Điều trị bệnh thoái hóa khớp
Hỏi:
Có thể chữa bệnh viêm xương khớp ở nhà được không? Khi nào mới cần đi khám bác sĩ? Khi nào mới cần chích? Khi nào mới cần mổ xẻ?
Đáp:
Mục đích của việc điều trị là giúp giảm sưng và đau, hạn chế đến mức tối thiểu sự tàn phá gây ra tàn phế, tăng cường chất lượng của cuộc sống, làm chậm lại hoặc ngăn cản sự phát triển của bệnh. Mỗi trường hợp đều khác nhau, cần sự kết hợp chặt chẽ giữa bệnh nhân và nhóm điều trị. Nhóm điều trị có thể gồm các bác sĩ (bác sĩ gia đình, bác sĩ chuyên về khớp và bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình khi cần thiết), các chuyên viên vật lý trị liệu, bác sĩ châm cứu…
Có nhiều cách điều trị, thường thì kết hợp các biện pháp thích hợp với nhau trong từng trường hợp cụ thể là cách thích hợp nhất.
Cách điều trị bệnh thoái hóa khớp
Có thể chia ra một cách ngắn gọn các biện pháp bao gồm mổ và không mổ. Khi cần mổ, cũng có nhiều phương pháp khác nhau. Trong các biện pháp không mổ có các biện pháp dùng thuốc và không dùng thuốc. Thuốc lại chia ra loại thuốc chích hay uống, cần toa hay không cần toa…
Ta sẽ tìm hiểu trong các cách này, cách nào ta có thể tự làm được, còn các biện pháp cần được bác sĩ thực hiện thì nói chung lợi hại của từng biện pháp là gì.
Cũng như trong đại đa số các vấn đề sức khỏe, bác sĩ không phải là người chữa bệnh, bệnh nhân phải tự chữa cho mình. Bác sĩ không thể uống thuốc, tập thể dục, ăn uống, đi khám bệnh đều đặn… giùm cho bệnh nhân.
Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến cách điều trị
Có nhiều phương pháp điều trị khác nhau, và việc áp dụng các phương pháp này lên từng bệnh nhân sẽ khác nhau tùy theo từng trường hợp cụ thể như là:
-Mức độ trầm trọng của bệnh.
-Khớp nào bị đau.
-Sự đáp ứng của bệnh nhân với từng phương pháp điều trị.
-Mức độ hoạt động của từng bệnh nhân.
-Nghề nghiệp.
-Khớp có bị viêm (sưng, nóng, đỏ, đau) hay không.
-Bị các bệnh gì khác.
-Đang dùng các thuốc gì khác.
-Bệnh nhân muốn đạt được điều gì (expectations) khi điều trị.
Các phương pháp không dùng thuốc
Có nhiều phương pháp không dùng thuốc vẫn được dùng, từ đơn giản, rẻ tiền đến phức tạp và tốn kém. Áp dụng đúng chỗ, các phương pháp đơn giản, rẻ tiền nhiều khi lại hiệu quả hơn nhiều so với các phương pháp phức tạp và tốn kém. Đôi khi, thật ra các phương pháp tốn tiền thật ra lại chẳng có hiệu quả gì.
Có rất nhiều phương pháp không dùng thuốc vẫn thường được dùng, như là nghỉ ngơi, thể dục và vật lý trị liệu, chườm nóng hoặc lạnh, dùng vitamin, xoa bóp, châm cứu, dùng nam châm, chạy điện, dùng siêu âm, dùng các dụng cụ trợ giúp, áp dụng một số cách ăn uống đặc biệt… Ta sẽ phân tích hiệu quả, lợi hại và cách áp dụng của từng phương pháp.
Nghỉ ngơi
Triệu chứng của viêm xương khớp thường bị nặng lên sau khi khớp bị ảnh hưởng được sử dụng kéo dài, các triệu chứng này sẽ giảm xuống khi khớp được nghỉ ngơi. Tuy nhiên, không sử dụng kéo dài cũng sẽ không tốt vì nó làm cho các bắp thịt bị teo lại và làm giảm độ di động của khớp.
Do đó, thường ta chỉ nên cho khớp bị đau nghỉ ngơi một thời gian ngắn, trung bình là 12 đến 24 tiếng đồng hồ nếu khớp bị đau cấp tính hoặc/và bị sưng, nóng, đỏ. Sau đó, khớp cần được sử dụng trở lại một cách vừa phải nhằm duy trì và phục hồi chức năng.
Giảm cân
Bên cạnh thể dục, giảm cân là một trong những cách hiệu quả nhất giúp giảm các triệu chứng của viêm xương khớp, nhất là cho những khớp chịu đựng sức nặng của cơ thể như là khớp gối và khớp hông.
Giảm cân không những giúp làm giảm đau và cải thiện chức năng của khớp mà còn giúp làm giảm sự phát triển của bệnh. Thay đổi cách ăn uống và thể dục đã được chứng minh trong nhiều nghiên cứu, là cách hiệu quả nhất làm giảm cân và giảm đau ở các bệnh nhân bị viêm xương khớp ở khớp gối.
Thân mến