„…chỉ
với số người tự ứng cử hiện nay, người dân đã có thể thấy câu ngụy biện xưa nay
"Không có đảng CSVN thì lấy ai lãnh đạo, dẫn dắt đất nước!" là điều
cực kỳ phi lý. Rõ ràng bên ngoài đảng hiện có rất nhiều người có thể điều hành
đất nước hơn xa các quan chức đảng.“
Tự
ứng cử - một bước tiến dài
Vũ Thạch
Những tia hy vọng cuối cùng vào Đại Hội 12 vừa tắt lịm
thì tin tức dồn dập nổi lên về mức tụt hậu mới của đất nước. Theo chỉ số thống
kê trên nhiều mặt vào đầu năm 2016, Việt Nam nay không chỉ thua Thái Lan, Phi,
Mã Lai, Nam Dương, mà còn rớt xuống một tầng thấp mới -- chính thức thua cả Lào
và Campuchia. Rất đông người Việt Nam đang túa sang 2 nước này để tìm kiếm
"tương lai".
Chính vì thế mà việc một số những người có lòng với
đất nước, từng tích cực hoạt động xã hội dân sự, tích cực phản đối TC xâm lược,
quyết định ra tự ứng cử vào Quốc Hội, đã như một ly nước lạnh mát cho cơn khát
của dân tộc. Đại đa số dân cư mạng lập tức ủng hộ, khen ngợi, khuyến khích, và
hân hoan tiếp tay.
Tuy nhiên, đó đây vẫn vang lên một vài tiếng nói quan
tâm. Các quan tâm này không phải không có lý và có thể rút về 2 điều
lo lắng:
(1) Việc tham gia ứng cử có làm loãng đi những kêu gọi
tẩy chay màn kịch bi hài "đảng cử dân bầu" hiện nay không?
(2) Việc tham gia vào tiến trình bầu bán có vô tình
tạo thêm tính chính danh cho cái "cuốc hội công cụ" của đảng CSVN
không?
Trước hết, có lẽ cần thừa nhận tác động không nhiều
của việc tẩy chay bỏ phiếu. Ai cũng biết mọi chế độ độc tài đều dùng công thức:
người bỏ phiếu không quan trọng, chỉ cần kẻ đếm phiếu. Nghĩa là dù người dân có
bầu hay không và bầu với tỉ số bao nhiêu thì chế độ độc tài vẫn tuyên bố thắng
cử gần như tuyệt đối cho các ứng viên của họ. Đó là thực tế của nhiều năm qua
mà chẳng ai làm được gì. Trong khi đó, nếu nay có nhiều người dân cố tình ra
ứng cử và biết trước Đảng sẽ dùng mọi mánh khóe để gạt họ ra, dân tộc ta sẽ có
cả một chồng hồ sơ bằng chứng để cả thế giới thấy trò hề bầu cử tại Việt Nam và
nhận chân một sự thật là hệ thống cầm quyền hiện nay KHÔNG đại diện cho dân tộc
Việt Nam. Trong các cuộc bầu cử quốc hội trước, đã có vài trường hợp ứng cử rất
can đảm cho mục tiêu vừa nêu, như Ls. Lê Quốc Quân, Ls. Lê Công Định, ... nhưng
còn quá hiếm. Lần này sẽ khác!
Cũng vậy, việc những người dân vừa có lòng vừa có khả
năng ra ứng cử không hề tạo thêm tính chính danh cho "cuốc hội công
cụ", mà ngược lại họ cho toàn dân cơ hội so sánh. Trong lúc các đại biểu
quốc hội gốc đảng hiện nay chẳng ai dám đụng đến TC xâm lược, chẳng
ai biết gốc rễ tình trạng suy thoái kinh tế nghiêm trọng hiện nay, chẳng ai dám
chỉ ra nguồn gốc các tệ nạn xã hội hiện nay chứ chưa nói gì đến giải pháp, ...
thì từng ứng viên ngoài đảng đã công bố ý hướng, hoài bão, và chương trình hành
động của mình. Họ không phải là những người hứa hão nhưng đã thực sự là những
người biểu tình chống TC dù phải bước đi một mình tại một quốc gia Đông Nam Á
xa lạ; Họ biết rõ cách thức kiện TC trước tòa quốc tế và sẵn sàng làm điều đó
khi có vai trò đại diện quốc gia; Họ đã từng là các nhà nghiên cứu cấp quốc gia
và làm kinh tế rất thành công; Họ là những người từng đi băng bó xã hội, từng
đi giúp những người cùng khổ tìm công lý, ...
