Giúp người cao tuổi hồi phục thể chất và tinh thần sau đại dịch
Nhu cầu về các dịch vụ phục hồi chức năng tăng lên khi việc phong tỏa khiến nhiều người cao tuổi suy giảm thể chất và tinh thần nhanh chóng
Có một điều ít được thảo luận, đó là hậu quả lâu dài của đại dịch. Nhiều người cao tuổi trở nên suy giảm thể chất và nhận thức, họ gặp khó khăn trong việc tự chăm sóc bản thân trong suốt 15 tháng sống yên một chỗ.
Không có nghiên cứu quy mô lớn nào ghi nhận mức độ của hiện tượng này. Nhưng các bác sĩ, nhà vật lý trị liệu và các nhà lãnh đạo chương trình sức khỏe đã cho biết mối quan tâm về viễn cảnh của tình trạng suy giảm và ốm yếu ở nhóm dân số cao niên là ngày càng tăng.
Người cao tuổi sa sút tinh thần sau 15 tháng đại dịch
Tiến sĩ Jonathan Bean, một chuyên gia về phục hồi chức năng lão khoa và là giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu, Giáo dục và Lâm sàng về Lão khoa New England tại Hệ thống Chăm sóc sức khỏe Boston Bộ Cựu chiến binh cho biết: “Bất kỳ ai chăm sóc người lớn tuổi đều nhìn thấy sự suy giảm chức năng đáng kể vì người ta trở nên ít hoạt động hơn.”
Người mẹ 90 tuổi của ông Bean là một trường hợp điển hình. Trước đại dịch, bà có thể đi bộ bằng khung tập đi, trò chuyện và tự đi vệ sinh. Bây giờ bà phụ thuộc vào một chiếc xe lăn và “chứng mất trí nhớ của bà đã phát triển nhanh chóng – bà không thể thực sự chăm sóc cho bản thân mình,” bác sĩ cho biết.
Cụ ông Ronald Lundquist, 87 tuổi, đã sống cả một đời năng động. Vì vậy, ông đã không chuẩn bị cho việc không được ra ngoài trong đại dịch COVID-19 mà phải dành phần lớn thời gian trong nhà, và sống thụ động.
Người cao tuổi dễ té ngã, tăng cân, giảm cân và yếu ớt
Tiến sĩ Lauren Jan Gleason, bác sĩ lão khoa và trợ lý giáo sư y khoa tại Đại học Chicago cho biết, nhiều bệnh nhân cao tuổi đã mất khối lượng cơ và sức mạnh trong năm qua, và gặp khó khăn về khả năng vận động và giữ thăng bằng mà trước đây họ không gặp phải.
Những người lớn tuổi dần chệch khỏi lịch trình trong thời gian đại dịch, và họ không ăn uống đủ chất, không uống đủ nước, không vận động và yếu đi.
Cụ Lundquist nhận thấy rằng việc đứng dậy khỏi ghế rất khó khăn, cũng khó như lên và xuống xe hơi vậy. “Tôi đang cầu nguyện ‘Lạy Chúa, xin hãy ban cho con một chút sức mạnh.’ Tôi cảm thấy rằng, “Tôi đang bị bỏ lại, tôi sẽ không vượt qua được đâu,” ông nói.
Bà Mary Louise Amilicia, 67 tuổi, ở East Meadow, New York, đã tăng hơn 100 pound khi ở nhà suốt ngày đêm và chăm sóc chồng, ông Frank, 69 tuổi, phải nhập viện vì bị COVID-19 nặng vào đầu tháng 12/2020. Trong khi đó, bà Amilicia cũng có kết quả xét nghiệm dương tính với virus, nhưng trường hợp của bà nhẹ.
Sự tăng cân khiến việc di chuyển trở nên khó khăn và bà Amilicia đã bị ngã vài lần sau lễ Giáng sinh vừa rồi, may mắn là không bị chấn thương nghiêm trọng.
Sau khi từ bệnh viện trở về nhà, ông Frank không thể rời khỏi ghế, đi bộ 10 bước vào phòng tắm, hoặc leo lên cầu thang trong nhà. Thay vào đó, ông dành phần lớn thời gian trong ngày ngồi trên ghế tựa, phụ thuộc vào sự giúp đỡ của vợ.
Tiến sĩ Bean nói, các liệu pháp phục hồi chức năng không còn đem lại ích lợi cho mẹ anh. Nhưng chúng ta có thể nhận thấy sự cải thiện ở nhiều người lớn tuổi nếu họ được quan tâm đúng mức.
Một vài hệ thống hỗ trợ người cao tuổi phục hồi thể chất và tinh thần
1. Hệ thống Northwell Health, tiểu bang New York
Giờ đây, cặp vợ chồng này đang được Northwell Health, hệ thống chăm sóc sức khỏe lớn nhất tiểu bang New York, hỗ trợ vật lý trị liệu. Ngay trước khi đại dịch, Northwell đã khởi động một chương trình “phục hồi chức năng tại nhà” cho những bệnh nhân không thể đến gặp bác sĩ trị liệu tại các cơ sở ngoại trú. (Medicare Phần B thanh toán cho các chi phí điều trị.)
Chương trình đang phục vụ hơn 100 bệnh nhân tại Long Island, Quận Westchester, và một số khu vực của Thành phố New York. Nina DePaola, Phó chủ tịch phụ trách các dịch vụ hậu cấp tính của Northwell cho biết: “Nhu cầu thì rất lớn và chúng tôi đang trong quá trình thuê thêm 20 nhà trị liệu khác.”
