Hội nghị Thượng Ðỉnh ASEAN tại Sunnylands, California

Hội nghị Thượng Ðỉnh ASEAN tại Sunnylands, California

Các nhà lãnh đạo ASEAN (từ trái qua) TTh Phi Luật Tân Benigno Aquino III, TTh Nam Dương Joko Widodo, Thủ tướng Cam Bốt Hun Sen, Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah, Thủ tướng Lào Thongsing Thammavong, Thủ tướng Mã Lai Najib Razak, THủ tướng Việt Nam Nguyễn tấn Dũng, THủ tướng Thái Lan Prayut Chanocha, THủ tướng Tân Gia Ba Lý Hiển Long và Tổng thống Miến Điện Thein Sein tại Hội nghị ASEAN ở Kuala Lumpur, Mã Lai ngày 21.11.2015  Ảnh: AP

RANCHO MIRAGE, Calif. - Tổng Thống Hoa Kỳ, Barack Obama, khởi sự gặp mặt 10 lãnh đạo các quốc gia thành viên ASEAN trong một hội nghị quan trọng ngay trên đất Mỹ, ngày 15 Tháng Hai.

Tổng thống Hoa Kỳ Obamacùng khối ASEAN họp trong hai ngày, thảo luận nhiều vấn đề về kinh tế và an ninh khu vực.

Kinh tế, an ninh và Biển Ðông

Trong bài diễn văn ngắn gởi đến các đồng nhiệm ASEAN, ông Obama nói ông quen thuộc với khối ASEAN ngay từ thuở thiếu thời, khi sống tại Indonesia cùng thân mẫu mình. Ðến khi trở thành tổng thống Hoa Kỳ, ông quay lại khu vực này nhiều lần trong kế hoạch “xoay trục” về ASEAN, với mục đích trấn an các đồng minh đang quan ngại trước sự hiện diện có tính quyết đoán của Trung Quốc.

“Quý vị và người dân ASEAN luôn cho tôi thấy lòng hiếu khách đối với tôi, và tôi hy vọng chúng tôi có thể đáp lại tình cảm ấy trong ngày hôm nay và ngày mai. Ðó cũng là lý do tại sao tôi không tổ chức thượng đỉnh tại Washington.” Ông Obama nói.

Ðây là lần đầu tiên lãnh đạo các quốc gia Nam Dương, Mã Lai Á, Phi Luật Tân, Tân Gia Ba, Thái Lan, Brunei, Việt Nam, Lào, Miến Điện và Cam Bốt có cuộc gặp độc lập tại Hoa Kỳ. Trung Hoa cộng sản không phải là thành viên ASEAN nhưng những tuyên bố chủ quyền trên biển của Bắc Kinh khiến quốc tế quan ngại, từ đó gây nên căng thẳng với các quốc gia ASEAN.

Cuộc họp trong ngày Thứ Hai chỉ tập trung vào chuyện kinh tế. Sang ngày hôm sau, chủ đề sẽ là an ninh khu vực, bao gồm cả khu vực Biển Ðông và chống khủng bố.

Hoa Kỳ, mặc dầu không có tranh chấp trong khu vực Biển Ðông, đã lên tiếng mạnh mẽ phản đối hành động của Trung cộng tại đây. Các quyết định đưa tàu chiến đến gần các đảo nhân tạo đã khiến Bắc Kinh giận dữ. Hoa Kỳ nói rằng quyền lưu thông trên biển phải được bảo toàn, đồng thời thúc đẩy khối ASEAN có quan điểm thống nhất trong việc giải quyết các bất đồng theo luật quốc tế. Khối ASEAN, trong các hội nghị trước đây, né tránh chỉ trích đích danh Trung cộng trong các văn kiện ký kết chung.

Hiệp Ðịnh TPP cũng được đưa ra thảo luận. TPP được xem như thành công quan trọng của ông Obama, giúp Hoa Kỳ, chứ không phải Trung cộng, trở thành quốc gia định hình nguyên tắc mậu dịch trong khu vực. Hiện hiệp định còn phải chờ Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua.

Một vài tờ báo tại Hoa Kỳ cũng đã đặt ra câu hỏi về việc Hoa Kỳ có nên tổ chức hội nghị thưởng đỉnh này hay không. Tờ Los Angeles Times đã đăng bài viết tuần rồi với tiêu đề “Một đám độc tài sắp đến Nam California,” trong bài này họ đã liệt kê ra một loạt các nhà lãnh đạo độc tài ASEAN bao gồm Hun Sen – Cam Bốt, Thein Sen- Miến Điện, Prayuth Chan-ocha- Thái Lan, Najib Razak -Mã Lai, Hassanal Bolkiah- Brunei, Choummaly Sayasone- Lào, và dĩ nhiên Nguyễn Tấn Dũng. Các nhân vật được nêu trong danh sách này đều có liên quan đến các vi phạm nhân quyền, tham nhũng và không do dân cử.

