Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước Asean cùng tám đối tác khu vực (ADMM+) không ra được tuyên bố chung

Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước Asean cùng tám đối tác khu vực (ADMM+) không ra được tuyên bố chung

BBC tiếng Việt

Image copyright AP

Image caption Hội nghị ADMM+ lần thứ ba không ra được thông cáo chung

Kế hoạch ra tuyên bố chung tại Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước Asean mở rộng đã bị hủy vì bất đồng Trung-Mỹ về Biển Đông.

Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước Asean cùng tám đối tác khu vực (ADMM+) lần thứ ba đã khai mạc sáng thứ Tư 4/11 tại Kuala Lumpur, Malaysia và dự định cuối ngày sẽ ra thông cáo chung.

Tuy nhiên tới giờ này, lễ ký thông cáo đã bị loại khỏi chương trình.

Lý do tuy không công bố nhưng được một số đại biểu giải thích là vì Trung Hoa lục địa và Hoa Kỳ không tìm được tiếng nói chung về nội dung văn bản.

Tranh cãi về nội dung

Các hãng thông tấn quốc tế có mặt tại hội nghị ở Kuala Lumpur dẫn nguồn quan chức quốc phòng cao cấp của Mỹ nói Trung cộng muốn ép các nước Asean bỏ các câu chữ nêu quan ngại về việc Trung cộng cơi nới đảo ở Biển Đông ra khỏi nội dung thông cáo.

Hãng tin Reuters dẫn lời một quan chức giấu tên nói: "Dĩ nhiên một số nước Asean cho làm thế là không được. Điều này phản ánh chia rẽ mà kế hoạch cải tạo đảo và quân sự hóa Biển Đông của Trung cộng gây ra trong khu vực".

Phía Mỹ cho rằng không có thông cáo còn hơn là có thông cáo mà né tránh chủ đề quan trọng này.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Trung cộng lên tiếng chỉ trích "một số nước" bên ngoài Asean, có lẽ hàm ý Hoa Kỳ và Nhật Bản, đã "tìm cách áp đặt vào nội dung tuyên bố chung".

Bộ này viết trên trang microblog của mình rằng các nước trên "phải chịu hoàn toàn trách nhiệm" về việc hội nghị không ra được thông cáo chung.

Tham dự Hội nghị ADMM+ lần này có các bộ trưởng/trưởng đoàn của 10 nước thành viên Asean và 8 nước đối tác gồm Australia, Trung Hoa lục địa, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Tân Tây Lan, Nga và Hoa Kỳ.

Đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng Việt Nam do Đô đốc Nguyễn Văn Hiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu.

Hội nghị ADMM+ lần đầu tiên được tổ chức năm 2006 với mục đích được nói là làm diễn đàn thúc đẩy hòa bình và ổn định trong khu vực.

Cũng Reuters cho hay Hoa Kỳ và Nhật là hai nước muốn đưa quan ngại về kế hoạch của Trung cộng ở Biển Đông vào thông cáo chung.

Ý tưởng này dường như được nước chủ nhà Malaysia cũng như Philippines ủng hộ.

Không rõ ý kiến của Việt Nam, nước chỉ cử cấp thứ trưởng tới hội nghị, như thế nào.

Đe dọa chủ quyền

Trung cộng trước sau luôn phản đối việc đưa câu chữ của Hoa Kỳ vào văn bản.

Hôm 3/11, Bộ trưởng Quốc phòng Trung cộng Thường Vạn Toàn có tiếp xúc song phương với người đồng nhiệm Hoa Kỳ Ash Carter.

Trong cuộc gặp kéo dài 40 phút, Tướng Thường nói với ông Carter rằng Trung cộng "kêu gọi Hoa Kỳ chấm dứt các lời nói và việc làm sai lầm và không có thêm hành động gì nguy hiểm nhằm đe dọa chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc".

Hôm 27.10. Mỹ đã điều tàu chiến tuần tra cạnh các đảo nhân tạo mà Trung cộng xây ở Biển Đông. Washington cũng nói sẽ tiếp tục cho tàu tuần tra tại đây ít nhất hai lần/quý để bảo đảm tự do hàng hải.

Trong buổi họp báo thường kỳ ngày 3/11 tại Bắc Kinh, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung cộng Hoa Xuân Oánh phản ứng gay gắt, rằng Trung Quốc sẽ "cương quyết ứng phó việc này, tiếp tục theo dõi sát sao tình hình trên biển và không phận biển Nam Hải (Biển Đông)".

Bà Hoa tuyên bố: "Đối với những thách thức có dụng tâm xấu của bất cứ quốc gia nào, Trung Hoa  đều sẽ ứng phó một cách cương quyết."