Đại Diện Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ gặp gỡ các tổ chức dân sự và ứng cử viên độc lập tại Việt Nam

Gặp Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam

J.B Nguyễn Hữu Vinh

Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam chính thức ra mắt hoạt động vào ngày 4 tháng 7 năm 2014.  Photo courtesy of ijavn.org

Chiều 10/5/2016, tại Hà Nội, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Tom Malinowski, đặc trách các vấn đề dân chủ, nhân quyền và lao động đã có cuộc gặp gỡ và trao đổi với đoàn đại diện của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam.

Nhiều thành viên của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam đã bị nhà cầm quyền cản trở, thậm chí cản trở một cách khốc liệt và trắng trợn. Do vậy đoàn của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam có 4 người, đã tham gia cuộc gặp gỡ này gồm: Nhà báo J.B Nguyễn Hữu Vinh, Nhà báo, Ts Nguyễn Thanh Giang, Nhà báo Đỗ Đông Bắc và Blogger Lê Dũng.

Tham dự về phía Mỹ, ngoài ông Tom Malinowski còn có David V. Muehlke, Tùy viên chính trị của Đại sứ quán Mỹ tại VN, bà Jenifer Neidhart de Ortiz nhân viên Bộ Ngoại giao, cựu tùy viên Chính trị đặc trách về vấn đề nhân quyền tại Việt Nam và một số nhân viên Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội.

Trao đổi tại cuộc gặp gỡ, ông  Tom Malinowski đã cho rằng: Việc ngăn chặn các thành viên của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam tham dự cuộc gặp gỡ này là lãng phí và vô ích. Thậm chí, theo ông, điều đó chỉ thể hiện thế yếu của nhà cầm quyền Việt Nam.

Ông Tom Malinowski cho biết: Chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ diễn ra trong thời gian từ 10 đến 12 ngày tới. Đây là một sự kiện lớn trong quan hệ giữa hai nước Mỹ và Việt Nam.

Đây cũng là một tín hiệu tích cực cho Việt Nam, nếu nhà cầm quyền Việt Nam chọn lựa những giá trị có lợi cho quan hệ hai nước. Những cũng sẽ là tiêu cực cho Việt Nam, nếu họ không chọn lựa những vấn đề Mỹ quan tâm là quyền con người.

Ông cho biết thêm:

Trong chuyến thăm này, Tổng Thống OBama sẽ đề cập đến vấn đề Nhân quyền, đây là một vấn đề rất quan trọng trong quan hệ giữa hai nước.

Nếu nhà cầm quyền Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi, Tổng thống Obama sẽ đề cập tích cực các vấn đề nhằm tăng cường mối quan hệ giữa hai nước Mỹ - Việt. Đồng thời, chúng tôi sẽ đề cập với Chính phủ Việt Nam cách làm thế nào để đạt được những vấn đề đó.

Chúng tôi cũng sẽ nhấn mạnh vấn đề thả các tù nhân lương tâm, cải cách hệ thống luật pháp. Chính phủ Việt Nam đã nhiều lần nói rằng họ mong muốn hệ thống luật pháp của Việt Nam phù hợp với các hệ thống luật pháp quốc tế. Chúng tôi hy vọng rằng, chính phủ Việt Nam sẽ có những tín hiệu rõ ràng trước chuyến thăm của ngài Tổng thống Hoa Kỳ - Ông nói.

Ông cũng cho biết một số chương trình làm việc trong chuyến thăm của Tổng Thống Obama: Chúng tôi sẽ trao đổi với Quốc hội Việt Nam về các dự án luật và tiếp xúc với các cơ quan khác, trong đó có Bộ Công an Việt Nam.

Vấn đề hiện nay, là do chính phủ Việt Nam quyết định. Chúng tôi hy vọng rằng: Chính phủ Việt Nam sẽ tạo ra một đà phát triển tốt cho Hiệp định thương mại xuyên Châu Á - Thái Bình Dương TPP. Chúng tôi nghĩ rằng sự tiến bộ về nhân quyền, lao động, tự do tôn giáo, tự do bày tỏ chính kiến sẽ gắn liền với việc phát triển quan hệ giữa hai nước.

