Trọng Nghĩa (RFI)
Lực lượng Hải Cảnh
Việt Nam tại lễ diễn binh ngày 02/09/2015.REUTERS/Kham
Thông
tin không hề được loan báo rộng rãi. Theo hãng tin Anh Reuters ngày 11/05/2016,
trong tuần này, Việt Nam tổ chức một cuộc hội thảo quốc phòng chuyên đề, có sự
tham dự của các công ty vũ khí hàng đầu của Mỹ, vào lúc Washington đang cân
nhắc việc bãi bỏ hoàn toàn cấm vận vũ khí đối với Hà Nội.
Ghi
nhận đầu tiên của Reuters là chính quyền Việt Nam đã hết sức giữ bí mật về cuộc
hội thảo này : Báo chí Việt Nam không thấy nói đến, các phóng viên chuyên về
quốc phòng không được mời dự, bản thân hãng tin Anh đã cố xin phép theo dõi mà
không được, trong lúc bộ Quốc Phòng Việt Nam hoàn toàn im lặng.
Theo
nhận định của Reuters, Việt Nam phải tăng tốc xây dựng một năng lực răn đe quân
sự để đối phó với Trung cộng đang đe dọa ngoài Biển Đông. Kết quả là Việt Nam
đã trở thành nước nhập khẩu vũ khí quan trọng thứ tám trên thế giới. Theo Viện
Nghiên Cứu Hòa Binh Quốc Tế Stockholm SIPRI, tổng trị giá vũ khí nhập khẩu của
Việt Nam trong giai đoạn 2011-2015 đã tăng 699% so với thời kỳ 2006-2010.
Cuộc
hội thảo tại Hà Nội mở ra đúng vào lúc tranh luận bùng lên trong chính quyền
Hoa Kỳ về việc có nên dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam hay không.
Việc các nhà sản xuất vũ khí Mỹ có mặt tại Hà Nội được cho là có tác dụng
khuyến khích chính quyền Obama chấp thuận việc sớm dỡ bỏ cấm vận.
Việt
Nam đã đàm phán với các nhà sản xuất vũ khí phương Tây và Hoa Kỳ trong nhiều
năm nay để tìm phương tiện hiện đại hóa và phát triển các đội chiến đấu cơ,
trực thăng và máy bay tuần tra trên biển. Nhiều nguồn tin công nghiệp xác nhận
với Reuters là Hà Nội rất chú ý đến vũ khí Mỹ, cho dù vẫn lo ngại trước nguy cơ
bị cấm vận trở lại trong tương lai.
Liên
quan đến hội thảo lần này tại Hà Nội, tập đoàn Lockheed Martin đã xác nhận sự
tham dự với Reuters. Một phát ngôn viên của tập đoàn Mỹ Boeing cũng vậy, đồng
thời tỏ ý rất tin tưởng về ưu thế của mình trong việc đáp ứng yêu cầu của Việt
Nam về các phương tiện giám sát và trinh sát cơ động, có thể đáp ứng nhu cầu
hiện đại hóa của Việt Nam.
Theo
Reuters, trong thời gian qua, Việt Nam đã hiện đại hóa các phương tiện quân sự
của mình chủ yếu bằng vũ khí mua của Nga như tàu ngầm lớp Kilo được trang bị
hỏa tiễn hành trình Klub, các hệ thống hỏa tiễn địa không S300, hay là của
Israel như súng Galil và dàn radar AD-STAR 2888.
Nhưng
Việt Nam cũng mong có được vũ khí Mỹ, mà hai phương tiện thường được nhắc đến
là phi cơ trinh sát P-3 và hỏa tiễn.
Một
bài viết trên báo điện tử của Bộ Quốc phòng Việt Nam hồi tháng 03/2016 trích
lời thứ trưởng Quốc Phòng, trung tướng Nguyễn Chí Vịnh, nói là quan hệ Việt-Mỹ
còn thiếu mảng hợp tác công nghiệp quốc phòng, và Hà Nội muốn được Washington «
cung cấp công nghệ hiện đại và thích hợp ».
Tim
Huxley, một chuyên gia về an ninh khu vực tại Viện Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc
Tế tại Singapore, cho biết lợi ích đối với Việt Nam trong việc được Hoa Kỳ bỏ
cấm vận vũ khí, không đơn thuần là việc được tiếp cận công nghệ Mỹ, mà còn cho
phép Việt Nam mở rộng khả năng thương lượng.
«
Việt Nam rất quan ngại về những gì đang xảy ra ở Biển Đông và có nhu cầu tái cơ
cấu quân đội và tái vũ trang, với sự nhấn mạnh nhiều hơn vào hải quân và không
quân… Việt Nam muốn mở rộng quyền chọn lựa, với nhiều sự lựa chọn hơn trên thị
trường quốc tế ».