“Người việt nam hèn hạ” - Một đoản văn làm sôi mạng xã hội
Mặc
Lâm (RFA)
Trang mạng xã hội lại một lần nữa dậy sóng bởi bài
viết ngắn của một cô gái rất trẻ nói về thực trạng đời sống xã hội cũng như tâm
tính, văn hóa, thói quen ứng xử của người Việt Nam mà dưới ánh mắt của cô nó
đáng được gọi là hèn hạ cùng với hai chữ Việt Nam không được viết hoa.
Thuyết phục
Bài viết dài nhưng thuyết phục và rất dễ gây tranh
cãi nếu người đọc nó với tư duy của những năm tháng mà đất nước được tô đầy những
màu hồng rực rỡ. Màu của chiến thắng, màu của lòng tự hào dân tộc, màu của cường
điệu và đôi khi tự cho phép vượt cả sự thật để xoa bóp cơ bắp teo tóp của mình
về mọi thứ, kể cả lòng nhân đạo và sự tự trọng cần thiết.
Bài viết có tên: “Người
việt nam hèn hạ”, bắt đầu bằng một mệnh đề ngắn nhưng với sức mạnh
của một trái bộc phá:
“Bài viết này sẽ không có một chữ việt nam nào được viết hoa. Bởi
chúng ta có xứng đáng được trân trọng như vậy không? Không hề.”
Lần lượt từng vấn đề một, tác giả bảy ra dưới ánh
sáng của chiếc đèn giải phẩu. Cô soi rọi những góc ẩn mà không ai muốn nhắc tới.
Trước nhất, Hân Phan viết về thế hệ của cô, những người lớn lên 40 năm sau khi
đất nước gom vể một mối:
“Gần 40 năm thống
nhất, việt nam có hơn gì thời chiến ngoài đống xe máy chạy đầy đường… trong túi
ai cũng có một cái điện thoại di động? Dù nhà ở không có, đất đai không có, bảo
hiểm không có, tương lai cho con cái không có… nhưng bia rượu chảy tràn lan mỗi
ngày trong quán nhậu. Người ta được ru giấc suốt 40 năm bằng niềm ước mơ cháy bỏng
“cơm no, áo ấm.” Hạnh phúc chỉ thế thôi! Muốn hạnh phúc
hơn thì hãy làm giàu, làm giàu, làm giàu! “Doanh nhân là chiến sĩ thời bình.” Cứt!
Tôi ỉa vào cái khẩu hiệu sặc mùi con buôn, đầy phân chợ trời đó! Tiếng súng
không còn nổ ngoài đường.
Một cuộc chiến khác đậm chất mafia, côn đồ, đảo
Sicily chắc còn phải chào thua nhà cầm quyền việt nam trước khả năng dùng “luật
im lặng” của họ với dân mình. Cuộc chiến đó là rình mò, là theo dõi, là cấm cản,
là kiểm duyệt, là vu cáo, là bắt bớ, là dùi cui, là tù đày, là chết không lý
do, là bị bịt miệng tại tòa, là con cháu theo lời lãnh đạo cầm gậy gộc ra ngoài
đồng ức hiếp ông bà cha mẹ chòm xóm của mình vì họ đang giữ đất.
Trong khi họ giữ
đất cho ai? Những đứa thanh niên đó nó đang nghĩ gì khi quay lưng lại với dân tộc
mình? Ðơn giản thôi. Nó tin rằng nếu trung thành với cái thể chế mà nó đang phục
vụ, thể chế đó sẽ cho nó công việc ổn định, đặc quyền, đặc lợi hơn người. Vậy
là nó nhắm mắt làm theo, coi nhân dân là cỏ rác, cũng vì lợi ích cá nhân … gia
đình nó- nếu nó có nghĩ tới. Chứ ngoài ra, liệu còn cái lý tưởng cao đẹp nào có
thể tin vào lúc này? Ðừng nói với tôi là “lý tưởng Hồ Chí Minh” hay “lý tưởng cộng
sản” nhé! Hỏi những đứa mặc áo xanh cán bộ đoàn thử xem, nó nói có trôi chảy
không? Tôi đã thử rồi, rốt cuộc là ngồi im nghe tôi nói huyên thuyên toàn những
điều mà trường học gọi là “phản động.”