Ông Tom Malinowski cũng đã trả lời các câu hỏi của các thành viên Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam về các vấn đề cùng quan tâm như đối thoại nhân quyền Việt - Mỹ, những đánh giá về các vấn đề tù nhân lương tâm, cải cách luật pháp... cũng như những vấn đề liên quan đến chuyến viếng thăm của Tổng Thống Mỹ đến Việt Nam.

Gặp các ứng cử viên độc lập Việt Nam

Ông Tom Malinowski gặp các ứng viên độc lập tại Hà Nội hôm 10/5

Viên chức ngoại giao Hoa Kỳ đã gặp một số ứng viên tự đề cử đại biểu Quốc hội hôm 10/5, một trong những người dự họp nói với BBC.

Hôm 10/5, ông Tom Malinowski, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ phụ trách Dân chủ, Nhân quyền và Lao động đã có cuộc gặp với các ứng viên tự đề cử: tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhà hoạt động xã hội, Vũ Ngọc Bình, ca sĩ Mai Khôi.

Một số khách mời khác như nhà văn Nguyễn Tường Thụy, Lê Đình Hà… ‘không tham dự do bị cản trở’, nguồn tin nói với BBC.

Trước cuộc gặp, ông Quang A thông báo ông “bị câu lưu ở công an phường Gia Thụy, quận Long Biên, Hà Nội, trong nhiều giờ”.

Hôm 10/5, trả lời BBC, ca sĩ Mai Khôi cho hay: “Cuộc gặp với ông Malinowski tập trung vào các đề tài: “Mọi người muốn thông qua luật Biểu tình để người dân được biểu tình ôn hòa, cải thiện luật Bầu cử để tạo điều kiện cho các ứng viên độc lập, kêu gọi chính quyền bãi bỏ các Điều 79, 88, 258. Ngoài ra là việc tạo môi trường nghệ thuật tự do cho nghệ sĩ”.

“Dịp này, tôi và các ứng viên độc lập cũng bày tỏ mong muốn sẽ được gặp Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama khi ông sang Việt Nam để trình bày rõ hơn về mong muốn của người dân trong chuyện Hoa Kỳ giúp Việt Nam cải thiện Hiến pháp”, nữ ca sĩ cho biết thêm.

Mai Khôi cũng cho hay: “Trong cuộc gặp, ông Malinowski nói đã biết về chuyện người biểu tình ôn hòa bị đánh hôm 8/5 tại TP Hồ Chí Minh. Từ những lời của ông ấy, tôi cảm nhận được rằng phía Hoa Kỳ rất quan tâm và nhận thấy quá trình dân chủ tại Việt Nam đang tệ đi trong thời điểm này”.

Ông Malinowski là một trong hai viên chức ngoại giao Mỹ có mặt tại Việt Nam từ ngày 9 đến 10/5 trong bối cảnh Việt Nam và Mỹ đang chuẩn bị cho chuyến thăm Việt Nam lần đầu tiên của Tổng thống Barack Obama.

Thông cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng ông Malinowski sẽ “thúc giục Việt Nam thả tù nhân chính trị vô điều kiện và khuyến khích cải cách để pháp luật của Việt Nam phù hợp với các điều ước quốc tế về nhân quyền”.

Dự kiến Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ thăm Việt Nam trong vòng hai tuần nữa.

Trước cuộc gặp kể trên, ca sĩ Mai Khôi nói với BBC: “Tôi thấy an ninh đang quấy rối tôi vì chuyện tôi đã tự ứng cử đại biểu Quốc hội và sau khi bị loại thì Khôi đã viết thư bày tỏ mong muốn gặp Tổng thống Obama. Tôi đang tự hỏi khi ông Obama qua Việt Nam thì ông ấy sẽ thấy đất nước này như thế nào, ca sĩ mà không được phép hát, môi trường đang gặp thảm họa mà người dân thì bị công an đánh vì biểu tình ôn hòa, quá trình bầu cử thì không minh bạch".

