“…với một chế độ và một đảng cầm quyền như
vậy thì liệu có ai trong chúng ta thực sự được bình yên?...
Đã cùng sống trong một mái nhà chung VN,
thì mọi tai họa mọi người đều gánh.”
Có tìm được sự bình an riêng trong một ngôi nhà chung mục ruỗng?
Song Chi
Chúng
ta đã nói rất nhiều về sự sợ hãi, thói bàng quan, vô cảm của người Việt khi đụng
tới những vấn đề chính trị. Mặc
dù theo thời gian, nhờ sự phát triển của internet, sự tiếp xúc với những thông
tin từ thế giới bên ngoài cũng như tình trạng yếu kém, tồi tệ trong quản lý điều
hành đất nước của nhà cầm quyền càng bộc lộ rõ, khiến cho số người tỉnh ngộ, bức
xúc, phẫn nộ với thực trạng xã hội, với nhà nước có tăng lên, nhưng nhìn chung đa số người Việt vẫn xem chính trị như là chuyện “nhạy cảm”,
không nên bàn tới.
Và cứ như thế,
chúng ta tiếp tục sống với một thái độ rất “khôn ngoan” rằng chỉ nên tập trung
làm ăn kiếm sống, lo cho bản thân, gia đình, lúc có tiền thì lo hưởng thụ cuộc
sống, còn những chuyện khác, mặc. Chúng ta tự biện hộ xã hội thối nát thì ai
cũng biết rồi, nói ra có thay đổi được gì đâu, mà còn phải vạ vào thân. Nếu có
tiền hơn nữa thì sẽ lo cho con cái đi du học, sẽ tìm cách có cơ sở làm ăn ở nước
ngoài để lỡ có gì thì vù ra ngoài sinh sống, nhưng vẫn không đụng chạm đến nhà
cầm quyền, để còn có cửa mà trở về thăm bà con, hưởng những dịch vụ giá rẻ
trong nước.
Song, hơn 90 triệu
người có được mấy triệu người có điều kiện để công khai đi ra nước ngoài dưới dạng
kinh doanh làm ăn, đồng thời mang theo một số tài sản lớn, tiếp tục sống một cuộc
đời sung sướng, hay đa phần là đảng viên quan chức cộng sản với tài sản có được
chủ yếu là do tham nhũng, ăn cắp?
Còn lại mọi người
vẫn phải sống và chịu đựng tất cả những cái tồi tệ do một chế độ độc tài đảng
trị được điều hành bởi những kẻ dốt nát, tham lam, hèn với giặc ác với dân,
luôn luôn đặt quyền lợi của đảng, phe nhóm và của bản thân lên trên lợi ích của
đất nước và hạnh phúc của dân tộc.
Và với một chế độ và
một đảng cầm quyền như vậy thì liệu có ai trong chúng ta thực sự được bình yên?
Nếu sống ở Sài
Gòn, Hà Nội, dù giàu hay nghèo, dù đi xe hơi hay xe gắn máy thì hàng ngày chúng
ta vẫn phải chịu đựng cái cảnh cứ bước chân ra đường là giao thông hỗn loạn, thường xuyên kẹt
xe tắc đường, hễ mưa lớn là ngập kéo dài hàng tiếng, môi trường bị ô
nhiễm vì khói bụi, mùi hôi rác thải, mương rạch…Các thành phố khác
có đỡ hơn đôi chút thì cũng vẫn tình trạng giao thông tùy tiện, ở thế kỷ XXI rồi
mà VN vẫn chưa có nổi một mạng lưới giao thông công cộng an toàn, tiện lợi bao
gồm xe bus, metro, xe điện…
Giao thông trên
toàn quốc với đa số dân chúng còn nghèo thì máy bay vẫn là đắt đỏ, xe lửa thì vẫn
xài hệ thống đường ray hẹp khổ 1m mà chả mấy quốc gia trên thế giới hiện nay
còn dùng, rốt cuộc đường bộ vẫn được lựa chọn tối đa, với tình trạng không tuân
thủ luật lệ và hệ thống đường xá chưa thật tốt, năm nào cũng 11-12.000 người chết
vì tai nạn giao thông! Chúng ta liệu có dám đảm bảo cả đời mình và người thân sẽ
an toàn?
