Tập đoàn Lotte Nam Hàn từ bỏ thị trường Trung Quốc, chuyển hướng sang Đông Nam Á
Nhật Thăng biên dịch
Khách bộ hành băng qua bảng chỉ dẫn đến một cửa hàng miễn thuế của Lotte ở Seoul, Nam Hàn, hôm 01/09/2016. (Ảnh: Chung Sung-Jun/Getty Images)
Tập đoàn Lotte đã hoàn toàn rời bỏ thị trường Trung Quốc và đẩy mạnh đầu tư vào Đông Nam Á, cụ thể là Việt Nam và Indonesia.
Năm nay đánh dấu kỷ niệm 30 năm thiết lập bang giao giữa Nam Hàn và Trung Quốc, cũng đồng thời kỷ niệm 30 năm thiết lập bang giao giữa Nam Hàn với Việt Nam.
Năm 2020, Tập đoàn Lotte đứng thứ 5 trong số các đại tập đoàn (chaebol) của Nam Hàn – các đại tập đoàn do gia đình điều hành – sau Samsung, Hyundai Motor, SK, và LG. Tập đoàn Lotte là một trong 10 tập đoàn hàng đầu của Nam Hàn có các trụ sở tại Nhật Bản.
Tòa nhà Lotte World Tower, trụ sở chính tại Nam Hàn, có 123 tầng và cao 555m. Đây là tòa nhà chọc trời cao thứ sáu trên thế giới, vượt qua tòa One World Trade Center của New York. Lĩnh vực kinh doanh của Lotte bao gồm thực phẩm, cửa hàng bách hóa, giải trí, tài chính, hóa chất và nhiều lĩnh vực khác.
Dự án thành phố thông minh sẽ là dự án đầu tiên tại Việt Nam
Hôm 04/09, Tập đoàn này cho biết, Lotte sẽ đầu tư 900 triệu USD để xây dựng một đại khu phức hợp có tên Eco Smart City, đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Dự án rộng 50,000m2 này bao gồm một trung tâm mua sắm 60 tầng, căn hộ, văn phòng và khách sạn.
Bằng kỹ thuật thông minh tân tiến và kinh nghiệm phân phối của mình, tập đoàn này lập kế hoạch xây dựng khu phức hợp thông minh tiên tiến và đầu tiên tại Việt Nam.
Hôm 02/09, tại lễ động thổ, ông Shin Dong-bin, Giám đốc điều hành của Lotte, tuyên bố rằng dự án này là một “điểm khởi đầu” cho việc đầu tư mở rộng tại Việt Nam.
Cũng tại buổi lễ, ông Shin cho biết: “Năm nay đánh dấu kỷ niệm 30 năm thiết lập bang giao giữa Nam Hàn và Việt Nam, và với dự án này như một sự khởi đầu mới, Tập đoàn Lotte sẽ mở rộng hơn nữa đầu tư tại Việt Nam.”
Các khoản đầu tư khác vào Việt Nam và Indonesia
Ngoài dự án thành phố thông minh này, Lotte hiện đang xây dựng trung tâm thương mại Lotte Hà Nội. Trung tâm thương mại lớn với tổng vốn đầu tư dự kiến lên tới gần 300 triệu USD sẽ hoàn thành vào năm sau.
Tổng cộng có 19 công ty thành viên của Tập đoàn Lotte, bao gồm chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh Lotteria và Lotte Hotels & Resorts, đã gia nhập thị trường Việt Nam cho đến nay. Tổng số cửa hàng Lotteria tại Việt Nam vượt hơn 200, trở thành chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh hàng đầu tại Việt Nam.
Tập đoàn Nam Hàn này cũng đang mở rộng hoạt động tại Indonesia, tập trung vào lĩnh vực hóa chất. Dự án Lotte Chemical Indonesia New Ethylene (LINE), khoản đầu tư ra nước ngoài lớn nhất của Lotte, đang được xây dựng, với tổng giá trị 3.9 tỷ USD. Thông qua dự án này, Indonesia sẽ bảo đảm là trung tâm lọc dầu đầu tiên (NCC) và đặt nền móng cho sự phát triển của ngành công nghiệp hóa dầu địa phương.
Chịu ảnh hưởng nặng nề do hệ lụy của hệ thống THAAD
Lotte vẫn đang phải gánh chịu hậu quả từ sự phẫn nộ của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) sau sự kiện THAAD, cách đây 5 năm. Tập đoàn này vốn dĩ cung cấp đất cho một hệ thống chống hỏa tiễn, là nạn nhân lớn nhất của đòn trả đũa kinh tế của ĐCSTQ đối với Nam Hàn.
