắc
và hơn bốn thập niên độc quyền lãnh đạo trên toàn quốc, đảng và nhà nước cộng sản
VN đã khủng bố người dân bằng bạo lực và sự sợ hãi, bằng các phương pháp tuyên
truyền một chiều, nhồi sọ, “tẩy não”, đã bỏ tù bao nhiêu người vì lý do chính
trị. Cho đến những năm đầu thế kỷ XXI này, mọi tiếng nói chỉ trích ôn hòa vẫn bị
đàn áp, những người dám lên tiếng vẫn bị xách nhiễu, đàn áp, bỏ tù từ 6, 10,
cho đến 16 năm, rồi khi có sức ép quốc tế hoặc khi cần thương lượng, mặc cả điều
gì đó với thế giới thì “nhượng bộ” bằng cách trục xuất người tù chính trị từ
nhà tù sang thẳng nước khác. Mới đây nhất, là trường hợp cựu tù nhân lương tâm,
blogger, Giáo sư Phạm Minh Hoàng, người có song tịch Việt-Pháp đã bị tước quốc
tịch VN và trục xuất sang Pháp. Và trường hợp blogger Mẹ Nấm, một người đấu
tranh hết sức ôn hòa đã bị kết án 10 năm, bỏ lại hai đứa con nhỏ cho người mẹ
già nuôi nấng.
Không chỉ thế, nhà nước này còn sử dụng công an đội
lốt côn đồ xách nhiễu, đánh đập những người bất đồng chính kiến, tu sĩ, dân
oan.
Trong một xã hội độc tài, công an (và quân đội) luôn
luôn là thành phần con cưng, được ưu đãi đủ thứ, được bao che, dung túng để
trung thành và bảo vệ chế độ, do đó đám cảnh sát, công an trở thành kiêu binh,
muốn làm gì thì làm, coi dân như cỏ rác. Những năm qua đã có hàng trăm trường hợp
người dân bị công an mời về đồn tạm giữ vì những lý do rất nhỏ nhặt như vi phạm
giao thông, xích mích ẩu đả với hàng xóm, sau đó bị công an lạm dụng quyền lực
bạo hành, đánh đập họ đến chết. “Ba năm có tới 226 người chết trong trại
tạm giam, tạm giữ” (Thanh Niên), và công an đều đổ thừa là do bệnh lý
hoặc tự sát, khi thì tự sát bằng dao gọt hoa quả, khi thì dây giày, dây thun quần
hoặc áo!
Hãy nói bạn có cảm thấy bình yên khi sống ở VN? Và nếu
câu trả lời là có, nếu đất nước này thật sự bình yên, êm ấm, vì sao từ dân cho
tới đám quan chức lớn nhỏ vẫn tìm mọi cách để ra đi hoặc sửa soạn “bãi đáp” sẵn
ở nước ngoài?