Phái đoàn Quốc hội Châu Âu đến Việt Nam tìm hiểu về nhân quyền
Một phái đoàn Quốc hội Châu Âu đến thăm Việt Nam từ
20 đến 24 tháng 2 này, vừa mở cuộc họp báo tại Hà Nội vào lúc 6 giờ chiều ngày
23/2/2017 để công bố kết quả chuyến đi.
Nữ Dân biểu Beatriz Becerra, Liên minh Tự
do và Dân chủ Châu Âu.Photo: RFA
Ngay sau cuộc họp báo, qua đường dây điện thoại viễn
liên, từ Hà Nội 2 nữ Dân biểu Quốc hội Âu Châu đã dành cho Đài Á Châu Tự Do RFA
một cuộc phỏng vấn để bày tỏ cảm tưởng cũng như thành quả của chuyến thăm.
Tìm hiểu thực trạng nhân
quyền Việt Nam
Phái đoàn Dân biểu Quốc hội Châu Âu thuộc Uỷ ban
Nhân quyền viếng thăm Việt Nam lần này do Dân biểu Pier Antonio Panzeri, Trưởng
ban Nhân quyền Quốc hội Châu Âu dẫn đầu, củng các Dân biểu Lars Adaktusson và
Adam Kosa (Đảng Bình dân Châu Âu); Soraya Post và David Martin (Liên minh Tiến
bộ Xã hội và Dân chủ); và Beatriz Becerra (Liên minh Tự do và Dân chủ Châu Âu)
Mục tiêu chuyến viếng thăm là điều tra
tình trạng nhân quyền tại Việt Nam, trong quá trình phê
chuẩn Hiệp ước Tự do Mậu dịch Liên Âu – Việt Nam. Phái đoàn đã gặp Quốc hội Việt
Nam, Ban Tôn giáo Chính phủ, cũng như một số tổ chức Phi chính phủ và xã
hội dân sự. Được biết trước khi rời thủ đô Brussels, Phái đoàn đã có thư yêu cầu
được gặp Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất.
Ỷ Lan: Xin
chào bà Dân biểu Beatriz Becerra. Xin bà vui lòng cho biết cảm tưởng về chuyến
viếng thăm Việt Nam?
Beatriz Becerra: Chúng
tôi đã gặp gỡ nhiều viên chức chính quyền Việt Nam, một số nhà hoạt động nhân
quyền, và một số tổ chức xã hội dân sự. Chúng tôi nhận
chân sự kiện Việt Nam đang lâm phải tình trạng khó khăn, vì đang tìm hướng cải
cách pháp quyền, nhưng vấp phải hố sâu chia cách giữa thông qua và thực hiện luật
lệ.
Theo quan điểm của chúng tôi, nhìn từ khía cạnh Việt
Nam đang đạt sự tiến bộ kinh tế và xã hội để duy trì và hoàn thành sự phát triển,
điều quan trọng sống còn của Việt Nam là cởi mở và tôn trọng nhân quyền, kể cả
quyền chính trị, đặc biệt tự do ngôn luận, tự do lập hội, tự do tôn giáo và tín
ngưỡng.
Ỷ Lan: Bà
đã cho chúng tôi biết trong chuyến viếng thăm này, Phái đoàn Quốc hội Châu Âu
đã yêu cầu được gặp gỡ các tù nhân vì lương thức tại Hà Nội, cũng như các thành
viên thuộc cộng đồng tôn giáo không được Nhà nước thừa nhận như Giáo hội Phật
giáo Việt Nam Thống nhất. Điều này có xẩy ra không?
Beatriz Becerra: Không,
chúng tôi chỉ được gặp Ban Tôn giáo Chính phủ, và
không được gặp bất cứ tù nhân nào. Chính quyền Việt Nam bảo rằng việc gặp
gỡ các tù nhân khi đang còn điều tra là bất hợp pháp.
Nhưng chúng tôi đã cực lực bày tỏ sự quan
tâm của chúng tôi về sự thăm viếng tù nhân, và nói rõ nỗi mong chờ của chúng
tôi, là Việt Nam phải tôn trọng các tiêu chuẩn quốc tế trong việc cư xử tù
nhân.
Chúng tôi biết rõ nhiều trường hợp cá nhân không được
chăm sóc y tế, và gia đình không được thăm nuôi, nhiều tù nhân bị biệt giam quá
lâu, có khi lên tới 24 tháng. Chúng tôi nhấn mạnh việc tiêu chuẩn quốc tế phải
được áp dụng, bởi vì các tiêu chuẩn quốc tế là nền tảng cho mọi hiệp ước quốc tế.