Đầu năm 2016, các vụ thử hỏa tiễn và hạt nhân của Bắc Hàn đã làm gia tăng căng thẳng ở Đông Bắc Á. Để đánh chặn hỏa tiễn tầm cao từ Bắc Hàn, Hoa Kỳ và Nam Hàn dự định khai triển Hệ thống Phòng thủ Hỏa tiễn Tầm cao Giai đoạn cuối (Terminal High Altitude Area Defense, viết tắt là THAAD.)
ĐCSTQ phản đối mạnh mẽ việc khai triển này, với lý do rằng sóng radar mạnh mẽ của THAAD có thể được sử dụng để giám sát lãnh thổ Trung Quốc. Chính quyền Trung Quốc đã đưa ra một loạt các biện pháp kinh tế chống lại Nam Hàn, trong đó có một lệnh cấm phim truyền hình và điện ảnh Nam Hàn ở Trung Quốc, cấm du lịch đến Nam Hàn, và đàn áp các doanh nghiệp Nam Hàn ở Trung Quốc.
Hồi tháng 02/2017, Lotte đã đồng ý bán một khu sân golf cho Bộ Quốc phòng Nam Hàn để khai triển hệ thống THAAD. Hành động này đã làm dấy lên sự phản đối từ ĐCSTQ.
ĐCSTQ phát động tẩy chay, tấn công bằng truyền thông
Sau sự kiện THAAD, chính quyền Trung Quốc đã cấm Lotte Mart với cáo buộc không đáp ứng các tiêu chuẩn về hỏa hoạn, sức khỏe và môi trường. Hơn nữa, các cơ quan truyền thông của ĐCSTQ đã có một biện pháp đối kháng đầy hung hăng nhắm vào lợi ích kinh doanh của Tập đoàn Lotte tại Trung Quốc.
Trong một bài xã luận có nhan đề “Trung Quốc không có lựa chọn nào khác ngoài việc trừng phạt Nam Hàn bằng cách hạ bệ Lotte,” Hoàn Cầu Thời báo (Global Times) kêu gọi “chấm dứt” sự phát triển của Tập đoàn Lotte tại thị trường Trung Quốc. Bài xã luận cũng lập luận rằng Trung Quốc nên “dần dần tăng cường các hạn chế nhập cảng đối với các sản phẩm văn hóa của Nam Hàn cho đến khi cấm hoàn toàn nếu cần thiết.”
Tờ Trung Quốc Thanh Niên Báo (China Youth Daily) cho biết trong một bài bình luận rằng việc Trung Quốc tẩy chay Lotte đã trở thành một “điều tất yếu hợp lý.” Tờ Đại Công Báo (Ta Kung Pao) của Hồng Kông, do Bắc Kinh kiểm soát, cũng đăng một bài bình luận, nói rằng hành động của Lotte là không thể chấp nhận được và họ nên “về nhà.”
Trong khi đó, ĐCSTQ đã kích động các cuộc biểu tình và tẩy chay công ty này. Tại thành phố Truy Bác, tỉnh Sơn Đông, những người biểu tình cầm một biểu ngữ dài 10m có nội dung: “An ninh tổ quốc là bất khả xâm phạm.” Tại thành phố Hứa Xương, tỉnh Hà Nam, nhân viên của một trung tâm mua sắm đứng thành hàng, cầm biểu ngữ phản đối Lotte và hát bài quốc ca của ĐCSTQ.
Lotte rút khỏi Trung Quốc
Từ đó, các hoạt động kinh doanh khác nhau của Lotte ở Trung Quốc gặp khó khăn. Tất cả 115 cửa hàng ở Trung Quốc đã đóng cửa kể từ năm 2018.
Vào năm 2014, Tập đoàn Lotte đã công bố các kế hoạch xây dựng một công viên giải trí rộng 67,000m2 với một khu phức hợp cửa hàng bách hóa, công viên giải trí, khách sạn, và căn hộ ở Thẩm Dương, Trung Quốc. Sau sự kiện THAAD, dự án đã bị đình chỉ trong nhiều năm. Cuối cùng kế hoạch này đã được chính quyền Trung Quốc phê duyệt vào tháng 04/2019, nhưng việc xây dựng một lần nữa bị tạm dừng do đại dịch, và tương lai của dự án khá là bấp bênh.
Lotte Shopping tiếp tục vận hành các cửa hàng tại Trung Quốc sau sự cố THAAD. Tuy nhiên, vào tháng Bảy, tập đoàn này đã quyết định bán cửa hàng bách hóa cuối cùng của họ tại Thành Đô. Với thương vụ này, Lotte sẽ từ bỏ hoạt động kinh doanh bán lẻ tại Trung Quốc sau 14 năm.