Tóm lại, chỉ với số người tự ứng cử hiện nay, người
dân đã có thể thấy câu ngụy biện xưa nay "Không có đảng CSVN thì lấy ai lãnh đạo, dẫn dắt đất nước!" là
điều cực kỳ phi lý. Rõ ràng bên ngoài đảng hiện có rất nhiều người có thể điều
hành đất nước hơn xa các quan chức đảng. Và còn quan trọng hơn nữa, chỉ khi nào
đất nước được điều hành bởi những người ngoài đảng thì đất nước mới mong đi
ngược lại hướng lạc hậu hiện nay; mới thoát ra khỏi
thảm trạng cứ mò mẫm đi về hướng CNXH mà không biết nó là gì, ở đâu; để rồi
càng ngày càng suy bại và lệ thuộc ngoại bang.
Việc các nhà hoạt động xã hội dân sự ra ứng cử quốc
hội còn đánh dấu một bước tiến lớn trong nhận thức về tiến trình đấu tranh
chung cho tương lai đất nước. Rõ ràng mọi nỗ lực tạo đổi thay tích cực
cho xã hội, nếu muốn bền vững và không dựa vào từ tâm của vài cá nhân đang nắm
quyền, thì các đổi thay đó phải được LUẬT HÓA và phải có một hệ thống công
quyền bị ràng buộc thi hành luật pháp. Nếu không đạt được 2 điều kiện nền
tảng đó, các nỗ lực của xã hội dân sự, dù có thành công, chỉ mang tính giai
đoạn, chóng tan biến. Nói cách khác, mọi con đường tạo đổi thay tích cực và lâu
bền cho toàn xã hội, sớm muộn gì, cũng đều dẫn đến các nỗ lực mang tính chính
trị và tiến vào đấu trường chính trị.
Thực tế đó dẫn đến nhu cầu nhận thức lại về vai trò
của các đảng phái chính trị. Thử nhìn rộng ra các nước dân chủ trên thế giới,
người ta có thể thấy các đảng phái chính trị ra đời không nhất thiết chỉ vì
thèm khát và muốn giành cho được cái ghế cai trị cao nhất để hưởng độc quyền
độc lợi cho mình. Cách nhìn đó quá hạn hẹp và chỉ phản chiếu hoàn cảnh sống quá
lâu trong tình trạng độc đảng bất thường tại Việt Nam. Phần lớn người dân Việt
chỉ có một nền tảng để phóng chiếu là đảng CSVN và cách hành xử của họ.
Thật ra, các đảng phái chính trị tại các nước khác có
nhiều vị trí và đóng nhiều vai trò khác nhau. Họ dám đứng ra gồng gánh đất nước
trong những ngày tháng vừa phôi thai ra đời như các đảng chính trị tại Israel,
Singapore; hay trong những giai đoạn thập tử nhất sinh như các đảng chính trị
tại Âu Châu trong thế chiến 2. Có những đảng chính trị chỉ muốn tạo thay đổi
bền vững về một lãnh vực mà họ cho là cực kỳ hệ trọng nhưng các đảng xanh,
chuyên tranh đấu cho môi sinh, tại Âu Châu. Có những đảng chính trị chấp nhận
nhiều hy sinh chỉ vì muốn đưa đất nước ra khỏi tình trạng ngập tràn bất công và
thù hận như đảng của ông Nelson Mandela tại Nam Phi; ra khỏi tình trạng tụt
hậu, chia rẽ chủng tộc, và lệ thuộc ngoại bang như đảng của bà Aung San Suu Ki,
....
Do đó, đã đến lúc cần nhìn đúng đắn rằng đảng phái
chính trị đơn thuần là những nhóm hoạt động có tổ chức hữu hiệu trong môi
trường chính trị. Có đảng xấu xa, ác độc, xử dụng đất nước như bệ ngồi,
nhưng cũng có đảng rất lý tưởng, vị tha, và trung thành với dân tộc. Không nên
gộp chung tất cả đảng phái chính trị thành một loại và đồng hóa với đảng CSVN.
Với các định nghĩa rút từ thực tế nêu trên, khó có ai
còn làm cái việc vô lý là tự vạch lằn ranh giữa các nhóm hoạt động XHDS với các
nhóm vận động dân chủ, vận động thay đổi guồng máy cầm quyền. Sự phân vùng ấy
vừa là hành động tự trói tay chân vốn còn rất yếu của mình, vừa rơi vào cái bẫy
phân hóa tinh vi của chế độ độc tài.
Năm 2016 quả là năm sôi nổi ngay từ những ngày đầu.
Nếu Đại Hội XII vừa đánh dấu một bước thụt lùi lớn của đảng CSVN, thì việc xuất
hiện hàng loạt các ứng viên bên ngoài tầm tay của đảng lại đánh dấu một bước
tiến rất lớn, mang tính bộc phá, trong nỗ lực cứu lấy đất nước của dân tộc
Việt.
2/3/2016