Đọc tới đây
chắc nhiều người trong chúng ta vẫn cho rằng cô gái này đang nói ai đấy chứ
không phải mình….nhưng khoan đã, hãy bình tỉnh với những giòng kế tiếp. Tôi chắc
rằng trong đó sẽ có chúng ta, kể cả tôi, người đang đọc thật kỹ từng con chữ để
mong tìm ra có gì quá đà trong bài viết này không, thế nhưng tôi chỉ thấy mình
là một cá nhân trong đám người khổ sở, sợ sệt, yếu ớt.
“Cuộc chiến này
được khoác lên chiếc áo bảo vệ hòa bình, tự do, hạnh phúc. Còn bên trong là để
bảo vệ quyền lợi, quyền lực cho một nhóm người gắn kết với nhau bằng những chiếc
răng cùng gặm vào xương máu người nghèo, người thất học, người bán buôn lương
thiện hàng ngày. Những người mỗi ngày chỉ biết tạ ơn trời phật đã cho chúng con
một ngày yên ổn làm ăn, không bị cán bộ thuế đến nhũng nhiễu, không bị CSGT thổi
phạt kiếm ăn, không bị đội dân phòng rượt đuổi, không bị ông chủ đẩy vào
toa-lét để sờ soạng, không bị cắt tiền tăng ca, không bị cho ăn cơm thiu ngộ độc,
không bị bệnh đột ngột phải vào bệnh viện nằm gầm giường chờ chết…
Thế là cái dân tộc
đầy sợ sệt, bất an đó cuống cuồng kiếm tiền, cuống cuồng vơ chỗ này, cấu chỗ
kia để lo cho cái thân mình. Họ còn biết làm gì nữa?
Và khi họ chăm
chắm vào tiền và sự yên ổn cho mình, họ để mặc cho một bọn ác khác lên ngôi, bọn
này là sản phẩm của công thức: Bên trên, chúng nhìn thấy cách hành xử của một
chính quyền côn đồ, có tiền là ra luật + Bên cạnh, chúng nhìn thấy những con
người thờ ơ với người khác, chỉ còn biết nghĩ tới mình + Bên dưới, chúng nhận
ra một đám người khổ sở, sợ sệt, yếu ớt = Chúng chợt nhận ra chúng có khả năng
luồn cúi bên trên, tránh né bên cạnh… ức hiếp bên dưới.”
Tác giả bài
viết này là Hân Phan, cô sinh năm 1979, tốt nghiệp Luật, đang là Giám đốc của 1
cty Truyền thông ở Sài Gòn. Sau một lúc vẽ ra khung cảnh thật đang xảy ra chung
quanh mình, tác giả lặng lẽ than thở:
“Sao mà tôi sợ
bọn người đó như thế?”
Bọn đó tập trung
vào các cơ quan công quyền, làm quản lý, làm công an, làm công chức,… làm “đầy
tớ” của nhân dân!
Một cuộc cưỡng chế đập nhà xứ cũ của
Đông Yên hồi năm 2014. Citizen photo
Bọn công bộc đó đã cùng nhau đẩy những cụ già bỏ quê
bỏ xứ, lên Sài Gòn ngồi vạ vật dầm mưa dãi nắng suốt ngày đêm, ngày này qua
tháng nọ để kêu oan.