Tin BBC

Đọc thêm:

Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam bị chặn sinh hoạt: Họ làm vậy để làm gì?

J.B Nguyễn Hữu Vinh, VNTB

Sáng 17/4/2016, trước ngõ nhà tôi, bỗng lại xuất hiện nhóm "người lạ" đứng canh chừng từ sớm. Nhiều bà con gọi điện hỏi: Hôm nay, lại có việc gì mà cú cáo về đây lắm thế? Khi đó tôi mới nhớ ra là hôm nay Hội Nhà báo Độc lập có cuộc hội thảo về việc Tổng Thống Mỹ Brack Obama sắp thăm Việt Nam.

Thực ra, cuộc hội thảo này, như ý định ban đầu, là một cơ hội để thảo luận với nhau về tình hình đất nước, các mối quan hệ quốc tến cần được phát huy hay tranh thủ như thế nào để đưa đất nước ra khỏi thế "ngàn cân treo sợi tóc" trước giặc xâm lăng đã đang giày xéo lãnh thổ mà chúng chưa có ý định dừng lại.

Thế nhưng, những ý định tốt đẹp đó không có ý nghĩa với nhà cầm quyền vốn xưa nay vẫn luôn quan niệm: Dân chỉ lo làm mà đóng thuế cho đảng tiêu, còn tiêu thế nào, đất nước ra sao... thì "đã có đảng và nhà nước lo".

Khi tôi chuẩn bị ra đi, nhận được tin anh Nguyễn Tường Thụy đã bị an ninh chặn một cách hết sức thô thiển và bất chấp luật pháp ngay tại cửa. Thậm chí, họ nói thẳng: "Hôm nay, lệnh trên là chú không được ra khỏi nhà". Thật oái oăm, cái gọi là "lệnh trên" thường xuyên được sử dụng mà không cần bất cứ một mảnh giấy, một quyết định nào.

Xã hội Việt Nam với một nhà nước "pháp quyền XHCN" đã và hiện đang thực thi như cách này, ngang nhiên xé bỏ luật pháp và quyền tự do đi lại của người dân chỉ vì một "lệnh trên" mà không biết cái "trên" đó là gì, ai ngồi ở đó.

Tôi ra khỏi nhà, ngay trước cửa đã có mấy nhân viên an ninh nhấp nhổm trên xe máy và chạy theo, bám đuổi ráo riết. Rẽ sang Nhà thờ Thái Hà, đang giờ lễ, mấy chú đứng ngoài cửa nhìn theo. Sau khi xong vài việc ở đó vì có hẹn, tôi đến nhà hàng Lộc Việt, như kế hoạch tổ chức hội thảo đã thông báo. Đoàn các an ninh viên vẫn bám theo không rời nửa bước. Nhưng kệ, việc ai nấy làm, mình chẳng vi phạm luật pháp gì thì cứ kệ họ.

Đến nơi, tôi đã thấy Ts Nguyễn Thanh Giang, bác Nguyễn Đăng Quang, Đại tá - nguyên cán bộ thuộc Bộ Công an đến đấy với mấy anh em trong Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam.

Tại đó, đám an ninh nhan nhản trong, ngoài khu nhà hàng. Họ ngồi với bảo vệ, họ đứng bên kia đường... Nhưng đó cũng là việc của họ, chúng tôi cùng nhau vào ngồi cafe.

Một nhân viên an ninh đến gặp nhà hàng, mấy phút sau, nhân viên nhà hàng đến thông báo với nhà báo Nguyễn Đình Ấm và anh Hoàng Hùng rằng: Hôm nay nhà hàng không nhận tiếp khách ăn trưa, đặt tiệc. Thấy buồn cười, tôi bảo: Không sao chú ạ, anh biết và cảm thông với nhà hàng. Dù nói vậy, thì vẫn thoáng qua đầu tôi ý nghĩ: Tại sao, những người bày ra trò này, họ phải sợ hãi ý chí và những ý muốn tốt đẹp của người dân cho quê hương và đất nước. Họ có còn là người Việt Nam?

