Phòng Thương Mại Châu Âu công bố sách trắng về đầu tư và thương mại của Việt Nam

Phòng Thương Mại Châu Âu công bố sách trắng về đầu tư và thương mại của Việt Nam

Lê Hải Đăng (RFI)

Logo Phòng Thương Mại Châu ÂU tại Việt Nam.

Trong hai ngày 02-03/03/2016, cuốn Sách Trắng hàng năm về thương mại và đầu tư của Việt Nam đã được Phòng Thương Mại Châu Âu EUROCHAM lần lượt công bố tại Hà Nội và Sài Gòn. Đây là quyển Sách Trắng lần thứ tám nhưng là lần đầu tiên được tổ chức cùng hội thảo, có sự tham gia của nhiều bộ trưởng Việt Nam cùng đại sứ EU, trong bối cảnh Việt Nam và Liên Hiệp Châu Âu đã có hiệp định thương mại tự do FTA.

Từ Luân Đôn, thông tín viên Lê Hải đã theo dõi sự kiện này và có thêm chi tiết.

Nội dung Sách Trắng tập hợp và trình bày một số quan ngại cũng như kiến nghị từ cộng đồng doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam trên các lĩnh vực quan trọng của môi trường thương mại, đầu tư tại Việt Nam như đầu tư trực tiếp nước ngoài, vận tải-hậu cần, sở hữu trí tuệ… hay cụ thể của từng ngành như dược phẩm, công nghiệp ô tô, xe máy, nông nghiệp thực phẩm…

Chỉ riêng năm ngoái số tiền mà 40.000 người Việt Nam chi trả để ra nước ngoài điều trị đã lên đến 1 tỷ USD, đó là con số mà Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu EuroCham vừa công bố trong buổi giới thiệu Sách Trắng tại Việt Nam, theo sau là kiến nghị về thiết bị y tế, một thị trường dự đoán sẽ lên tới 1,4 tỷ USD, mà 90% là nhập khẩu, và châu Âu là một nguồn quan trọng.

EuroCham là tổ chức bao gồm 900 doanh nghiệp châu Âu đang hoạt động ở Việt Nam, và sự kiện xuất bản Sách Trắng được tổ chức ở Hà Nội vào hôm qua và Sài Gòn vào sáng nay, với 1.500 ấn phẩm được gửi đến các ban ngành có liên quan và quan chức chính phủ ở tầm bộ trưởng trong số vài trăm đại biểu tham dự, mà đặc biệt là các báo lớn.

Các kiến nghị của EuroCham được xếp thành bốn mục chính mà trong mục về nâng cao đời sống người dân đã đặc biệt chú ý đến tình hình y tế và an toàn thuốc men, cũng như an toàn thực phẩm dinh dưỡng cho trẻ em, cũng như là nhu cầu tiêu thụ điện tăng đều mỗi năm 15%. Theo đó, nếu có khung chính sách rõ ràng thì có thể huy động được vốn đầu tư vào điện gió thay vì phải sử dụng nguồn vốn công.

Trong mục về nhu cầu phải tăng danh mục lựa chọn cho người tiêu dùng, xe hơi và rượu được nhắc đến nhiều nhất qua các quan ngại về thuế suất, đặc biệt là thuế tiêu thụ đặc biệt hay thuế trước bạ. Nổi bật nhất trong mục về khung pháp lý là hiện tượng tòa án Việt Nam gây khó khăn trong việc công nhận và thực thi phán quyết của trọng tài quốc tế, cũng như vấn đề sở hữu trí tuệ khiến cho ngành công nghệ cao khó phát triển. Trong mục thứ tư về khả năng cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam, thì một loạt các rào cản hiện nay như chế độ miễn thị thực, hay chất lượng giáo dục, và đặc biệt nhất là thiếu cảng biển nước sâu để tiếp nhận tàu công-ten-nơ sẽ khiến cho sự phát triển kinh tế không được bền vững, trong bối cảnh thương mại giữa EU và Việt Nam tăng đều 20% mỗi năm.

Đó chỉ là một vài nét chính, chứ còn rất nhiều vấn đề khác được mô tả chi tiết và kiến nghị tỉ mỉ hướng giải quyết cũng như là ví dụ từ các nước châu Âu trong từng ngành nghề và khu vực cụ thể, được EuroCham tổ chức thành các tiểu ban khác nhau trong cuộc hội thảo ở Hà Nội. Ví dụ như một tham luận về thủ tục hải quan chỉ ra một loạt các rào cản mà ngành này đang gây hại cho sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Ví dụ như thủ tục nhũng nhiễu, không chấp nhận bản sao điện tử hay kéo dài 5 ngày khiến doanh nghiệp phải tốn kém rất nhiều, hay tranh chấp về giá trị hàng áp thuế.

Điểm cần chú ý trong Sách Trắng là đây không phải là những kiến nghị chung chung về chính sách do các nước EU đề ra, mà chính là từng vấn đề cụ thể mà các doanh nghiệp EU đang hoạt động ở Việt Nam gặp phải và kiến nghị để chính phủ Việt Nam và các ban ngành địa phương phải có câu trả lời và thực hiện theo các giải pháp cụ thể đã trình bày sẵn.

Có thể thấy, theo sau những lời khen ngoại giao từ phía đại sứ EU và EuroCham là một loạt các kiến nghị hợp lý, nhưng chưa thấy câu trả lời hay cam kết nào từ phía chính phủ Việt Nam hay các ban ngành cụ thể được nêu ra như là những cản trở đang gây hại cho sự phát triển bền vững của Việt Nam. Trong buổi giới thiệu Sách Trắng sáng nay tại Sài Gòn, sự vắng mặt thể hiện sự thiếu quan tâm từ các lãnh đạo cao cấp nhất của thủ đô kinh tế cũng là một chỉ dấu khiến giới ngoại giao và kinh tế gia châu Âu chú ý đến.