Thủ tướng
Shinzo Abe coi trọng xây dựng một cơ chế hợp tác trong đó hạt nhân là khả năng
răn đe của Mỹ, thúc đẩy "hợp tác JAI" và tham vấn 2+2, v.v..
Từ ngày 11 đến ngày 13/12/2015, Thủ
tướng Nhật Bản đến thăm Ấn Độ.
Nhật Bản
kiên trì thúc đẩy chiến lược “kim cương”
Thời báo Hoàn Cầu Trung Hoa ngày 22.12 đưa tin, trong
tháng này, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã liên tiếp tổ chức hội đàm với các
nhà lãnh đạo Ấn Độ và Úc, ra sức thúc đẩy hợp tác bảo đảm an ninh giữa 4 nước
gồm Nhật Bản-Mỹ-Úc-Ấn Độ.
Thủ tướng Shinzo Abe đưa ra ý tưởng “kim cương”, tức
là thông qua hợp tác 4 nước để bảo vệ khu vực hình thoi kết nối Nhật Bản-Úc-Ấn
Độ với Hawaii của Mỹ.
Hãng tin Kyodo ngày 22.12 phân tích cho rằng, đây là
các hành động trên biển nhằm đối phó Trung cộng, cuộc đối đầu giữa Nhật Bản và Trung
cộng sẽ trở nên trầm trọng hơn.
Ý tưởng “kim cương” được Thủ tướng Nhật Bản đưa ra
trong một bài viết trên chuyên trang phân tích kinh tế-chính trị Project
Syndicate vào ngày 27.12.2012, sau khi ông lên cầm quyền lần thứ hai.
Trong bài viết, ông Shinzo Abe bày tỏ lo ngại về sự
kiểm soát của Trung cộng đối với Biển Đông, đồng thời tiết lộ “đang vạch ra chiến lược vùng biển hình kim
cương từ Ấn Độ Dương đến Tây Thái Bình Dương”. Khi đó, ông khẳng định, vấn
đề biển Hoa Đông và Biển Đông sẽ là ưu tiên trong chính sách của Tokyo.
Thủ tướng Shinzo Abe coi trọng xây dựng một cơ chế hợp
tác trong đó hạt nhân là khả năng răn đe của Mỹ. Có nguồn tin ngoại giao tiết
lộ, trong cuộc hội đàm cấp cao Nhật-Ấn vào ngày 12/12 vừa qua, Nhật Bản cho
biết sẽ cho Lực lượng Phòng vệ định kỳ tham gia cuộc tập trận chung Malabar với
hải quân hai nước Mỹ, Ấn Độ, làm cho giao lưu quốc phòng ba nước tích cực hơn.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (phải)
và người đồng cấp Australia Malcolm Turnbull
Đối với Úc, quốc gia được Nhật Bản coi là “đồng minh
tiêu chuẩn”, sẽ đẩy nhanh đàm phán hiệp định mới để thực hiện thuận lợi huấn
luyện liên hợp, thúc đẩy hợp tác Nhật Bản-Mỹ-Úc tiến lên phía trước.
Có lẽ do Trung cộng đã trở thành nền kinh tế lớn thứ
hai thế giới, cho nên Bắc Kinh tỏ ra coi thường Tokyo khi cho rằng “Nhật Bản
không có tư cách” để bày tỏ quan ngại đối với tình hình khu vực, trong đó có
Biển Đông.
Trên thực tế, Nhật Bản là một nước có thực lực kinh tế
và quân sự khá mạnh, tích cực triển khai chiến lược của họ trong khu vực và
cũng đang phát huy hiệu quả tốt, đã gây lo ngại đặc biệt cho Bắc Kinh.
Nhật Bản thực sự đang nỗ lực làm việc để cùng các nước
trong khu vực tạo thế kiềm chế đối với các hoạt động bành trướng lãnh thổ và
bành trướng quân sự của Trung cộng.
Trung cộng không phải không cảm nhận được sức ép to
lớn về mọi mặt và có tin cho rằng, họ cũng có những động thái xuống thang nhất
định, tìm cách cải thiện quan hệ với Nhật Bản.
Quả quýt dày có móng tay nhọn
Ngoài ra, bản thân Nhật Bản cũng đang tăng cường quốc
phòng nhằm đối phó Trung cộng, nhất là dọc chuỗi đảo thứ nhất và lãnh thổ phía
tây nam của Nhật Bản.