Thông tin tiếp theo nhận được là anh Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội, anh Bùi Minh Quốc, Phó Chủ tịch Hội cũng như nhà báo Đoan Trang, đã được "mời" về các đồn công an phường với những lý do rất... củ chuối.

Các vị khách quốc tế đã được thông báo về sự ngăn chặn và phá hoại này, nên họ sẽ không đến nơi đã định. Do vậy, chúng tôi tiến hành cuộc Hội thảo mini ngay tại bàn cafe.

Một cuộc hội thảo mini

Nhận được thông tin đó, tôi gọi điện thoại cho anh Phạm Chí Dũng, anh cho biết: Anh đang bị câu lưu tại CA Phường Giảng Võ vì một vụ... "đụng xe". Còn anh Bùi Minh Quốc được mời về CA Phường Kim Liên.

Thế là chúng tôi, dù ít ỏi và thiếu vắng, vẫn tiến hành Hội thảo như dự định.

Ts Nguyễn Thanh Giang là người phát biểu ý kiến về những suy nghĩ của mình trước các động tác của nhà cầm quyền với sự kiện này.

Theo ông, việc những công dân, nhân sĩ, trí thức quan tâm đến tình hình đất nước trong giai đoạn hiện nay là điều hết sức quý giá. Trên bình diện đất nước, hiện nay đảng đang lầm lẫn giữa "bạn" và "thù".

Trước tình hình đất nước lâm nguy, lẽ ra những người có trách nhiệm lãnh đạo đất nước cần phải tập trung mọi sự quan tâm của bạn bè để có thể chống lại cuộc xâm lăng của Trung Cộng. Trong đó, Mỹ là một đối tác duy nhất có thể giúp Việt Nam trong lúc này. Hãy quên đi những hận thù đã hơn 40 năm nay để có một hướng đưa đất nước đi lên.

Trong khi, nhiều đại biểu Quốc hội, nhiều nhân sĩ trí thức đã lên tiếng và chỉ rõ những nguy cơ của đất nước VN hiện nay, mà chung sức chung lòng để góp phần đưa đất nước ra khỏi đại họa nô lệ, thì nhà nước tổ chức việc phá quấy hôm nay. Rõ ràng, đây là một sự phá hoại và là sự phản bội đất nước, tiếp tay cho bọn xâm lược. Những kẻ cố tình cô lập VN trước bạn bè thế giới là phản động, là có mưu đồ bán nước.

Nguyên đại tá Nguyễn Đăng Quang cho rằng: Với truyền thống đất nước VN xưa nay, đều có duyên nợ với các nước lớn trong các cuộc chiến, dù đó là một cơ may hay là một bất hạnh do vị trí quan trọng của mình, thì điều hiển nhiên là các nước lớn trong Hội đồng BALHQ đều có dính líu với VN xưa nay. Kể cả cuộc chiến mà trước đây ông đã nghe và cho rằng là "cuộc chiến tranh xâm lược" của Mỹ, cho đến sau này khi đã hiểu ra bản chất cuộc chiến bảo vệ đồng minh của họ. Trong các cuộc chiến đó, VN thường vẫn phải liên kết với một vài nước lớn để chống lại.

Thế nhưng, ngày nay, VN đang bị cô lập trên cả thế giới, nếu không có sự liên kết liên minh, thì nguy cơ mất nước vào tay Trung Cộng là hoàn toàn có thể xảy ra. Trước tình hình đó, việc liên minh với Mỹ là việc làm đúng đắn.