Tôi sợ bọn chúng vì bọn chúng đông quá, đông như kiến
cỏ. Chúng nhan nhản khắp nơi, ngày ngày bóp chết mọi ước mơ, triệt tiêu mọi
khao khát, thêm sự dốt nát của chúng vào nữa là hoàn hảo để tạo ra một nền kinh
tế xã hội thụt lùi đến chóng mặt, quay cuồng trong dối trá và danh lợi. Ðáng sợ
hơn, cuộc sống ấm êm no đủ của chúng nhờ vào tính cơ hội – thu vén lại là sự
thèm khát của những tầng lớp khác. Khiến cho những con thiêu thân non trẻ khác
lao vào như một cơ hội ngàn vàng.
Bọn này tiếp tay cho bọn con buôn cũng lưu manh
không kém. Thế là chúng ta ăn thức ăn có độc mỗi ngày, con cháu chúng ta uống sữa
độc mỗi ngày, chúng ta đi trên những con đường hiểm họa mỗi ngày, chúng ta tiêu
dùng những gì chúng mang tới, chúng ban phát, với giá mà chúng ấn định, với mức
thuế mà chúng muốn,… không còn một lựa chọn nào khác. Không biết làm gì khác,
không có phản ứng gì khác! Vì chúng ta lương thiện.
Tôi nghĩ đến bọn này khi tôi đọc tin về tên bác sĩ lợi
dụng lúc mẹ của bệnh nhi đi lấy giấy xét nghiệm, hắn hãm hiếp đứa bé mới 3 tuổi.
Tôi đọc tin ông bà chủ đánh trẻ làm công đến thương
tật.
Tôi đọc tin một gã thanh niên có học chặt chém bạn
gái mình thành từng khúc chỉ vì một chiếc xe máy và chút ít tài sản.
Tôi đọc tin bọn chủ… lơ xe vứt xác hành khách bị lèn
chết giữa đường mà cả xe không ai phản ứng.
Tôi đọc tin nữ sinh phải ngủ với thầy giáo để được
điểm tốt.
Tôi đọc tin người đi đường bị cướp, may mắn giật lại
được túi tiền, nhưng túi rách, tiền bay ra, xung quanh thiên hạ xúm lại nhặt,
nhưng không phải nhặt giúp, mà nhặt hết đi không chừa lại đồng nào. Thay vì bị
1 đứa cướp, anh ta bị cả con đường đè ra mà cướp… Còn rất nhiều tin.
Một dân tộc gì mà độc ác và hèn hạ thế?
Dĩ nhiên không chỉ có mình tôi biết đau đớn vì những điều đó.”
Còn văn chương xã hội chủ nghĩa thì sao?
Hân Phan không ngại chút nào khi lôi ra từng cuốn sách đóng mốc lên meo của chủ
thuyết văn chương phải đạo, hay văn chương than khóc, cho chúng ta nhìn ngắm:
Chúng ta có cả một thứ to tát mà tôi tạm
gọi là “nền văn chương than khóc.”
Trong những tác phẩm thi ca xuất bản từ khoảng 20
năm trở lại đây, tôi không dám nói mình đọc nhiều hay nghe nhiều, nhưng tôi cố
gắng đọc, nghe, cố gắng tìm tòi, cố gắng tìm kiếm một tác phẩm nó xứng đáng làm
cho tôi thấy dân tộc việt nam của tôi thực sự là “cần cù, nhân hậu, thông minh,
kiên cường, bất khuất, đoàn kết thương yêu nhau,…” một cách đúng nghĩa.
– Loại mờ nhạt, rẻ tiền, xúc cảm vu vơ, vụn vặt, vô
thưởng vô phạt.
– Loại có trăn trở, có suy tư, nhưng toàn đau đáu những
nồi niềm xưa cũ, tương lai chả biết phải vứt đi đâu và vứt cho ai?
– Loại mạnh mẽ hơn, trực diện hơn, nhưng tầm vóc tác
phẩm chỉ ở mức gẩy lên 1 tiếng đàn, rồi thôi!
Tinh thần chúng ta đang được nuôi dưỡng bằng những
thứ chỉ đến mức đó thôi.”
