Quốc tế kêu gọi Việt Nam trả tự do cho các phụ nữ hoạt động nhân
quyền
Truyền hình Việt nam đưa tin vụ bắt bà
Trần Thị Nga hôm 21/1/2017.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Rights Watch và Bộ
Ngoại giao Mỹ mới đây đã lên tiếng phản đối những hành xử của chính quyền Việt
Nam đối với những nhà hoạt động xã hội đặc biệt là những nhà hoạt động xã hội nữ,
coi những hành động bắt bớ và tấn công họ là điều đáng xấu hổ.
Cộng đồng phẫn nộ
Những nhà hoạt động về quyền con người và các vấn đề
xã hội nữ ở Việt Nam đang tham gia tích cực vào các phong trào đấu tranh đòi
nhân quyền nhưng liên tục phải đối mặt với những sách nhiễu, tấn công và bắt bớ
từ chính quyền trong suốt thời gian qua.
Nói với đài Á châu Tự do, ông Phil Robertson, Phó
Giám đốc phụ trách khu vực châu Á của Tổ chức theo dõi nhân quyền Quốc tế
(Human Rights Watch) cho biết:
Các nhà hoạt động nữ ở Việt Nam rất dũng
cảm. Họ đang phải đối mặt với những đe dọa, hành hung từ lực lượng công an mặc
sắc phục và thường phục, bao gồm cả những nhóm côn đồ tấn công họ, đánh đập họ.
Những nhà hoạt động nữ dù dũng cảm không kém những đồng nghiệp nam của mình
nhưng họ lại dễ bị tổn thương hơn khi đối mặt với những đe dọa truy bức từ
chính quyền.
Theo báo cáo về những người bảo vệ quyền dân sự năm
2015 do Tổ chức Những người Bảo về Quyền dân sự công bố hồi năm ngoái, ngày
càng có nhiều phụ nữ tham gia vào phong trào đấu tranh đòi nhân quyền ở Việt
Nam bất chấp những đe dọa và tấn công từ phía chính quyền đối với họ và gia
đình. Theo con số thống kê được Hội Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam đưa ra hồi năm
ngoái, đã có ít nhất 42 trường hợp các nữ hoạt động nhân quyền và gia đình họ bị
sách nhiễu, tấn công và đe dọa trong năm 2014.
Blogger Mẹ Nấm - Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị
bắt hôm 10/10/2016. File photo
Chỉ trong khoảng thời gian 6 tháng qua, Việt Nam đã
tiến hành bắt giam 2 nhà hoạt động xã hội nữ nổi tiếng của Việt Nam là blogger
Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, hay còn được biết đến với tên Mẹ Nấm và nhà hoạt động xã
hội về nữ quyền và quyền đất đai Trần Thị Nga với cáo buộc tuyên truyền chống
nhà nước theo điều 88 Bộ Luật Hình Sự. Hai người phụ nữ này bị bắt khi mỗi người
đều có hai con nhỏ cần mẹ chăm sóc. Việc bắt giam hai nhà hoạt động nổi tiếng
này đã gây phẫn nộ trong cộng đồng những nhà hoạt động xã hội ở Việt Nam và khiến
cộng đồng quốc tế đồng loạt lên tiếng phản đối.
Hôm 12 tháng 10 năm 2016, 2 ngày sau khi blogger Mẹ
Nấm bị bắt, Đại sứ Hoa Kỳ ở Việt Nam Ted Osius đã ra thông cáo bày tỏ quan ngại
sâu sắc về các hoạt động chống lại các nhà hoạt động nhân quyền ôn hòa, trong
đó có vụ bắt giữ blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh.
Việc bắt giữ nhà hoạt động xã hội Trần Thị Nga chỉ
vài ngày trước tết nguyên đán 2017 cũng khiến dư luận quốc tế quan tâm. Văn
phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc tại châu Á hôm 24 tháng 1 cũng đăng trên
trang facebook của mình bày tỏ quan ngại về việc bắt giữ này. Liên Hợp Quốc lo
ngại chính quyền Việt Nam áp dụng điều 88 đối với những nhà hoạt động xã hội
này sẽ khiến họ phải đối mặt với những án tù từ 3 đến 20 năm. Nhận xét về điều
này, ông Phil Robertson cho biết:
Điều mà chúng tôi thấy là những nhà hoạt
động nữ cũng bị đối xử giống như những đồng nghiệp nam, tức là họ phải đi tù
dài, phải chịu những cáo buộc liên quan đến các quyền tự do biểu đạt, quyền tự
do tụ tập mà chính phủ coi là vi phạm pháp luật. Họ bị giam giữ rất lâu trước
khi bị đưa ra tòa và sau đó bị tuyên phạt tù với án tù nhiều năm bởi những hành
động mà đáng ra không bị coi là phạm pháp.
