Cuộc họp về Biển Đông giữa quan chức cao cấp Trung cộng
và ASEAN ngày 18/05/2017 tại Quý Châu, miền tây nam Trung cộng đã đạt kết quả:
Hai bên đã nhất trí trên một bản dự thảo bộ khung của bản Quy Tắc Ứng Xử (COC)
trên Biển Đông mà ASEAN muốn sớm có được trong năm nay.
Theo hãng tin Anh Reuters, sau cuộc họp, bộ Ngoại
Giao Trung cộng đã ra tuyên bố xác nhận rằng là bộ khung của bản Quy Tắc Ứng Xử
trên Biển Đông đã được thông qua, nhưng không cho biết chi tiết về văn kiện
này.
Thông báo của phía Trung cộng chỉ nói là cuộc thảo
luận giữa hai bên đã diễn ra một cách thẳng thắn và đi vào chiều sâu, đạt được
những kết quả tích cực.
Theo nguồn tin này, hai bên « ủng hộ việc sử
dụng khuôn khổ của các quy tắc khu vực để quản lý và kiểm soát các tranh chấp,
tăng cường hợp tác hàng hải, thúc đẩy tham vấn về bộ quy tắc và cùng duy trì
hòa bình và ổn định trong vùng Biển Đông ».
Phát biểu trên đài truyền hình Nhà Nước Trung cộng,
thứ trưởng Ngoại Giao Trung cộng Lưu Chấn Dân, trưởng đoàn đàm phán của Bắc
Kinh, nhận định rằng bộ khung của COC mang tính chất toàn diện và có tính đến mối
quan tâm của tất cả các bên.
Nhưng trong một phát biểu được cho là nhắm vào Hoa Kỳ,
ông đã yêu cầu những nước khác nên đứng bên ngoài : « Chúng tôi hy vọng
rằng các cuộc thảo luận của chúng tôi về bộ Quy Tắc này mã này không bị phía
bên ngoài làm nhiễu ».
Cũng trên đài truyền hình Trung cộng, ông Chee Wee
Kiong, thư ký thường trực của bộ Ngoại Giao Singapore, nước điều phối quan hệ
ASEAN-Trung cộng, cho biết là « dự thảo » văn kiện sẽ được trình lên một cuộc họp
giữa các ngoại trưởng ASEAN và Trung cộng vào tháng 8 tới đây ở Phi Luật Tân.
Người phát ngôn cho ASEAN này tỏ ý tin tưởng : « Chúng
tôi hy vọng sẽ tiếp tục động lực tích cực trong tiến trình tham vấn này để đạt
được tiến bộ vững chắc đối với một bộ Quy Tắc Ứng Xử có thực chất. »
Theo các nhà quan sát, như vậy thì dự thảo sẽ được
chuyển lên cấp ngoại trưởng để xem xét và chuẩn y nhân hội nghị thường niên các
ngoại trưởng ASEAN vào tháng Tám tới đây ở Manila, và chỉ khi nào bộ khung bản
Quy Tắc Ứng Xử được thông qua, thì lúc đó đàm phán về việc thiết lập bộ Quy Tắc
Ứng Xử thực thụ, mang tính chất ràng buộc về mặt pháp lý, mới khởi sự.
Hãng tin Anh Reuters nhắc lại rằng Trung cộng và
ASEAN từng hy vọng là trong năm nay có thể thông qua được bộ khung của bản Quy
Tắc Ứng Xử, mà hai bên đã từng cam kết soạn thảo từ 15 năm trước đây.
Reuters
ghi nhận là một số nhà ngoại giao ASEAN đã bày tỏ mối
quan ngại về việc liệu Trung cộng có thành thật hay không, hoặc là liệu ASEAN
có đủ sức để buộc Trung cộng tôn trọng các quy tắc đề ra hay không.
Một số nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam và Phi
Luật Tân, cũng như Hoa Kỳ, đã bày tỏ mối quan ngại về những hành đông của Trung
cộng bị cho là « quân sự hóa » Biển Đông, trong đó có việc xây phi đạo trên một
số đảo nhân tạo mà Bắc Kinh chiếm giữ tại vùng Trường Sa.
Trọng Nghĩa (RFI)