Nghĩa trang
Quân đội Biên Hòa ngày xưa trước 30/4/1975
|
Nghĩa trang quân đội Biên Hòa bây giờ có tên là
Nghĩa trang Nhân dân Bình An -- là nghĩa trang nằm tại phường Bình An, thị xã
Dĩ An, tỉnh Bình Dương, Việt Nam. Trước ngày 30 tháng 4 năm 1975, đây là Nghĩa
trang Quân đội, có tên là Nghĩa trang Quân đội Biên Hòa, nơi chôn cất cả chục
ngàn binh sĩ Quân lực Việt Nam Cộng hòa.... Tính đến năm 1975, nghĩa trang là
nơi chôn cất của 18.318 lính và sĩ quan, chiếm 1/3 diện tích nghĩa trang.
Tượng Thương
Tiếc do Điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu khắc được đặt trên bệ cao bên quốc lộ
I trước ngã ba vào Khu Nghĩa trang Quân đội Biên Hòa đã bị CsVN cho đập phá
sau 30/4/1975. Bên trong nghĩa trang, hằng nghìn mộ phần các tử sĩ VNCH đã bị
đập phá.. Cấm thân nhân thăm viếng nhưng dân đã tìm cách lén lút vào trùng tu
từng nấm mồ tử sĩ VNCH.
|
Nghĩa
trang Biên Hoà ở tỉnh Bình Dương: Một số mộ phần đã được trùng tu.
Ông Nguyễn Đạc Thành, chủ tịch Hội Người Mỹ gốc Việt
(VAF), từng phục vụ quân lực Việt Nam Cộng Hoà với cấp bậc Thiếu tá, cho
VOA biết hội VAF đã trùng tu tổng cộng 5.896 ngôi mộ trong thời gian từ tháng
5, 2014 đến hết tháng 12, 2016 tại Nghĩa trang Biên Hòa, nơi an nghỉ của hơn
16.000 quân nhân miền Nam Việt Nam.
Dù có nhiều nỗ lực can thiệp của các dân biểu Hoa Kỳ
cũng như phái bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tại Việt Nam, ông Thành nói chính quyền Việt
Nam vẫn chưa chính thức cấp giấy phép cho việc trùng tu nầy:
“Trên mặt giấy
tờ thì chưa có, phải chờ thôi. Nhưng trên thực tế thì họ đã cho rồi. Hiện bây
giờ đã trùng tu được 5.896 ngôi mộ. Khu vực Đài tưởng niệm Vành khăn tang đã
trùng tu 90%.”
Ông Thành cho biết trong số 5.896 ngôi mộ đã trùng
tu có 3.355 ngôi mộ do VAF và cá nhân ông Lê Thành Ân, cựu Tổng Lãnh sự Hoa Kỳ
tại Sài Gòn thực hiện, còn lại 2.561 ngôi mộ là do Biệt động quân, Hội đoàn Bắc
California, và các mạnh thường quân khác thực hiện với tư cách cá nhân.
Phái đoàn Tổng
lãnh sự Hoa Kỳ Lê Thành Ân thăm Nghĩa trang Quân Đội Biên Hòa ngày 07/3/2013
|
Ông Thành nói chính quyền Việt Nam chỉ cho các cá
nhân chứ chưa cho phép các tổ chức hay hội đoàn trực tiếp ký hợp đồng trùng tu
với Ban Quản lý Nghĩa trang, hay với một công ty thực hiện trùng tu do nhà nước
chỉ định.
Tổng lãnh sự
Hoa Kỳ Lê Thành Ân (trái) và ông Nguyễn Đạc Thành đang đốt nhang tại
Nghĩa trang Quân đội Biên Hòa
|
Trước đây, ông Thành đã gửi thư cho đại sứ Hoa Kỳ tại
Hà Nội và chính quyền địa phương tỉnh Bình Dương, kêu gọi Việt Nam cấp phép cho
Hội được chính thức lên kế hoạch và tiến hành công tác trùng tu nghĩa trang một
cách đồng bộ, quy củ, và có tổ chức. Tuy nhiên cho đến nay đã gần hai năm, VAF
vẫn chưa nhận được phản hồi chính thức bằng văn bản của chính quyền Việt Nam.
Ông Thành nói vào tháng 3/2014, phái đoàn Bộ Ngoại
giao Việt Nam do Thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn dẫn đầu đã đồng ý cho VAF trùng tu
các ngôi mộ trong nghĩa trang Biên Hoà với điều kiện phải tự lo chi phí vì
chính phủ Việt Nam không có ngân sách. Cho đến nay chính quyền tỉnh Bình Dương
vẫn không thi hành lời hứa đó.
Trong dịp Tết Nguyên đán vừa qua, ngày 3/2, cựu Thượng
Nghị sĩ Hoa Kỳ Jim Webb có một cuộc gặp với Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân
Phúc, mà theo ông Thành, có nhiều khả năng là nhằm vận động Hà Nội cấp phép cho
việc trùng tu nghĩa trang Biên Hòa:
“Tôi nghĩ rằng
ông Jim Webb đi qua đó cũng có mục đích đó. Ông Jim Webb là người rất quan tâm
đến nghĩa trang Biên Hòa. Ổng ủng hộ 100%. Tôi rất kính trọng sự vô tư của ổng
và sự cố gắng của ổng.”
Ông Thành xem đây là một dấu hiệu tích cực giúp VAF
hoàn thành sứ mệnh thiêng liêng làm khang trang phần mộ của các chiến sĩ Việt
Nam Cộng Hòa:
“Tôi hy vọng rằng
trong tương lai gần (sẽ có được giấy phép). Bởi vì nó có những khó khăn của bên
phía Việt Nam. Chúng tôi đã biết được những khó khăn đó. Chúng tôi sẽ vận động
ông Nguyễn Phú Bình và ông Dương Trung Quốc.”
Ông Nguyễn Phú Bình, nguyên thứ trưởng Bộ Ngoại giao
Việt Nam, người đã “cho phép” VAF thực hiện chương trình “Tử sĩ Trở về” từ năm
2007, một dự án nhằm tìm kiếm, cải táng hài cốt những người lính Việt Nam Cộng
hòa đã nằm xuống trong các trại tù cải tạo và tu sửa lại Nghĩa trang
Biên Hoà.
Trong cuộc phỏng vấn với Đài Tiếng nói Việt Nam VOV,
nhà sử học Dương Trung Quốc, một đại biểu quốc hội thâm niên, kêu gọi “ý thức,
trách nhiệm công dân cùng tham gia vào quá trình hòa hợp dân tộc” mà trong đó
ông nhìn nhận rằng “về phía đất nước chúng ta cũng có những sai sót.”
Vào tháng trước, ông Trương Minh Đức, một blogger ở
thành phố Hồ Chí Minh cho VOA biết công an Việt Nam đã câu lưu một số nhà vận động
nhân quyền trong 2 giờ khi họ đến thắp hương viếng mộ các chiến sĩ tại nghĩa
trang Biên Hòa, nơi mà người đi viếng gặp không ít khó khăn, đòi hỏi phải đăng
ký, xuất trình giấy tờ và kê khai địa chỉ.
VOA Tiếng Việt
Nguồn:
Tinhdongdoi.com, VietnamPlus