„Chưa thể xác thực được họ là… lực lượng
nào. Nhưng điều xác thực được là họ rất lưu manh, rất côn đồ, rất mất dạy, rất
tàn ác. Và đặc biệt: họ đều xưng danh “yêu nước, bảo vệ đảng và chế độ” khi ra
tay hành hung trấn áp các nhà hoạt động dân chủ.“
Nhân vật của năm 2015:
lưu manh đỏ
Trương Duy Nhất
Năm 2015 nổi lên hàng loạt vụ hành hung, trấn áp thô bạo các nhà bất đồng
chính kiến và hoạt động dân chủ. Tăng cả về số vụ lẫn độ tàn độc, dã man, và
tăng cả về quân số hùng hậu của lực lượng “lưu manh đỏ” này.
Nếu trên mạng là cuộc tấn công bôi nhọ sặc màu tục tĩu, vô học của đội quân
“dư luận viên”, thì ngoài xã hội là những cuộc tấn công đậm chất côn đồ, lưu
manh kiểu xã hội đen nhằm vào các blogger, nhà báo độc lập, luật sư và các nhà
hoạt động dân chủ.
Từ vụ đánh đập dã man Nguyễn Chí Tuyến đến cuộc trấn áp anh em Trịnh Bá Tư
– Trịnh Bá Phương và bà con Dương Nội khi vào trại giam số 6 đón anh Trịnh Bá
Khiêm mãn hạn tù; đến cuộc hành hung các cựu tù Chu Mạnh Sơn, Trương Minh Tam…
trên đường đi đón bạn tù Trần Minh Nhật; đến các vụ hành hung tàn bạo chị Trần
Thị Nga; đến các cuộc ném mắm tôm và hành hung sưng đầu bầm ngực anh Nguyễn Văn
Thạnh; đến các cuộc quấy phá khủng bố Nguyễn Lân Thắng của nhóm “áo đỏ phản ứng
nhanh” Hà Nội; đến cú tạt a xít lên đầu anh Trương Dũng; đến cuộc hành hung
luật sư Nguyễn Văn Đài và cuộc tấn công mang tên “bụi Chương Mỹ” nhắm vào các
luật sư Trần Thu Nam, Lê Luân; đến cuộc trấn áp đẫm máu cựu binh Trần Bang
trong cuộc biểu tình ở Sài Gòn để phản đối chuyến thăm của Tập Cận Bình…
Dư luận đặt dấu hỏi về “vai trò chỉ huy” của lực lượng an ninh đứng sau đội
quân trấn áp này. Thậm chí nhiều vụ, người ta nghi ngờ đội quân trấn áp lưu
manh đó chính là… an ninh mặc thường phục. Tuy nhiên, về phía cơ quan an ninh,
họ luôn phản bác và cho rằng đấy là lũ… lưu manh, côn đồ!
Anh Quốc, một nhà hoạt động dân chủ trẻ tuổi ngụ tại Lăng Cô, Thừa Thiên –
Huế (người cũng từng bị nhiều trận trấn áp hành hung dạng này) trong một lần
tình cờ tiếp tôi cùng nhà văn Nguyên Ngọc và giáo sư Chu Hảo nhận định: “Bọn đó không phải lưu manh côn đồ đâu. Lưu
manh côn đồ họ có tâm hơn”.
Chưa thể xác thực được họ là… lực lượng nào. Nhưng điều xác thực được là họ
rất lưu manh, rất côn đồ, rất mất dạy, rất tàn ác. Và đặc biệt: họ đều xưng
danh “yêu nước, bảo vệ đảng và chế độ” khi ra tay hành hung trấn áp các nhà hoạt
động dân chủ.
Vì thế tôi gọi họ là đám “lưu manh đỏ”. Và chọn họ, lực lượng “lưu manh đỏ”
là nhân vật của năm. Như một chỉ báo mai mỉa cho thực trạng xã hội của năm 2015
vừa qua.
_______________
Lời thêm:
Như các bình chọn thường niên khác trên
Một Góc Nhìn Khác, “Nhân vật của năm” cũng theo tiêu chí ấn tượng (cả nghĩa
cộng hoặc trừ), miễn là nó thật sự nổi bật, tác động thật sự, gây những cơn
sóng xã hội thật sự. Ưu tiên cho nghĩa cộng. Nhưng khi phía cộng không thật đủ
mạnh, thì đành phải nhường ghế cho phía trừ.
Nguyễn Bá Thanh và sự ra đi hồi đầu năm của ông thật ấn tượng (ấn tượng
theo đúng nghĩa cộng), nhưng không đủ để đưa ông thành nhân vật của năm.
Cấn Thị Thêu bất khuất, người tù quả cảm, nguồn lửa của phong trào nông dân
Dương Nội. Như một hiện tượng. Nhưng hiện tượng Cấn Thị Thêu theo tôi, vẫn chưa
đủ ngưỡng để bùng cháy thành một mẫu hình nhân vật của năm theo đúng nghĩa cộng
mà tôi hằng mong đợi.
Ở nghĩa trừ. Con ruồi Tân Hiệp Phát dậy sóng đấy, nhưng xếp cùng để cân
đong với hiện tượng “lưu manh đỏ” thì tôi chọn lũ “lưu manh đỏ”.
T. D. N.