Quốc tế lên tiếng
Báo cáo nhân quyền năm 2016 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ
công bố hôm 3 tháng 3 vừa qua cũng đã nêu lên những trường hợp các nhà hoạt động
nữ tại Việt Nam bị bắt giữ trái pháp luật, bị đối xử tàn tệ trong tù. Báo cáo
viết về trường hợp nhà hoạt động về quyền đất đai Trần Thị Thúy đang bị giam giữ
trong tù.
Báo cáo viết ‘tín đồ Phật giáo Hòa Hảo và nhà hoạt
động về quyền đất đai Trần Thị Thúy cho biết giới chức phụ trách trại tù An Phước
ở tình Bình Dương đã nhiều lần từ chối điều trị y tế đối với u tử cung và vết
thương trên bụng của bà bất chấp những yêu cầu được điều trị. Giới chức nói với
bà Thúy rằng bà sẽ chỉ nhận được điều trị khi bà thừa nhận có tội’.
Bà Thúy bị kết án 8 năm tù vào năm 2011 với cáo buộc
âm mưu lật đổ chính quyền theo điều 79 Bộ Luật Hình Sự.
Blogger Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh và bà
Nguyễn Thị Minh Thúy tại phiên tòa phúc thẩm ở Hà Nội ngày 22/9/2016. AFP
photo
Báo cáo cũng viết về trường hợp của cô Nguyễn Thị
Minh Thúy, người cùng bị bắt với blogger Nguyễn Hữu Vinh từ năm 2015 với cáo buộc
tội tuyên truyền chống nhà nước theo điều 88 Bộ Luật Hình Sự. Hoa Kỳ cáo buộc
Việt Nam đã kéo dài thời gian giam giữ của cô Nguyễn Thị Minh Thúy trước khi
xét xử theo điều luật hết sức mơ hồ. Bộ Ngoại Giao Mỹ cũng lên án việc chính
quyền Việt Nam không cho phép gia đình và người thân những người bị bắt tiếp cận
người thân của mình trong suốt thời gian dài, điển hình là các trường hợp của
blogger Mẹ Nấm và cô Nguyễn Thị Minh Thúy.
Human Rights Watch hôm 6 tháng 3 cũng một lần nữa
lên tiếng kêu gọi Việt Nam phải trả tự do ngay lập tức cho hai blogger Nguyễn
Ngọc Như Quỳnh và Trần Thị Nga, gọi việc bắt giữ họ và cáo buộc họ tuyên truyền
chống nhà nước là hành động đáng xấu hổ vì những gì họ làm chỉ là thực hiện các
quyền căn bản của người dân.
Theo ông Phil Robertson của Human Rights Watch, những
nhà hoạt động nữ Việt Nam dù đang phải đối mặt với những bắt bớ, tù đày, và tấn
công bằng bạo lực từ phiá chính phủ nhưng rõ ràng sự đóng góp của họ cho phong
trào dân chủ và quyền con người ở Việt Nam là rất quan trọng:
Họ là những người đóng vai trò người đi
đầu. Cho nên theo tôi đã đến lúc chúng ta phải nhìn nhận vai trò quan trọng của
họ không kém các đồng nghiệp nam trong việc đấu tranh thúc đẩy sự tôn trọng
nhân quyền và dân chủ ở Việt Nam.
Nhân ngày quốc tế phụ nữ 8 tháng 3 năm nay, vừa qua
có 20 tổ chức xã hội dân sự độc lập trong nước cùng một số cá nhân nữ cùng ký
tên vào Bản Lên tiếng hướng về các phụ nữ đấu tranh đang bị tù tại Việt Nam.
Bản Lên tiếng đề ra 4 điểm trong đó có hoạt động hội
thảo, nói chuyện giới thiệu việc làm của những người phụ nữ hiện phải chịu tù
đày, chịu đối xử tàn tệ, bị chia cắt tình mẫu tử chỉ vì công khai đấu tranh cho
một đất nước Việt Nam tốt đẹp hơn, mọi quyền của người dân được bảo đảm.
Phúc Trình Nhân Quyền: Việt Nam vẫn tệ
Bản phúc trình nhân quyền năm 2016 của Bộ Ngoại giao
Hoa Kỳ tiếp tục ghi nhận Việt Nam là một nhà nước “độc tài cai trị bởi một đảng
duy nhất là Đảng Cộng sản Việt Nam” và “tiếp tục đàn áp nhân quyền” dưới nhiều
hình thức.
Bản phúc trình nhân quyền năm 2016 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tiếp tục ghi nhận Việt Nam là một nhà nước “độc tài cai trị bởi một đảng duy nhất là Đảng Cộng sản Việt Nam” và “tiếp tục đàn áp nhân quyền” dưới nhiều hình thức.
