Tin tổng hợp liên
quan đến Biển Đông và Trung cộng
(27.01.2016)
Trung cộng tỏ thái
độ cứng rắn về Biển Đông với Mỹ
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, trái, cùng người đồng cấp
Vương Nghị trong cuộc gặp tại Bắc Kinh. Ảnh: Reuters
Bộ trưởng Ngoại giao Trung cộng
Vương Nghị cho rằng Bắc Kinh "có quyền bảo vệ chủ quyền" ở Biển Đông,
trong cuộc gặp gỡ Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đang chuyến công du qua 3 nước Á Châu là Lào, Campuchia và Trung
Hoa lục địa.
Được biết
chuyến đi của Ngoại trưởng Mỹ Kerry nhằm thảo luận nhiều vấn đề trước khi diễn
ra cuộc gặp thượng đỉnh giữa lãnh đạo ASEAN và Tổng thống Mỹ Barack Obama tại
California tháng tới.
Ông Vương
hôm nay một lần nữa biện hộ về yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông, đề
nghị Washington cùng hợp tác để kiểm soát tình hình theo cách “xây dựng”,
Reuters cho biết.
Đại diện ngoại
giao của Trung cộng cũng nhắc lại quan điểm muốn giải quyết tranh chấp bằng đàm
phán song phương. Ông Vương tuyên bố Trung cộng sẽ giữ cam kết không quân sự
hóa Biển Đông.
Trong khi
đó, ông Kerry cho rằng Mỹ và Trung cộng cần đạt được bước tiến trước “những
quan ngại và hoạt động ở Biển Đông”. Hai nước nên tìm ra giải pháp để giảm căng
thẳng ở khu vực này.
Trung cộng
đang tăng cường việc bồi đắp và xây dựng phi pháp ở nhiều đá khác thuộc Trường
Sa, khiến nhiều chuyên gia lo ngại nước này có thể lập các căn cứ quân sự, nhất
là sau khi Bắc Kinh hồi đầu tháng đã đưa nhiều chuyến bay dân sự ra Chữ Thập, vốn
thuộc chủ quyền của Việt Nam bị Trung cộng chiếm đóng trái phép.
Do tranh
chấp liên quan đến nhiều nước, cả Việt Nam, Phi Luật Tân, Mã Lai Á và Brunei
đều ủng hộ việc đàm phán đa phương và theo luật pháp quốc tế để tìm ra giải
pháp cho tranh chấp ở đây.
Lào tuyên bố sẽ hỗ trợ Mỹ
chế ngự Trung cộng trên Biển Đông
Thủ tướng Lào Thongsing Thammavong
Thủ tướng Lào Thongsing Thammavong đã tuyên bố như
trên trong khuôn khổ chuyến thăm Vientiane hôm nay (25/1) của Ngoại trưởng Mỹ
John Kerry, hãng thông tấn AP đưa tin.
AP dẫn lời Thủ tướng Thammavong cho biết, Lào sẽ tận
dụng vị thế Chủ tịch luân phiên ASEAN năm 2016, để kêu gọi Đông Nam Á đứng lên
trở thành đối trọng với Trung cộng trong khu vực. Đây sẽ là một phần chiến lược
đối ngoại của Lào trong thời gian tới.
Theo AP, chuyến thăm Vientiane của Ngoại trưởng Mỹ
John Kerry được xem là để mở đường cho hội nghị ASEAN (Sunnylands, California
trong tháng tới) với mục đích nhấn mạnh tầm quan trọng của Lào cũng như để truyền
tải thông điệp chống lại sự bành trướng của Trung cộng tại khu vực.
Ông
Kerry hội đàm với ông Thammavong. Ảnh: Reuters
Phát biểu trước báo giới, ông Kerry cho biết Thủ tướng
Thammavong “đã thể hiện rõ quan điểm rằng ông muốn một ASEAN hợp nhất, một
ASEAN nơi các quyền hàng hải được bảo vệ, tránh mọi hành động quân sự hóa và
xung đột“.
Theo AP, các nước ASEAN như Việt Nam và Phi Luật Tân
đang ngày càng tỏ ra quan ngại trước các tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung
cộng trên Biển Đông, cũng như những hành động xây dựng và cải tạo trái phép
trên nhiều đảo đá thuộc vùng biển này.
Tuy nhiên, trong nội bộ ASEAN vẫn còn tồn tại bất đồng
do một số quốc gia chịu nhiều ảnh hưởng về nhiều mặt từ Trung cộng, khiến những
động thái hợp nhất phản đối các hành vi của Bắc Kinh chưa thể được hiện thực
hóa.
Năm 2012, khi Campuchia là nước nắm giữ vị trí Chủ
tịch luân phiên, khối ASEAN đã không đạt được sự đồng thuận về vấn đề Biển
Đông. Sau đó, Phnom Penh cũng nhiều lần tuyên bố Biển Đông “không phải là vấn
đề của ASEAN”.