Theo ông, cuộc viếng thăm của Tổng thống Mỹ Barack Obama nhằm những mục đích cụ thể. Trước hết, VN cần Mỹ công nhận nền kinh tế thị trường, dù trong nước vẫn luôn bám vào cái gọi là "kinh tế thị trường định hướng XHCN" rất khó hiểu. Hiện nay, quan hệ giữa VN và Hoa Kỳ là mối quan hệ "toàn diện" chứ chưa phải là quan hệ đối tác chiến lược. Hy vọng rằng chuyến viếng thăm này đạt được điều đó. Những kẻ phá đám những ý kiến của người dân có tâm huyết với vấn đề an nguy dân tộc, đó là những kẻ phản bội lại đất nước qua những việc làm như ngày hôm nay.

Trước những ý kiến của các bậc lão thành, tôi cũng có vài ý kiến như sau:

Trước hết, cần nói rõ vấn đề "bạn, thù" hiện nay. Theo ngôn ngữ thông thường, đã là bạn, thì hẳn nhiên cần có trước, có sau và chân tình. Điều này thường chỉ được sử dụng trong tình cảm, quan hệ cá nhân. Trong khi đó, các mối quan hệ giữa các quốc gia, chuyện đó sẽ hết sức khó khăn và không tưởng. Nếu bám vào cách suy nghĩ như vậy, độc lập, chủ quyền của mình hẳn nhiên sẽ bị chi phối.

Thực tế, trên bình diện quốc tế, chỉ trừ các nước Cộng sản mới có quan niệm bạn, thù. Ở đó, họ sẵn sàng hy sinh lợi ích dân tộc, đất nước cho cái gọi là "phong trào Cộng sản quốc tế". Chính vì vậy, mà ở VN hiện vẫn còn lưu truyền câu nói được cho là một nhân vật thế lực ở VN ngày trước, khi quân Trung Cộng xâm lược Hoàng Sa: "Đảo của ta, nhưng bạn giữ thì cũng như ta giữ, bạn giữ còn tốt hơn, sau này sẽ giao lại cho ta".

Vì thế, các nước phát triển vì lợi ích của quốc gia như Mỹ, Anh, Pháp... không hề có quan niệm "bạn" mà chỉ có quan hệ "đồng minh", nghĩa là hôm nay chúng ta có cùng lợi ích, đó là đồng minh, ngày mai, lợi ích xung đột, sẽ không còn là đồng minh, thậm chí là kẻ thù của nhau để bảo vệ lợi ích đất nước mình.

Một thời gian dài, VN luôn coi Liên Xô là "Anh cả" Trung Cộng là đàn anh, và nay là "bạn vàng". Nhưng, thực tế, kẻ thù nguy hiểm nhất của đất nước này lại chính là anh bạn vàng của Đảng. Mới đây anh bạn vàng Nga đã tát thẳng tay vào mặt bạo quyền CSVN qua lời Ngoại trưởng Nga về Biển Đông là một ví dụ. Cũng vậy, xưa nay, câu chuyện mối tình đoàn kết keo sơn ba nước Đông Dương VN - Lào - Campuchia được Đảng CS luôn tung hô, ca ngợi và tốn xương máu, tiền của vun đắp... Thì những hành động của Campuchia thời gian qua với VN là chứng minh cụ thể về cái gọi là "bạn" của cộng sản.

Với Mỹ, cái khái niệm "Kẻ thù" đã bám riết từ lâu và trở thành rào cản trong suy nghĩ và ngôn ngữ của những nhà chính trị VN và lây sang cả đất nước. Chính vì vậy, việc mở rộng sự đoàn kết, tranh thủ sự giúp đỡ và ủng hộ của đất nước có tiềm năng lớn nhất hiện nay là Hoa Kỳ đã và đang trở nên khó khăn.

Thực tế, xưa nay, hệ thống tuyên truyền của Đảng đều gọi việc Mỹ có mặt ở Việt Nam Cộng Hòa là hành động xâm lược. Nhiều người dân vẫn quen miệng và không hiểu khái niệm đó. Xâm lược, là hành động đưa quân đến chiếm đóng trái phép trên lãnh thổ nước khác mà không có sự đồng ý của chủ nhà. Chẳng hạn việc Trung Cộng dùng vũ lực đánh chiếm Hoàng Sa, Trường Sa của Viêt Nam và chiếm giữ hiện nay.