Ông Sabaa Mundia, một nhà trị liệu vật lý làm việc với bà Amilicias, cho biết bà Mary Louise có thể đi bộ tới 400 bước mà không cần khung giúp đi sau khi luyện tập các bài tăng sức mạnh hai lần một tuần trong khoá điều trị ba tuần. Ông Frank đã từng sử dụng xe lăn và giờ có thể đi bộ đều đặn được 150 bước với khung giúp đi sau hơn một tháng điều trị.
Ông Mundia nói: “Người lớn tuổi có thể mất khoảng 20% khối lượng cơ nếu không đi bộ trong vòng 5 ngày. Và sức bền của họ giảm, sức chịu đựng của họ giảm, và phạm vi vận động của họ giảm.”
2. Commonwealth Care Alliance tại Massachusetts
Nhận thức được nguy cơ đó, một số chương trình sức khỏe đã liên hệ với các thành viên cao tuổi hơn để đánh giá tình trạng của họ. Tại Massachusetts, Commonwealth Care Alliance phục vụ hơn 10,000 người lớn tuổi nghèo và đủ điều kiện nhận cả Medicare và Medicaid, chương trình liên bang–tiểu bang dành cho những người có thu nhập thấp. Trung bình, họ có xu hướng có nhiều nhu cầu về y tế hơn so với những người cao niên có độ tuổi tương tự.
Từ tháng 03-09/2020, các nhân viên của chương trình đã tiến hành “đánh giá tiếp cận sức khỏe” qua điện thoại hai tuần một lần, thăm hỏi về vấn đề chăm sóc y tế đang diễn ra, những thử thách mới về thể chất và cảm xúc, cũng như mức độ nhận được sự trợ giúp sẵn có và các mối quan tâm khác. Ngày nay, các cuộc gọi được thực hiện hàng tháng và nhân viên đã bắt đầu lại gặp trực tiếp các thành viên.
Tình trạng suy giảm thể chất gia tăng là một trong những vấn đề lớn đã xuất hiện. Tiến sĩ Robert MacArthur, bác sĩ lão khoa và giám đốc y tế của Commonwealth Care cho biết: “Chúng tôi đã có các nhà trị liệu vật lý tham gia qua phương tiện kỹ thuật số với các thành viên để rèn luyện họ qua chương trình tập luyện sức mạnh và giữ thăng bằng. Và khi nó không hiệu quả, chúng tôi đã cử các nhà trị liệu đến nhà của họ.”
3. SCAN Health Plan tại California
Tại California, SCAN Health Plan phục vụ một nhóm dân số dễ bị tổn thương tương tự gồm gần 15,000 người cao tuổi đủ điều kiện hợp lệ tham gia Medicare và Medicaid thông qua các chương trình Medicare Advantage. Ông Eve Gelb, Phó chủ tịch cấp cao về dịch vụ chăm sóc sức khỏe của SCAN cho biết: “Giờ đây quý vị đã được chích ngừa, và an toàn để đến gặp bác sĩ trực tiếp.” Sau đó, các bác sĩ có thể đánh giá các nhu cầu sức khỏe cần chăm sóc và giới thiệu đến các nhà vật lý trị liệu và nhà trị liệu chức năng nếu cần thiết.
4. Member2Member
Một chương trình SCAN khác, Member2Member, ghép người lớn tuổi được gọi là “những người bạn đồng hành sức khỏe” với những thành viên được ghi nhận là gặp khó khăn về thể chất hoặc cảm xúc trong các đánh giá rủi ro sức khỏe. Đó là cách ông Lundquist ở Palm Springs kết nối với ông Jerry Payne, 79 tuổi, một người bạn đồng hành thường xuyên gọi điện cho ông và giúp ông đưa ra kế hoạch thoát khỏi nỗi lo sợ do đại dịch gây ra.
“Đầu tiên, ông ấy nói, ‘Ron, ông nên thử đứng dậy mỗi giờ và đi một vài bước” – đó là bước khởi đầu,” ông Lundquist kể. “Sau đó, ông ta đề nghị đi bộ một dãy phố khi tôi dắt chó đi dạo. Nó thật là đau đớn. Đi bộ không dễ chịu chút nào. Nhưng ông ấy đã rất khích lệ tôi.”
Một tháng trước, ông Payne gửi đến cho ông Lundquist một chiếc đồng hồ thông minh Fitbit. Lúc đầu, ông Lundquist đi bộ khoảng 1,500 bước mỗi ngày; bây giờ, ông ấy đã đi đến hơn 5,000 bước mỗi ngày và có mục tiêu đạt đến 10,000 bước. Ông Lundquist nói: “Tôi ngủ ngon hơn và tôi cảm thấy môi trường xung quanh tốt hơn rất nhiều. Toàn bộ thái độ và thể chất của tôi đã thay đổi. Tôi nói với bạn rằng, đây là câu trả lời cho những lời cầu nguyện của tôi.”
Tác giả Judith Graham là một nhà báo đóng góp cho chuyên mục Kaiser Health News, tờ báo ban đầu đã xuất bản bài báo này. Những chủ đề này được hỗ trợ bởi Quỹ John A. Hartford, Quỹ Gordon và Betty Moore, và Quỹ SCAN.