Nữ Dân biểu Soraya Post, Liên minh Tiến
bộ Xã hội và Dân chủ. Photo: RFA
Chúng tôi đang trong tiến trình phê chuẩn
Hiệp ước Tự do Mậu dịch Liên Âu – Việt Nam, và, ở Châu Âu đang có sự chống đối
mạnh mẽ Hiệp ước này. Chúng tôi sẽ gặp khó khăn cho việc phê
chuẩn, nếu không có một thông điệp dứt khoát, rõ ràng và cụ thể từ Việt Nam về
lộ đồ thực hiện trước hoàn cảnh hiện nay.
Chúng tôi dược biết là Luật lập hội đã bị
trì hoãn và văn kiện bị bác bỏ. Điều này sẽ ảnh hưởng đủ
thứ cho các cuộc tập họp ôn hoà và và các cuộc hội họp, chúng tôi nghĩ rằng đây
là điều chính quyền phải nhanh chóng giải quyết.
Gắn kết Nhân quyền với mậu
dịch
Ỷ Lan: Như
vậy Phái đoàn Quốc hội Chậu Âu sẽ đặt vần đề cải thiện nhân quyền
như một điều kiện cho việc phê chuẩn Hiệp ước Tự do Mậu dịch Liên Âu – Việt Nam
không?
Beatriz Becerra: Chính
quyền Việt Nam biết rất rõ nhân quyền vô cùng quan trọng đối với Hiệp ước Tự do
Mậu dịch Liên Âu – Việt Nam. Điều 15 của Hiệp ước chứa đựng yêu sách cho việc
duy trì phát triển và cai trị hoàn hảo, còn có cả điều quy định về nhân quyền.
Tôi muốn thêm rằng, chúng tôi đã biểu tỏ mạnh
mẽ sự quan tâm của chúng tôi trước các sách nhiễu đối với người hoạt động nhân
quyền cũng như đối với các tổ chức xã hội dân sự xẩy ra trong thời gian phái
đoàn chúng tôi thăm viếng.
Chúng tôi đã gặp gỡ một số tổ chức xã hội
dân sự khi tới Hà Nội hôm thứ hai, trong cuộc gặp gỡ lại hôm nay, họ cho biết
đã bị theo dõi, hăm doạ và sách nhiễu.
Hôm nay chúng tôi cũng gặp Bộ Công an, tôi muốn gọi
cuộc gặp gỡ này là lịch sử, qua đó chúng tôi đã biểu tỏ rõ ràng sự quan tâm tha
thiết của chúng tôi trước các sách nhiễu đối với xã hội dân sự.
Ỷ Lan: Về
cảm tưởng chuyến đi, thì nữ Dân biểu Soraya Post, người Thuỵ Điển,
cho biết:
Soraya Post: Mọi
điều kiện đều rất xấu. Nhưng tôi nghĩ rằng chúng tôi đã gửi lại thông điệp về
những điều Việt Nam cần thực hiện.
Chiều hôm nay chúng tôi gặp các tổ chức
Phi chính phủ. Họ cho chúng tôi biết họ đã bị sách nhiễu và hăm doạ, ngăn cản đến
gặp chúng tôi. Họ bao gồm các nhà báo, người hoạt động nhân quyền và tổ chức xã
hội nhân sự.
Chúng tôi yêu cầu được gặp Đức Tăng Thống Thích Quảng
Độ đang bị quản chế nhiều năm trời, nhưng không được phép. Chính quyền nói rằng
ngài ở Saigon, quá xa cho việc di chuyển. Chúng tôi cũng không được phép gặp
các thành viên thuộc các tổ chức tôn giáo độc lập.
Những người được gặp nói với chúng tôi rằng họ được
tự do và độc lập, mà theo họ là nhờ có Luật Tôn giáo mới. Nhưng những nhóm này
đã đăng ký với nhà nước, nên chúng tôi biết nhờ có ô dù chính trị mà họ được tự
do hoạt động.
Yêu cầu trả tự do cho các
bloggers, các nhà hoạt động
Ỷ Lan: Phái
đoàn Quốc hội Châu Âu có được tự do di chuyển không?
Soraya Post: Trong
tất cả cuộc gặp gỡ chúng tôi được xe chở đi, với công an chạy dẫn đường phía
trước. Khi vào các nơi gặp gỡ, chúng tôi phải trao điện thoại cầm tay để nhân
viên bỏ vào hộp cất giữ.
Chúng tôi rất lo âu cho khái niệm “an
ninh quốc gia”. Chúng tôi có hỏi Bộ Công an khái niệm ấy có nghĩa gì. Theo
chúng tôi những cuộc biểu tình hay các bloggers không thể xem như hăm doạ an
ninh quốc gia.
Chúng tôi cũng cung cấp cho họ một danh
sách và yêu cầu trả tự do tất cả tù nhân vì chính kiến đang bị giam giữ
hiện nay, kể cả những bloggers, người hoạt động nhân quyền và người bảo vệ môi
sinh.
Ỷ Lan: Xin cám ơn bà Soraya Post.
RFA