Ngày mai 23/5/2017, Đối thoại nhân quyền Mỹ - Việt kỳ
21 sẽ diễn ra tại Hà Nội, nhưng bầu không khí “cải thiện nhân quyền” một tuần lễ
trước đó không hé lộ một chút gì đỡ u tối. Thậm chí còn tồi tệ hơn.
Vào năm 2015, Trưởng đoàn đối thoại nhân quyền Mỹ –
Việt Tom Malinowski đã phải nói thẳng
với báo giới “Việt
Nam không thể cứ thả một chục người này rồi sau đó lại bắt một chục người khác
để thế vào”.
Khoảng ba ngày trước khi cuộc Đối thoại nhân quyền Mỹ
– Việt diễn ra, một lực lượng công an và công chức lên đến 50 người đã bao vây
vòng trong vòng ngoài nhà của nữ blogger Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh ở Nha
Trang. Trong tình cảnh Như Quỳnh đã bị công an tống giam từ cuối năm trước, ở
nhà chỉ còn người mẹ của chị và hai bé nhỏ. Công luận nhân quyền phẫn nộ: làm
gì và nhằm mục đích gì mà công an lại huy động một lực lượng lớn đến thế để
ngăn cản không cho ra khỏi nhà một người phu nữ và hai cháu nhỏ yếu đuối? Phải
chăng công an đang muốn thị uy quyền lực ngay trước Đối thoại nhân quyền Mỹ –
Việt, đồng thời phản ứng trước việc Bộ Ngoại giao Mỹ trao giải “Phụ nữ can đảm”
cho Nguyễn Ngọc Như Quỳnh vào tháng ba năm nay?
Có hàng loạt dấu hiệu và biểu hiện cho thấy
không khí trấn áp trước Đối thoại nhân quyền Mỹ – Việt là căng thẳng hơn kỳ đối
thoại vào năm ngoái. Đặc biệt là những nhân vật bất đồng
chính kiến có mối quan hệ rộng với Mỹ và quốc tế đã bị công an “săn sóc tận
tình” ngay tại nhà. Ở Hà Nội, nữ nhà báo Phạm Đoan Trang bị công an “nội bất xuất
ngoại bất nhập”. Ở Sài Gòn, bác sĩ Nguyễn Đan Quế cũng nằm trong tình trạng
tương tự. Một số người hoạt động nhân quyền khác bị ngăn chặn, câu lưu…
Nhưng ngoài mục đích phản ứng với người Mỹ, giới
công an trị Việt Nam còn ẩn giấu mục tiêu nào khác?
Thông tin chính thức vừa được Đài tiếng nói Hoa Kỳ
phát đi: ngày 31/5/2017, Tổng thống Trump sẽ tiếp đón Thủ tướng Nguyễn Xuân
Phúc của Việt Nam tại Washington.
Phải chăng như thường lệ, cứ có một nhân vật lãnh đạo
nào của chính thể Việt Nam ra nước ngoài là y như rằng xuất hiện một động tác
phá đám của những đối thủ chính trị trong nước?
Bác sĩ Nguyễn
Đan Quế – một nạn nhân thường xuyên của Công an Sài Gòn, trong bức thư ngỏ
“Không được biến nhân quyền thành vật hy sinh cho đấu đá nội bộ đảng” gửi “Các
phe phái đang tranh giành quyền lực trong bộ chính trị ở Hà nội, Tân Bí thư
thành ủy Saigon Nguyễn Thiện Nhân, Giám đốc công an Saigon & Bộ trưởng công
an”, đã nói thẳng:
“Cấu xé nhau
thì được, nhưng không được nuôi dưỡng những ý đồ bẩn
thỉu nhằm biến Phong trào Nhân Quyền – Dân Chủ Việt Nam thành vật hy sinh cho
cuộc chiến đấu đá nội bộ. Tôi rất nghi ngờ rằng những đòn liên tiếp đàn
áp nhân quyền của công an trong mấy ngày qua là nhằm phá đám chuyến đi Mỹ của
ông Nguyễn Xuân Phúc vào cuối tháng 5/2017”.
Với bầu không khí “Việt Nam luôn quan tâm và cải thiện
các quyền làm người” như thế, xem ra Đối thoại nhân quyền Mỹ – Việt kỳ 21 sẽ
khó mang lại một kết quả khả quan nào. Hoặc, như bao lần trước, phía Việt Nam vẫn
chỉ hứa hẹn thoải mái “sẽ cải thiện”, nhưng sau đó hoàn toàn không làm bất kỳ
điều gì để giảm bớt đàn áp nhân quyền, mà có làm để báo cáo ra quốc tế thì cũng
chẳng có gì chứng minh được.
Chuyến đi Mỹ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng bởi
thế đang có rất nhiều triển vọng gặp phải sự phản đối dữ dội của cộng đồng người
Việt hải ngoại. Cũng chẳng có tín hiệu nào cho thấy kết
quả mà giới chóp bu Việt Nam thèm khát nhất – Hiệp định thương mại song phương
Việt – Mỹ – sẽ được phía Hoa Kỳ dễ dàng thông qua, nhất là việc thông
qua này còn phải thông qua Quốc hội Mỹ, trong đó nhiều nghị sĩ Mỹ đang đặc biệt
chú tâm và lên án tình trạng đàn áp nhân quyền ở Việt Nam.
(VNTB)