Vào ngày thứ hai, cố vấn An ninh Tòa Bạch Ốc, Susan Rice đã đáp trả các đề xuất cho rằng Hoa Kỳ đã suy yếu lập trường về nhân quyền khi đứng ra tổ chức hội nghị thượng đỉnh này.

“Chúng ta đối phó với quốc gia không không có sự đồng thuận về nhân quyền, dân chủ, tham nhũng trên thế giới, kể cả các quốc gia ASEAN, và vì thế chúng ta cần phải thảo luận với họ. Nhưng đồng thời chúng ta tận dụng mọi cơ hội dù công khai hay không để nhấn mạnh mối quan tâm lớn của chúng ta về nhân quyền.”

Bà nhấn mạnh rằng hội nghị thưởng đỉnh Hoa Kỳ- ASEAN là tín hiệu quan trọng của sự cam kết của Tổng Thống Obama đối với châu Á.

Các cuộc biểu tình bên ngoài khuôn viên Hội Nghị thượng đỉnh Sunnylands - Việt, Cambodia, Lào, Thái, hơn 2,600 người biểu tình tại Sunnylands 

Trong khi cuộc họp thượng đỉnh diễn ra bên trong, ở bên ngoài, hàng ngàn người Mỹ gốc Á, có Việt Nam, Lào, Cambodia, Thái Lan, bắt đầu cuộc biểu tình.

Những người biểu tình đã tụ tập ở California vào ngày thứ hai 15/02 khi hội nghị thưởng đỉnh Hoa Kỳ- ASEAN bắt đầu và kéo dài trong 2 ngày 15 và 16 tháng 2 này.

Các nhóm biểu tình vì nhiều nguyên do khác nhau:

2

Nhóm biểu tình phản đối TPP bao gồm Hoa Kỳ và 3 thành viên ASEAN khác, TPP vẫn còn là vấn đề gây ra nhiều tranh cãi ở Mỹ.

Người Mỹ gốc Việt biểu tình phản đối sự bành trướng của Trung quốc ở Biển Đông. Người Mỹ gốc Lào lái xe đi hàng trăm dặm để biểu tình việc trưng thu đất đai của công dân đế bán cho các quốc gia láng giềng như Việt nam. Người Mỹ gốc Campuchia biểu tình yêu cầu Hun Sen từ chức.

Các nhóm xã hội dân sự đã yêu cầu vấn đề nhân quyền phải được đưa vào nghị trình từ vài tuần trước khi hội nghị thưởng đỉnh diễn ra.

Cộng đồng người Việt tại Nam California tham gia biểu tình tại Sunnylands ngày 15 Tháng Hai. (Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

Ðại kỳ VNCH được mang đến trong buổi biểu tình tại Sunnylands. (Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

Riêng về phía người Việt, có nhiều đoàn biểu tình thuộc các hội đoàn người Việt tại California tham dự. Ban tổ chức gồm Cộng Ðồng Người Việt Quốc Gia Nam California và Liên Ủy Ban Chống Cộng Sản và Tay Sai.

“Ban tổ chức [cuộc biểu tình] muốn đưa tiếng nói của cộng đồng người Việt tại hải ngoại đến cho chính phủ Hoa Kỳ biết, chúng ta không chấp nhận chính quyền độc tài, độc đảng của Cộng Sản Việt Nam. Và chúng tôi cũng muốn rằng, người Mỹ gốc Việt cũng như người Việt tị nạn Cộng Sản ở hải ngoại yêu cầu chính phủ Hoa Kỳ phải đặt áp lực lên Cộng Sản, đòi hỏi có sự thay đổi về chính phủ ở trong Việt Nam, đồng thời chúng ta cũng đòi hỏi có sự đa đảng, có tự do, nhân quyền, dân chủ cho 90 triệu đồng bào trong nước.” Ông Bùi Phát, chủ tịch Cộng Ðồng Người Việt Quốc Gia Nam California, phát biểu.