Nút thắt của những điều mà tác giả vừa nói
phải chăng chỉ do mô hình sai lầm là chủ nghĩa cộng sản hay do sự dung túng, lộng
hành và tiếm quyền của người cộng sản? hay do xã hội đang run sợ trước họng
súng đến nỗi không còn một phản ứng nào đáng được gọi là con người? Hân Phan thẳng
thắn chỉ ra, chỉ một phần thôi, tuy rất lớn, và tất cả người Việt phải nhìn thấy
trách nhiệm ấy thuộc về mình, từng người một. Tác giả viết:
“Vậy cái gì đã gây nên nông nỗi? Tôi
không muốn tạo ra sự hiểu lầm là cái gì cũng do lỗi cộng sản.
Nhiều người rất cực đoan, nói ra cái gì sai, họ cũng
đổ vấy hết cho cộng sản. Nhưng cộng sản tệ đến thế mà cai trị được chúng ta đến
ngày giờ này, thì chúng ta cũng tệ không kém!
Tôi chỉ nghĩ đến một điều, cái gì đã làm cộng sản tồn
tại lâu như thế?
Ngoài sự cấu kết quyền lực-quyền lợi để cùng bảo vệ
lẫn nhau, cộng sản đã làm gì để chúng ta thành ra một dân tộc việt nam hèn hạ tự
trên xuống dưới, từ già tới trẻ như ngày hôm nay? Ngoài sự mafia, côn đồ, trấn
áp bằng sợ hãi, giáo dục một cách ngu dân ra, chúng còn làm gì nữa?”
Là một người tốt nghiệp trường luật, Hân
Phan hiểu rõ mình đang nói gì khi chứng minh rằng đạo đức hỗ trợ pháp luật
trong những ngóc ngách mà pháp luật không thể vói tới. Đạo đức, tiếc thay đã biến
dạng thành khuôn mặt tươi cười của ác quỷ.
“Ai từng học luật đều biết, khi quy phạm pháp luật
không điều chỉnh được, thì hành vi con người sẽ phải điều chỉnh bởi quy phạm đạo
đức. Pháp luật không theo con người lên giường, vào toa-lét, xuống bếp. Nhưng đạo
đức theo ta khắp nơi, tận trong ngõ ngách tâm hồn. Pháp luật cũng không ép tạo
ra đạo đức. Chính sự vô thần vô thánh, không thừa nhận đức tin mà cộng sản triệt
để nhồi nhét từ khi họ nắm được dân tộc này đã hun đúc ra những con người sẵn
sàng bán thịt thối cho người ta ăn, đút sữa độc vào miệng con nít, chém mẹ ruột,
giết con đẻ, …Vì những người này họ không sợ, hoặc họ tin rằng họ sẽ tránh được
sự trừng trị của pháp luật. Khi pháp luật không trị được mà người ta không sợ
luân hồi, không sợ quả báo, không sợ bị đày xuống địa ngục… thì họ còn sợ gì nữa?
Việc gì mà họ không dám làm?”
Tác giả hỏi mình mà sức mạnh của nó làm
cho hầu hết chúng ta phải thổn thức, tác giả viết: “Tôi
có cảm giác như mình đang sống giữa một bầy đàn hỗn loạn nhưng hoang vu, hỗn loạn
về vật chất – nhưng hoang vu về tinh thần. Bạn có thấy như thế không?”
Và bây giờ là chúng ta, tất cả chúng ta,
những người có trách nhiệm với ngôi nhà mang tên Việt Nam nhưng đang giương mắt
nhìn ngoại bang cấu kết với bọn lãnh đạo làm mất dần đất nước, hay ít ra mất hẳn
cái gọi là lòng yêu nước, vốn luôn bị lợi dụng trong các cuộc chiến tranh “thần
thánh”.
