Panos
Mourdoukoutas (Forbes)
Trần
Ngọc Cư dịch
Rõ ràng là, Trung cộng (TC) có thể chặn đứng
việc Kim Jong-un tiếp tục thử tên lửa. Một lần dứt khoát và
tránh phiền phức cho Mỹ và các đồng minh của Mỹ — và cho cả các nhà đầu tư vào
thị trường châu Á.
Nhưng để làm việc này, TC cần đến một phần
thưởng to lớn, Biển Hoa Nam [Biển Đông Việt Nam]. Phải là toàn bộ Biển Hoa Nam, để Bắc Kinh có
thể chính mình viết ra các luật lệ thông thương trên biển, khai thác toàn bộ
các tài nguyên bên dưới và thỏa mãn tình cảm dân tộc mà TC nuôi dưỡng từ trước
đến nay.
Bán đảo Triều Tiên nằm cách xa Biển Hoa Nam. Nhưng
cuộc khủng hoảng Bán đảo Triều Tiên hiện nay không tách rời với những gì đang
diễn ra tại Biển Hoa Nam, vì có một diễn viên quan trọng đằng sau mỗi cuộc xung
đột: đó là Trung cộng.
Trên thực tế, Kim Jong-un dần dần lộ diện là một cò mồi [decoy] của TC trong các cuộc tranh chấp tại Biển Hoa Nam. Trong khi cả thế giới đang tập trung sự chú ý vào các cuộc thử nghiệm hạt nhân và phóng tên lửa của Kim, thì TC vẫn tiếp tục xây các đảo nhân tạo tại Biển Hoa Nam, bắt nạt mọi nước láng giềng dám thách thức tham vọng của TC muốn thống trị hải lộ bao la này. Tương tự như việc đe dọa Phi Luật Tân bằng một cuộc chiến tranh thực sự nếu nước này thực thi phán quyết của Tòa án Trọng tài Quốc tế, một phán quyết khẳng định rằng TC không có chủ quyền lịch sử trên hải phận Biển Hoa Nam.
Trên thực tế, Kim Jong-un dần dần lộ diện là một cò mồi [decoy] của TC trong các cuộc tranh chấp tại Biển Hoa Nam. Trong khi cả thế giới đang tập trung sự chú ý vào các cuộc thử nghiệm hạt nhân và phóng tên lửa của Kim, thì TC vẫn tiếp tục xây các đảo nhân tạo tại Biển Hoa Nam, bắt nạt mọi nước láng giềng dám thách thức tham vọng của TC muốn thống trị hải lộ bao la này. Tương tự như việc đe dọa Phi Luật Tân bằng một cuộc chiến tranh thực sự nếu nước này thực thi phán quyết của Tòa án Trọng tài Quốc tế, một phán quyết khẳng định rằng TC không có chủ quyền lịch sử trên hải phận Biển Hoa Nam.
TC cũng đòi Việt Nam và Ấn Độ ngưng
tìm kiếm dầu lửa trong khu vực này; nếu không, họ sẽ đối
đầu nguy cơ bị tấn công vào các căn cứ dầu khí đang được khai thác. Ngoài ra, TC còn đòi hỏi Nam
Dương hủy bỏ quyết định đặt lại tên vùng biển của Nam Dương trong khu vực
Tây Nam của Biển Hoa Nam là “Biển Bắc
Natuna.” Đòi hỏi này là cách TC quyết đoán chủ quyền của mình tại
vùng biển nói trên.
Nhưng TC không dừng lại ở đó. Bắc Kinh còn đòi hỏi một đồng minh thân cận của Mỹ tại châu
Á là Nhật Bản phải tránh xa Biển Hoa
Nam “của mình”.
Trong khi đó, thương
mại song phương của TC và Bắc Hàn đã gia tăng gần 20% năm ngoái, như
Apostolos Pittas, giáo sư trợ giảng tại Học viện Post của Đại học Long Island,
nhận xét.
Cho đến nay, các thị trường châu Á thường dao động
nhiều hơn trước cuộc khủng hoảng Bán đảo Triều Tiên, mất khoảng 2% chỉ số mỗi
khi Kim bắn một tên lửa và mất ít hơn mỗi khi TC lên tiếng hù dọa tại Biển Hoa
Nam.
Đấy là lý do tại sao TC không có thực tâm kiềm hãm
tham vọng của Kim Yong-un – trừ phi Mỹ và các đồng minh sẵn sàng để Bắc Kinh kiểm
soát toàn bộ Biển Hoa Nam và gia tăng các chiến thuật bắt nạt các nước láng giềng.
Mỹ và đồng minh có sẵn sàng trả một giá
to lớn như thế không?
P. M.
Panos Mourdoukoutas là Giáo sư và Chủ nhiệm Khoa
Kinh tế tại Học viện Post, Đại học Long Island, New York. Ngoài ra còn giảng dạy tại Đại học Columbia. Từng cộng
tác với các tạp chí Barron’s, The New York Times, Japan
Times, Newsday, Plain Dealer, Edge
Singapore, European Management Review, Management
International Review, và Journal of Risk and Insurance. Tác phẩm
gồm có Collective Entrepreneurship, The Ten Golden Rules, WOM
and Buzz Marketing, Business Strategy in a Semiglobal Economy, China’s
Challenge: Imitation or Innovation in International Business, và New
Emerging Japanese Economy: Opportunity and Strategy for World Business. (Forbes)