Do đó, không phải ngẫu nhiên khi Campuchia sẽ là điểm
đến sắp tới của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry trong chuyến công du lần này.
Trở lại với tuyên bố cứng rắn của Thủ tướng Lào
Thongsing Thammavong, ông Murray Hiebert, chuyên gia nghiên cứu về Lào tại
Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho biết, “lãnh đạo Lào
nói vậy cũng không có gì quá ngạc nhiên“.
Chuyên gia này giải thích, với những thay đổi về nhân
sự sau Đại hội X của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, chiến lược ngoại giao của
Vientiane đối với Trung cộng cũng sẽ có những chuyển biến, và tuyên bố mới đây
của ông Thammavong là một ví dụ.
Trong khuôn khổ chuyến thăm mới đây, ông Kerry cũng
nhấn mạnh quan hệ Mỹ-Lào đang cải thiện rõ rệt sau nhiều năm chiến tranh và
hoài nghi lẫn nhau. Ngoại trưởng Mỹ cùng lãnh đạo Chính phủ Vientiane đã thảo
luận nhiều lĩnh vực hai bên có thể hợp tác vì lợi ích chung.
Dự kiến, cuối năm nay, ông Obama sẽ trở thành Tổng
thống Mỹ đầu tiên tới thăm Lào, trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh ASEAN nơi
Vientiane sẽ là chủ nhà.
Đức Huy
'Chủ nghĩa thực dân về
hàng hải'
BBC
Trung cộng đã xây đường băng và bay thử tới
Đá Chữ Thập
Đại sứ Việt Nam tại
Nam Dương Hoàng Anh Tuấn, nguyên là Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược và
Ngoại giao, hôm 25/1 vừa có bài viết trên tờ Jakarta Post nói về điều mà ông
gọi là "Các diễn biến gây quan ngại ở Biển Đông".
BBC Tiếng Việt xin lược
giới thiệu bài viết này.
"Thế giới bước vài năm
2016 với bổn phận phải đối phó với nhiều thách thức đáng lo lắng, từ sự bùng
phát xung đột giữa Iran và Ả rập Saudi tới việc Bắc Triều Tiên thử bom khinh
khí; tới các cuộc tấn công khủng bố ở Thổ Nhĩ Kỳ, Burkina Faso, Indonesia và
Pakistan.
Thêm vào các quan ngại an
ninh này là hành động chưa có tiền lệ của Trung cộng ở Biển Đông, nơi đang
tiềm tàng nguy cơ xảy ra những tai ương nghiêm trọng ở một trong những khu vực
quan trọng nhất về địa chiến lược trên thế giới."
Tiến sỹ Hoàng Anh Tuấn điểm
qua các diễn biến như việc Trung cộng xây dựng, cơi nới đảo nhân tạo ở Trường
Sa hay bay thử xuống Đá Chữ Thập và cho rằng các hoạt động đó cho thấy
"ý định tiếp tục chiếm cứ và thống lĩnh khu vực quan trọng cho giao thương
Đông Nam Á và thế giới cũng như lưu thông hàng hải" của Trung cộng.
Ông nhấn mạnh việc tàu bay
Trung cộng vi phạm vùng thông báo bay (FIR) của Việt Nam, chứng tỏ "Bắc
Kinh không có ý định tuân thủ quy định và thông lệ" quốc tế.
Chủ nghĩa thực dân về
hàng hải
Ông Tuấn cho rằng rõ ràng
"hành động của Trung cộng đã đi ngược lại lời nói" của chính họ.
"Các hoạt động gần
đây của Trung cộng ở Biển Đông cho thấy Bắc Kinh sẵn sàng mở rộng phạm vi hoạt
động trong khu vực, có những bước đi ngày càng nguy hiểm..."
Vị đại sứ Việt Nam thẳng
thắn chỉ ra rằng Trung cộng vẫn đang tìm cách "thống trị toàn bộ Biển
Đông".
"Trung cộng khó mà chối cãi rằng nước này đang theo đuổi cách tiếp cận
chỉ có thể gọi bằng từ chủ nghĩa thực dân về hàng hải [maritime colonialism]
đối với Biển Đông"
Ông nói việc làm của Trung
cộng chính là lý do tại sao quá trình thương lượng giữa Asean và Trung cộng về
Quy tắc Ứng xử (COC) kéo dài nhiều năm nay mà không có tiến bộ đáng kể.
Bài viết mạnh mẽ của ông
Hoàng Anh Tuấn kết thúc bằng các khuyến nghị rằng Trung cộng cần chấm dứt tất
cả các hoạt động cải tạo cơi nới đảo vốn đang thay đổi hiện trạng và dẫn đến
quân sự hóa Biển Đông.
Ông cũng nói Trung cộng cần
thực thi Tuyên bố chung về Ứng xử của các bên (DOC), phấn đấu đạt thỏa thuận
COC với Asean và giải quyết các bất đồng dựa trên luật pháp quốc tế vì hòa
bình, ổn định và an ninh ở khu vực "cũng phục vụ lợi ích lâu dài của Trung
cộng".