Ngoài cộng đồng Việt, còn có cộng đồng Lào, Cambodia tham gia biểu tình ở Sunnylands. (Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

Tại địa điểm biểu tình, đã có nhiều ngàn người đến trước, đó là Cộng Ðồng Người Lào, Cộng Ðồng Người Cambodia, Cộng Ðồng Người Thái Lan, và rất nhiều lá cờ vàng Việt Nam Cộng Hòa. Ðoàn biểu tình của Little Saigon giương cao cờ vàng ba sọc đỏ với những khẩu hiệu: “Ðả đảo Cộng Sản hèn với giặc, ác với dân,” “Ðả đảo Nguyễn Tấn Dũng,” “Freedom for Việt Nam,” “Down with Communist,” “Down with Red China.” Ngoài ra, còn có nhiều biểu ngữ như “No Democracy, No Deals!,” “No Human Rights! No Labor Rights”...

Lần này, đoàn biểu tình bị cảnh sát chặn lại, không cho vào đứng gần khu Sunnylands, nơi hội nghị diễn ra. Ðoàn người chỉ được đứng trên sân của ngã tư đường Bob Hope và Gerald Ford.

Một giờ trưa là giờ đông nhất. Tổng cộng bốn cộng đồng Việt, Cambodia, Lào và Thái Lan, lên khoảng trên 2,600 người. Mỗi đơn vị giơ cao cờ của quốc gia tự do của mình, đồng thời hô to khẩu hiệu chống Cộng Sản, kêu gọi tự do cho dân tộc mình.

Ðoàn biểu tình của East San Diego, khoảng hơn 10 người, đến nơi biểu tình lúc 10 giờ sáng.

Người Mỹ gốc Việt, người Mỹ gốc Lào cùng biểu tình vì đồng hương Việt, Lào nơi cố hương. (Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

Ông Nguyễn Tam Dương, đại diện của đoàn: “Ðoàn của chúng tôi đến đây yểm trợ cho đồng bào Việt Nam, Lào, Cambodia và Thái Lan, phản đối sự độc tài, bóc lột dân chúng của đảng Cộng Sản. Chúng tôi từng tham dự những cuộc biểu tình chống Cộng Sản và Trung Cộng tại California, chúng tôi quyết chống tới cùng đến khi nào Cộng Sản sụp đổ mới thôi.”

Ðiểm đặc biệt nhất của đoàn biểu tình của Little Saigon là khoảng gần 20 người cùng nắm chặt lá cờ vàng ba sọc đỏ thật to, đi vòng quanh địa điểm biểu tình, đồng hô to khẩu hiệu chống Cộng Sản.

Ông Nguyễn Tấn Lực, chủ tịch Cộng Ðồng Người Việt San Diego, cho biết: “Chúng tôi đi từ San Diego vào khoảng 9 giờ sáng và lên đến đây khoảng 10 giờ 30. Phái đoàn chúng tôi đi gồm hai xe. Chúng tôi đến đây trước, trong khi chờ đợi phái đoàn của Little Saigon lên thì chúng tôi đã kết hợp với cộng đồng Lào và Cambodia. Chúng tôi đã gặp những trưởng đoàn của Lào, Cambodia, và họ đều nói lên tinh thần chung là phải có tự do và nhân quyền tại Việt Nam.”

Bác Sĩ Võ Ðình Hữu, chủ tịch Cộng Ðồng Người Việt Quốc Gia Liên Bang Hoa Kỳ, nói: “Ðiều ngạc nhiên là không những người Việt của chúng ta ở khắp nơi trên nước Mỹ mà còn có những cộng đồng bạn như Lào, Cambodia, Thái Lan cũng đến tham dự cuộc biểu tình hôm nay. Và họ tới đây với cùng một mục đích duy nhất là đòi hỏi tự do, dân chủ và thanh bình trên quê hương của họ cũng như Việt Nam của chúng ta.”

Ông nói tiếp: “Có ba điểm mà chúng ta muốn nói với chính phủ Hoa Kỳ. Thứ nhất, vấn đề Việt Nam không có tôn trọng nhân quyền và tự do tôn giáo. Người Mỹ và thế giới phải áp lực với Cộng Sản Việt Nam để thả tù nhân lương tâm, và tôn trọng nhân quyền. Ðiểm thứ hai, vấn đề Biển Ðông, Trung Cộng không thể khống chế Thái Bình Dương được, và phải tôn trọng luật quốc tế hàng hải. Ðiểm thứ ba là, TPP là điểm rất tốt để tăng gia nhân sinh và kinh tế cho các nước ở Ðông Nam Á. Nhưng, tiền thu được vào đưa về cho dân của nước họ chớ không phải vào túi của những người độc tài đảng trị.”

Cuộc biểu tình sẽ còn được tiếp tục sang ngày hôm sau, Thứ Ba, 16 Tháng Hai.