Hệ thống hỏa tiễn địa hải Type 88
Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản
Vừa qua, có quan chức Nhật Bản lần đầu tiên công khai
cho rằng, Tokyo đang dựng lên bức tường hỏa lực bằng tên lửa chống hạm và radar
để giám sát, ngăn chặn các hoạt động bành trướng quân sự của Trung cộng ở Tây
Thái Bình Dương, trung tâm của lá chắn này là tên lửa chống hạm Type 88 và Type
12. Nhật Bản có thể phong tỏa eo biển Miyako khi chiến tranh xảy ra.
Ngoài ra, theo báo Nhân Dân của Trung cộng số ra ngày
16.12, Nhật Bản có kế hoạch tiến hành thử nghiệm hỏa tiển không hải mới XASM-3
vào năm 2016, bia ngắm là các khu trục hạm hỏa tiễn loại Shirane đã nghỉ hưu.
Có phân tích cho rằng, khu trục hạm loại Shirane của
Nhật Bản có kích cỡ tương tự khu trục hạm Type 052D hiện có của Hải quân Trung cộng,
vì vậy, theo chuyên gia quân sự Trung cộng Trương Triệu Trung, hỏa tiễn không
hải XASM-3 có thể bắn chìm tàu khu trục Type 052D.
Chuyên gia quân sự Trung cộng Lý Lỵ cũng cho rằng, khu
trục hạm Shirane có lượng giãn nước khoảng 7.000 tấn, dài hơn 150 m, kích cỡ
hầu như tương đồng với tàu khu trục thế hệ mới Type 052D của Trung cộng. Hiện
nay, Trung cộng đã đưa vào sử dụng 3 khu trục hạm Type 052D và đều đưa ra ở
Biển Đông.
Việc thử nghiệm hỏa tiển siêu thanh XASM-3 bắn khu
trục hạm Shirane của Nhật Bản rõ ràng có mục tiêu tấn công chính là tàu chiến
mặt nước cỡ lớn của Trung cộng.
Hỏa tiễn không hải XASM-3 gắn trên
máy bay chiến đấu F-2 Nhật Bản
Như vậy, quả quýt dày có móng tay nhọn. Trung cộng muốn
dùng sức mạnh quân sự để hậu thuẫn cho các yêu sách chủ quyền và các đòi hỏi
khác của họ thì các nước cũng không phải không có các biện pháp đáp trả mạnh
mẽ, nếu như chủ quyền, quyền lợi chính đáng của họ bị đe dọa.
Khi theo đuổi những lợi ích không chính đáng, khi
không thỏa hiệp được với nhau, không giải quyết được các bất đồng và mâu thuẫn
dựa trên luật pháp quốc tế thì đó chính là nguyên nhân thúc đẩy quân sự hóa và
chạy đua vũ trang trong khu vực.
Trung cộng là một nước có thực lực kinh tế và quân sự
đã khá mạnh ở khu vực, tỏ ra “tự tin” hơn và tích cực áp đặt nhiều yêu sách
hơn, nhưng họ sẽ không tránh khỏi đối mặt với các cường quốc khác ở khu vực như
Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ cùng cộng đồng quốc tế.
Mấy ngày nay, dư luận Hoa lục trong đó có Thời báo
Hoàn Cầu đang công khai kêu gọi nước này phải quân sự hóa Biển Đông để đối phó
Mỹ và đồng minh, nghĩ rằng, làm việc đó sẽ không mất đi hình tượng “đạo đức”.
Đó là một dấu hiệu hiếu chiến mới đến từ một số cái
đầu nóng ở Bắc Kinh. Trách nhiệm của cộng đồng quốc tế là tiếp tục làm việc với
Bắc Kinh để thúc đẩy phi quân sự hóa khu vực Biển Đông, bảo vệ hòa bình và an
ninh khu vực.
Hạm đội Nam Hải, Hải quân Trung cộng
được cho là đã triển khai bất hợp pháp máy bay chiến đấu thế hệ thứ ba J-11B ở
sân bay trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa (Đà Nẵng, Việt Nam)
Tích cực can dự vấn đề Biển Đông
Như trên đã nói, Nhật Bản rất coi trọng vấn đề Biển
Đông, muốn phối hợp giải quyết vấn đề biển Hoa Đông với vấn đề Biển Đông. Nhật
Bản hiện nay tích cực can dự Biển Đông đã là một chính sách đã định và sẽ ngày
càng gia tăng, nhất là khi nhìn vào mọi động thái ngoại giao, quân sự, an ninh
của Nhật Bản trong khu vực và quốc tế thời gian qua.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong rất nhiều trường
hợp đã bày tỏ mối quan ngại đặc biệt và tăng cường lên án các hành động đơn
phương của Trung cộng ở Biển Đông, ủng hộ hoạt động tuần tra của Mỹ và tích cực
hợp tác an ninh với các nước ven Biển Đông.
