Đổi mới 30 năm, VN thu nhập vẫn thua Kosovo
Số liệu Ngân hàng Thế giới
cho thấy các nước XHCN cũ ở Đông Âu và Cuba có thu nhập bình quân hơn Việt
Nam mặc dù nước này đã thực hành công cuộc Đổi mới trên ba thập niên, từ
1986.
Tuần hành thời Đông Đức
còn theo chủ nghĩa xã hội
Sau chuyển đổi thể chế, các quốc gia Đông Âu tiếp tục
có nền kinh tế tốt hơn Việt Nam, tính cả bằng tổng thu nhập quốc dân (GDP) và
thu nhập bình quân đầu người (per capita), theo trang GDP Ranking của World Bank.
Không tính nước Đức gồm cả phần Đông Đức (DDR) có nền
kinh tế khổng lồ (3,3 nghìn tỷ USD), ví dụ về GDP và dân số một số nước ở khu
vực Đông Âu hậu cộng sản như sau:
Ba
Lan: 545 tỷ USD; 38 triệu dân
Slovakia:
87,2 tỷ USD; 5,4 triệu dân
Hungary:
121 tỷ USD; 9,8 triệu dân
Cả ba nước này đều
có thu nhập từ 13 nghìn đô la Mỹ mỗi đầu dân một năm trở lên.
Số liệu của World Bank về thu nhập bình quân của
Romania, Albania và Việt Nam
Nhóm nước thu
nhập thấp hơn:
Romania:
177 tỷ USD; 19,8 triệu dân
Bulgaria:
50 tỷ USD; 7,1 triệu dân
Nước thuộc hàng
nghèo nhất châu Âu là Albania cũng có GDP 11,3 tỷ USD cho 2,8 triệu dân.
Việt
Nam có
GDP 193,5 tỷ USD là con số khá lớn nhưng dân số lại đông gấp bội (91,7 triệu)
nên thu nhập bình quân đầu người mới đạt 1.990 USD, chưa bằng một nửa Albania (4.280
USD năm 2015).
Quốc
gia nhỏ bé chỉ có 1,8 triệu dân là Kosovo sau khi tách ra khỏi
Albania vì cuộc chiến tàn khốc hiện có thu nhập bình quân đầu dân 3.970
USD.
'Động đất
chính trị'
Nhân kỷ niệm sự
tan rã của Liên Xô (25/12/1991-2016) và quá trình giải thể chủ nghĩa cộng sản ở
Đông Âu, một số tác giả Việt Nam tiếp tục coi đây là sự kiện xấu.
Việt Nam có nền kinh tế năng động trong khu vực
nhưng dân số đông khiến thu nhập bình quân thấp xuống
Họ cũng khẳng định
con đường của Việt Nam những thập niên qua là đúng đắn hơn.
Nguyên Trưởng
ban Văn hóa Tư tưởng Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Hà Đăng, viết
hôm 16/01/2017 rằng khối Đông Âu tan rã đầu thập niên 1990 như 'cơn động đất
chính trị' của thế kỷ 20.
Trước đó, TS Hà
Ngọc Tấn viết trên Quân đội Nhân dân rằng sự sụp đổ của Liên Xô và khối Đông
Âu xã hội chủ nghĩa là "bài học đau đớn không chỉ cho những người cộng sản,
mà còn cho nhân loại tiến bộ".
Nhưng có vẻ như
ý thức hệ cộng sản không phải là lý do chính khiến Việt Nam còn có thu nhập
thấp.
Tại Tây Bán Cầu,
nước cộng sản Cuba dù bị cấm vận vẫn có thu nhập bình quân 5.880 USD đầu
người một năm.
Còn tại châu Á,
thu nhập bình quân đầu dân của Việt Nam cũng thấp hơn nhiều so với nước láng
giềng Trung Hoa do đảng cộng sản lãnh đạo (7.930 USD).
Việt Nam hiện
có nền kinh tế năng động và nhiều tiềm năng trong khu vực Đông Nam Á.
Ralph Jennings gần
đây có bài trên trang Forbes (05/01) nêu ra nhiều lý do khiến kinh tế Việt Nam
tiếp tục có đà phát triển tích cực trong năm 2017.
Đường phố Kosovo
Nhưng có vẻ như dân số đông khiến thu nhập bình
quân của nước này bị kéo thấp hẳn xuống so với các nước nghèo nhất trong khối
Đông Âu cũ.
Thị trường lao động thiếu việc làm tạo hiện tượng
không ít người Việt Nam vẫn tiếp tục tìm đường sang vùng thuộc Liên Xô cũ,
Đông Âu và cả Tây Âu để kiếm sống.