Chẳng riêng gì
tai nạn giao thông, tai nạn lao động, đủ thứ tai nạn trời ơi đất hỡi từ trên trời rơi
xuống, do thói làm ăn cẩu thả, tắc trách gây nên, như đi ngoài đường bị cây
xanh trốc gốc ngã đè trúng, bị tấm tôn hoặc các thứ vật liệu sắc bén được chở bởi
những phương tiên thô sơ như xích lô, xe ba gác…cứa trúng cổ, sụp hố do sửa đường,
sửa cống…không che chắn kỹ, bị điện giật do dây điện bị hở, trời mưa thòng xuống
nước v.v…Có thể chúng ta sẽ bảo đó là do dân trí thấp, chứ đâu thể cái gì cũng
đổ lỗi cho nhà nước. Dân trí, hay nói cho đúng, ý thức của người dân là do cái
môi trường xã hội tạo nên. Nếu trong một xã hội mà luật pháp được tôn trọng tối
đa, mọi sự vi phạm đều bị phạt nặng thì sẽ giảm thiểu số người coi thường tính
mạng của người khác.
Vì công việc,
chúng ta phải có lúc tiếp xúc với bộ máy hành chính quan liêu của cái nhà nước độc tài này, bị hạch sách, nhũng nhiễu hoặc buộc phải chi tiền
nếu muốn mọi thứ được thông qua nhanh gọn lẹ. Chúng ta không thể tránh khỏi lúc
ốm đau phải bước chân đến bịnh viện, có những lúc phải xùy tiền ra để được hưởng
những dịch vụ tốt hơn, cách phục vụ tử tế hơn trong một xã hội mà cái gì cũng đồng tiền trên hết.
Còn nếu không có tiền, mà lại ở tỉnh lẻ, nông thôn, vùng sâu vùng xa thì nếu bịnh
nặng, hiểm nghèo coi như cầm chắc cái chết, khi mà hệ thống y tế ở VN còn có một
khoảng cách rất xa về cơ sở vật chất, điều kiện chữa trị giữa các thành phố lớn
với thành phố nhỏ, nông thôn…
Chúng ta không
thể tránh khỏi bản thân hoặc con cháu phải chịu đựng cái nền giáo dục lạc hậu, bao nhiêu năm
qua cứ loay hoay sửa đổi, cải cách, càng cải càng nát này. Có ai tính nổi bao
nhiêu lần học sinh VN phải là vật thí nghiệm cho những lần cải cách giáo dục
như vậy? Không phải vô cớ mà một trong những lý do ra đi nhiều nhất của người
Việt trong những năm gần đây là đi học, hay nói cách khác, “tị nạn giáo dục”.
Chúng ta không
thể tránh khỏi nạn thực phẩm bẩn, độc hại tràn lan, không còn một thứ
gì trong bữa ăn hàng ngày của người Việt hiện nay là an toàn được nữa; không thể
tránh khỏi các tai họa do sự tàn phá môi trường gây nên, chẳng hạn, chỉ một vụ Formosa
trước mắt đã ảnh hưởng tới hàng ngàn, hàng triệu con người và sẽ còn gấp nhiều
lần nữa trong 70 năm tới.