Còn việc Mỹ đưa quân đến Nam Việt Nam, đó là hành động được sự cho phép của chính phủ nhà nước Việt Nam Cộng hòa. Một chính phủ được quốc tế công nhận và lãnh thổ được quy định trong Hiệp định quốc tế Genève 1954.

Về chuyện hận thù. Chắc cuộc chiến với Mỹ đã lâu và lâu hơn nhiều so với cuộc chiến man rợ phía Bắc Việt Nam năm 1979, năm 1988. Nhưng đảng và nhà nước VN vẫn không coi những cuộc xâm lược của Trung Cộng sau này với dân ta là hận thù và vẫn là bạn vàng thì đâu có sao. Hận thù, đó chỉ là cách để cự tuyệt một lối đi cho dân tộc mà thôi.

Vấn đề hiện nay, VN đang lâm vào trình trạng cô đơn, cô thế và yếu về sức mạnh. Do vậy, VN đang rất cần sự giúp đỡ của các cường quốc, dù vì lợi ích của họ, nhưng có lợi cho việc gìn giữ chủ quyền của VN là điều cấp bách. Do vậy, việc VN cần sự hợp tác của Hoa Kỳ là thiết yếu.

Tuy nhiên, việc có mối quan hệ với Hoa Kỳ ở tầm đối tác chiến lược là điều khó khăn. Chính bởi bản chất của hai nền chính trị khác nhau. Với Hoa Kỳ, việc phổ biến các giá trị dân chủ Mỹ, bảo đảm quyền con người phải được tôn trọng và thực thi. Đó là những giá trị và ưu tiên cao nhất. Trong khi với nền chính trị độc đảng, độc tài VN, thì việc phổ biến nền dân chủ, tôn trọng quyền con người sẽ hết sức khó khăn. Bởi dân chủ và độc tài, cũng như nước với lửa, như cái Định hướng XHCN và Kinh tế thị trường vậy.

Thông thường khi đã vào luật chơi, thì cần tôn trọng những nguyên tắc chung. Chí phèo không thể là bạn với Bá Kiến, trí thức khó có thể làm bạn với lưu manh.

Do đó, việc đến thăm VN của Tổng thống Obama sắp tới, sẽ có ý nghĩa tượng trưng ngoại giao nhiều hơn thực tế.

Trước tình hình đất nước hiện nay, điều duy nhất và nhanh nhất để có thể VN làm đồng minh, quan hệ tốt với các nước có trình độ cao, văn minh, là các nước dân chủ, thì VN không còn cách nào khác là phải chấp nhận một nền dân chủ thật sự. Chỉ khi đó, thì đất nước mới có cơ hội có các đối tác đủ sức mạnh làm đồng minh, nhằm bảo vệ đất nước khỏi xâm lược.

Còn hiện nay, với một đất nước mà trong ngoài lục đục, trên dưới không yên, thiên hạ bất đồng, nhân tâm ly tán thì không thể có được sức mạnh tự cường để gìn giữ độc lập và lãnh thổ. Việc tìm kiếm một mối quan hệ đồng minh với Hoa Kỳ là điều cấp thiết hiện nay.

Nhiều ý kiến phản hồi và trao đổi của các hội viên Hội NBĐLVN khác như Nguyễn Đình Ấm, Đỗ Đăng Bắc, Hoàng Hùng đều thống nhất với những nhận định trên.

Chừng gần trưa, chúng tôi chia tay nhau, lưu luyến và thân tình.

Ra về, dù đã tự lý giải nhiều lần, tôi vẫn cứ lấn cấn một câu hỏi đã nêu về việc ngăn chặn, phá đám hôm nay: Họ làm vậy để làm gì? Họ có còn là người Việt Nam nữa không?

Hà Nội, ngày 18/4/2016