“Mặt phải, chúng ta ra rả trên báo mỗi ngày là “Mỹ
đã đến biển Ðông,” “bà Hillary dọa TC không nên gây hấn,”… để mong lòng dân yên
ổn. Mặt trái, chúng ta tổ chức ngày hội gặp gỡ những lớp cán bộ đã từng được
Tàu đào tạo để cám ơn họ đã “dạy dỗ” cả đám chóp bu việt nam. “Ðĩ” chưa từng thấy!
Chưa có cái chính quyền nào mà “đĩ” như chính quyền
việt nam hiện tại. Dựa hơi mà cũng không biết dựa hẳn bên nào cho trót. Lá mặt lá trái như thế bảo sao quốc tế nó không khinh?
Còn dân việt nam
thì sao? Dám cầm súng đánh TC hay đánh bất cứ thằng nào xâm lược việt nam nữa
không? Mà cầm súng để làm gì? Kết quả của gần 40 năm độc lập, ai cũng thấy cả rồi,
không cần nói nữa.
Và cả bọn hèn hạ
chúng ta đang ôm lấy nhau, hồi hộp chờ đợi hồi chuông báo tử.”
Hân Phan thố
lộ với chúng tôi bài viết đã xuất hiện cách đây nhiều năm, và mỗi lần nó ồn ào
trở lại thì một lần gây tranh cãi. Cô cũng có ý định sửa lại nó nhưng sau vài
năm sự mong muốn ngày một nhạt dần vì không có một dấu hiệu nào cho thấy một
chút hy vọng, dù mong manh có thể thay đổi xã hội và con người Việt Nam.
“Thật ra nếu mà
cháu sửa thì cái ý nó sẽ khác đi một chút chứ không phải là sửa từ ngữ, vì bài
đó rất dài mà lúc đó còn lãng mạn, còn kỳ vọng nhiều thứ lắm nhưng bây giờ thực
sự nó khó làm cho người ta hy vọng. Khi viết thì ý tứ bài đó nó có thể khác đi
một chút.”
Khi được hỏi
phản ứng của người đọc ra sao trước bài viết nặng ký như vậy, Hân cho biết:
“Trời ơi, người ta khen thì cũng có khen nhưng người
ta vào người ta chửi cháu không còn gì hết! Nhưng cháu không có phản hồi ai hết
vì những gì muốn nói thì mình đã nói hết rồi. Mình viết bài đó không phải để
tranh luận, nếu có người suy nghĩ khác người ta không đồng ý họ chửi mình là
thiếu giáo dục, không có tinh thần dân tộc…nhưng cháu nghĩ không cần thiết
tranh luận với những người đó. Chuyện người ta nghĩ khác mình thì cũng là chuyện
bình thường.
Hơn nữa thực ra cháu nghĩ là mình bị theo dõi lâu rồi,
trong inbox hay trong mail cháu vẫn để đó cho họ đọc vì họ càng đọc thì càng thấy
mình không có động cơ gì xấu hết mà mình chỉ muốn cho xã hội tốt hơn thôi nên kệ
họ. Cháu có rất nhiều bạn bè làm an ninh làm này làm kia nhưng cháu vẫn coi mỗi
người một con đường, mỗi người một chí hướng thì họ làm gì họ làm còn mình cũng
không có ý nghĩ hằn học hay cái gì cũng đổ cho cộng sản…cho nên cháu không sợ.
Việc gì phải sợ, sợ thì mình đã không viết rồi.”
Đóng bài giới thiệu này lại tôi nhận ra
thêm một điều nữa về mình: Suốt cả bài viết mặc dù tác giả không hể viết hoa
hai chữ Việt Nam, nhưng tôi lại thiếu can đảm để làm điều ấy. Có một cảm giác
mong manh nào đó vẫn thiêng liêng lắm trong tiềm thức của tôi mặc dù biết rằng
chính mình không xứng đáng để viết hoa hai chữ Việt Nam nữa.