Chưa kể nạn phá rừng khiến
lũ lụt mỗi năm mỗi trầm trọng, đồng bằng sông Cửu Long bị khô hạn và xâm nhập nước mặn do các đập thủy điện và việc quản
lý nguồn nước thiếu khoa học của VN cũng như của các nước láng giềng, tai họa
rình rập từ nhà máy khai thác bauxite ở Tây Nguyên, nhà máy điện hạt nhân ở
Ninh Thuận, một dự án nhà máy thép “khủng”
khác chuẩn bị triển khai tại Cà Ná-Ninh Thuận v.v…
Chúng ta né
tránh chính trị, nhưng chính trị là tất cả mọi thứ
trong cuộc sống hàng ngày, từ những thứ thiết thực nhất với người dân
như giá cả sinh hoạt xăng dầu lên xuống, lương bổng, an sinh xã hội, y tế, giáo
dục…Khoan nói đến những thứ “cao siêu” mà người dân bình thường có khi không biết,
không cảm thấy cần như tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do bầu cử ứng cử, đa
đảng, bình đẳng, nhân quyền…
Nhưng khi phải đụng
chuyện với công an thì chúng ta mới hiểu thế nào là một xã hội công an trị, khi
công an luôn tự cho mình cái quyền hành xử ngang ngược, thậm chí côn đồ. Chúng
ta có thể cho rằng câu chuyện về những người dân chỉ vì không đội mũ bảo hiểm,
chạy ngược chiều, cự cãi với hàng xóm, hoặc một học sinh bị nghi lấy cấp hai
triệu VNĐ của hàng xóm…bị đưa về đồn rồi bị công an bạo hành chết… chỉ là
số ít, nhưng có ai dám đảm bảo cả đời mình và người thân thoát khỏi những chuyện
tương tự? Khi công an ngang nhiên hành hung cả nhà báo của một tờ báo lớn ngay
giữa ban ngày ban mặt và sau đó chỉ bị kiểm điểm, khiển trách còn bản thân nhà
báo còn bị phạt hành chính vì “tác nghiệp chụp ảnh tại hiện trường vụ án không
được phép” thì rõ ràng là giới công an chả còn sợ gì sất.
Bản thân các anh
chị nhà báo qua câu chuyện này cũng thấm thía rằng khi có nhiều sự kiện trong
xã hội xảy ra các anh không lên tiếng (vì không được phép!), thậm chí những lần
đồng nghiệp bị đánh trước đây làng báo không lên tiếng mạnh mẽ, nên những câu
chuyện tương tự mới xảy ra, với mức độ ngày càng tồi tệ hơn.
Đã cùng sống trong một mái nhà chung VN,
thì mọi tai họa mọi người đều gánh. Ngay những người giàu
có, những người đang hưởng lợi từ chế độ này hay quan chức cũng âm thầm cho con
cái đi du học, âm thầm tẩu tán tài sản ra bên ngoài dọn chỗ sẵn. Cũng đừng tưởng
là quan chức thì yên, với một chế độ ngoài mặt thì “ổn định chính trị” nhưng
bên trong chia rẽ trầm trọng vì quyền lợi. Lịch sử đảng cộng sản VN cũng
như các đảng cộng sản khác, là một lịch sử đẫm máu của những cuộc đấu
đá, thanh trừng nội bộ, những cái chết bất đắc kỳ tử, bí ẩn từ thời Hồ Chí
Minh, Lê Duẩn cho tới bây giờ, không thể kể hết, bản thân những "nạn
nhân" có lẽ đến khi bị cách chức, bị "xử"...mới ngộ ra sự bạc
bẽo, phi nhân của cái chế độ mà mình từng là một phần của nó.
Ngay cả người tu hành cũng đâu được tha? Hình ảnh vị
hòa thượng tuổi “thất thập cổ lai hy” Thích Không Tánh trở về chứng kiến cảnh
hoang tàn của ngôi chùa Liên Trì bị nhà cầm quyền phá bỏ để lấy đất, hay hình ảnh
linh mục Anton Đặng Hữu Nam và bà con giáo dân-ngư dân, dâng Thánh Lễ ngay trên
nền Thánh đường cũ đổ nát của Giáo xứ Đông Yên đã bị nhà cầm quyền san bằng và
buộc di dời, để nhường đất cho Đặc khu Vũng Áng-Formosa… lan truyền trên mạng
facebook, là những bằng chứng mới nhất, nối tiếp cả một quá trình dài đàn áp
tôn giáo, cướp đất chùa, nhà thờ…của nhà cầm quyền.
Thực tế quá rõ ràng, với một
thể chế tồi tệ, một đảng cầm quyền tồi tệ như ở VN lâu nay thì không ai có thể
sống bình an, hạnh phúc thực sự, cho dù có nhắm mắt làm lơ, chọn lựa thái độ im
lặng, sống trong sợ hãi hoặc bàng quan, vô cảm.