Phần viết về nhân quyền Việt Nam trong phúc trình
năm 2016 dài 33, so với năm 2015 dài 57 trang, cho rằng: “chính quyền giới hạn
nghiêm trọng quyền tự do chính trị của người dân, đặc biệt quyền thay đổi chính
quyền bằng các cuộc bầu cử tự do và công bằng.”
Bản phúc trình ngày 3/3 nói thêm rằng: “chính quyền
giới hạn về tự do dân sự của công dân, trong đó có tự do hội họp, lập hội và
bày tỏ; và không bảo vệ đầy đủ các quyền lợi trong xét xử của công dân, không bảo
vệ người dân khỏi việc giam giữ tùy tiện.”
Báo cáo cho biết "công an cấp tỉnh và địa
phương thường xuyên duy trì quyền hành đáng kể trong hoạt động của mình...
Trong số 19 thành viên của Bộ Chính trị hiện tại có 4 thành viên đang hoặc từng
làm việc ở Bộ Công an, so với con số 3 trong số 16 thành viên Bộ Chính trị là
quan chức công an trong nhiệm kỳ trước.”
Báo cáo cho biết thêm chính phủ Việt Nam bổ nhiệm
các quan chức đương nhiệm hoặc cựu quan chức của Bộ Công an vào một loạt các vị
trí cấp cao, trong đó có Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Phó Thủ tướng Trương Hòa
Bình, Chủ nhiệm Văn phòng Trung ương Đảng Nguyễn Văn Nên, Chánh án Tòa án nhân
dân tối cao Nguyễn Hòa Bình, quyền Trưởng ban Tôn giáo Chính phủ Bùi Thanh Hà.
Các cựu quan chức an ninh của bộ Công An cũng giữ vị trí lãnh đạo chủ chốt
trong chính quyền cấp tỉnh, thành trong đó có Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức
Chung và Bí thư tỉnh ủy Thái Nguyên Trần Quốc Tỏ.
Báo cáo có nhắc đến việc chính quyền ngăn chặn các
nhà hoạt động không cho gặp gỡ với một vị nguyên thủ quốc gia nước ngoài đến Việt
Nam vào 25/5/2016: “Nhân viên cảnh sát và an ninh thường phục giam cầm hay quản
thúc tại gia rất nhiều nhà hoạt động trong những ngày trước chuyến thăm của một
nhà lãnh đạo nước ngoài đến Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.”
Báo cáo viết: “Vào ngày 24/5 an ninh thường phục của
Bộ Công an và cán bộ công an của Hà Nội ngăn cản và câu lưu người ủng hộ nhân
quyền Nguyễn Quang A gặp gỡ với một nhà lãnh đạo nước ngoài… Tương tự, các quan
chức an ninh bắt giữ blogger và là nhà hoạt động Phạm Đoan Trang ở tỉnh Ninh
Bình trong khi cô đang trên đường đến gặp nhà lãnh đạo nước ngoài này. Vào ngày
25/5, cơ quan chức năng ở Thành phố Hồ Chí Minh bắt giữ Trần Hoàng Phúc và câu
lưu tại đồn công an đến 8 giờ nhằm ngăn chặn anh tham gia vào một sự kiện thanh
niên với một nhà lãnh đạo nước ngoài. Cảnh sát được cho là đã lục soát túi xách
của anh Phúc và tịch thu điện thoại di động cùng tài liệu cá nhân của anh.”
Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa lên tiếng về bản phúc
trình nhân quyền 2016 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Năm ngoái, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho rằng báo cáo
nhân quyền của Mỹ năm 2015 “dựa trên thông tin không chính xác, không phản ánh
đúng thực tế thực thi quyền con người ở Việt Nam.”
Người
phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình.
Người
phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình.
Khi đó người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết:
“Việt Nam luôn sẵn sàng trao đổi thẳng thắn
và cởi mở với các nước, trong đó có Mỹ, về những vấn đề còn có sự khác biệt,
qua đó thu hẹp bất đồng, tăng cường hiểu biết và góp phần thúc đẩy quan hệ đối
tác toàn diện giữa hai nước.”
Báo cáo nhân quyền hàng năm do Quốc hội Mỹ chỉ đạo
thực hiện, ghi nhận tình hình nhân quyền ở gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ và
do các nhân viên của Đại sứ quán Mỹ soạn thảo. Báo cáo năm nay phần lớn được
hoàn thành trong nhiệm kỳ của Tổng thống Barack Obama.
Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Sáu, 3/3, đã công bố báo
cáo hàng năm về tình hình nhân quyền toàn thế giới nhưng việc công bố đã bị lu
mờ bởi những chỉ trích nói rằng Ngoại trưởng Rex Tillerson đã không dành nhiều
sự chú ý và không tổ chức rầm rộ như truyền thống.
Tin RFA, VOA