Rõ ràng, Nhật Bản tích cực hành động như vậy là vì các
lợi ích và an ninh quốc gia của họ, chứ không chỉ là phối hợp với chiến lược
khu vực của đồng minh Mỹ. Thực lực về mọi mặt của Nhật Bản cũng cho phép họ gia
tăng can dự vào các vấn đề khu vực và quốc tế.
Hãng tin BBC Anh ngày 17.12 cho biết, cùng ngày, Nhật
Bản và Nam Dương đã tiến hành Tham vấn “2+2” ở Tokyo. Ngoại trưởng Nhật Bản
Fumio Kishida khi đó cho biết, trong hội đàm hai bên đã đạt được đồng thuận “tăng cường an ninh biển là không thể thiếu
để duy trì hòa bình và an ninh khu vực, trong đó có Biển Đông”.
Nam Dương là quốc gia đầu tiên của ASEAN xây dựng cơ
chế tham vấn này với Nhật Bản. Tham vấn lần này cũng cho thấy lập trường coi
trọng Biển Đông của Nhật Bản. Hãng tin Kyodo Nhật Bản khẳng định rằng, Chính
phủ Nhật Bản muốn tăng cường hợp tác an ninh biển với Nam Dương để “kiềm chế Trung
cộng ”.
Tham vấn “2+2” Nhật Bản-Nam Dương
ngày 17/12/2015
Dư luận Trung cộng đã bày tỏ lo ngại đối với hợp tác
Nhật Bản-Nam Dương. Học giả vấn đề biển của Trung cộng là Lưu Phong cho rằng,
Nhật Bản không chỉ tạo dựng dư luận đối phó Trung cộng, mà còn có thể gây ảnh
hưởng đến quan hệ giữa Trung cộng và Indonesia, tìm cách giành lấy ưu thế đặc
biệt với Trung cộng ở Nam Dương.
Đáng chú ý, Nhật Bản có ý định tham gia vào cuộc diễn
tập liên hợp đa quốc gia về cứu trợ nhân đạo và cứu nạn do Nam Dương tổ chức
vào năm 2016.
Mặc dù Nam Dương luôn thể hiện giữ vai trò “trung lập”
trong vấn đề Biển Đông, nhưng Nam Dương cũng bày tỏ cứng rắn phản đối yêu sách
“đường lưỡi bò” của Trung cộng, tăng cường sức mạnh quân sự bảo vệ chủ quyền
quần đảo Natuna và vùng biển xung quanh; đồng thời có quan chức thậm chí tuyên
bố, Indonesia có thể kiện Trung cộng ở tòa án quốc tế.
Tăng cường quan hệ quốc phòng, an ninh với Nam Dương
chỉ là một động thái của Nhật Bản trong tăng cường quan hệ quốc phòng, an ninh
với các quốc gia trong khu vực nhằm đối phó Trung cộng, nhất là trong vấn đề
Biển Đông.
Các động thái đó đều cho thấy, Nhật Bản đang thúc đẩy
thực hiện các mục tiêu chiến lược trong khu vực, trong đó có ý tưởng “kim
cương”, tạo thế kiềm chế Trung cộng.
Trung cộng tìm mọi cách tạo ưu thế về sức mạnh để thu
lợi nhiều nhất cho mình thì các nước trong khu vực cũng đang tạo ra nhiều cơ
chế hợp tác song phương và đa phương tương ứng, thậm chí có thể áp đảo. Đó là
cái giá phải trả cho các âm mưu và hành động bành trướng của Trung cộng.
Mỹ và các đồng minh Nhật Bản, Úc sẽ tiếp tục gia tăng
can dự vào vấn đề Biển Đông là một xu thế tất yếu và đã định, sẽ không dừng
lại. Các nước ven Biển Đông chắc chắn sẽ tăng cường chống lại yêu sách bành
trướng, tham lam, vô lý và bất hợp pháp mang tên “đường lưỡi bò” hay “đường
chín đoạn” của Trung cộng – đây cũng là xu thế tất yếu.