Có khác biệt giữa chùa Liên Trì và cơ sở công giáo?
Cát
Linh (RFA)
Chùa Liên
Trì đang bị đập phá ngày 8 tháng 9, 2016
Photo courtesy of Facebooker
Có khác biệt giữa chùa Liên Trì và cơ sở công giáo
còn lại ở Thủ Thiêm không?
Sau khi Chùa Liên Trì, một trong những cơ sở còn sót
lại của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất từ trước 1975 bị san bằng vào
ngày 8 tháng 9 vừa qua, hai cơ sở tôn giáo khác ở Quận 2 cũng đang nằm trong diện
bị giải tỏa là Nhà thờ Thủ Thiêm và Tu viện Mến Thánh giá.
Hai cơ sở này rồi có như Chùa Liên Trì hay không?
Chưa có dấu hiệu bị thu hồi
Linh mục Đinh Hữu Thoại, thuộc Phòng Công lý Hoà
Bình Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn là người đã cùng các chức sắc tôn giáo trong Hội
đồng Liên tôn Việt Nam ký tên vào thư “Hiệp thông với Dòng Mến Thánh Giá Thủ
Thiêm” gửi đến các tổ chức và cơ quan nhân quyền quốc tế trước đây.
Nói về khả năng liệu hai cơ sở tôn giáo của giáo hội
Công giáo còn lại ở Thủ Thiêm có sẽ bị cưỡng chế như trường hợp của Chùa Liên
Trì hay không, ông cho biết.
“Từ lâu nay rồi thì họ không đề cập đến
vấn đề thu hồi hay giải toả hai cơ sở đó. Tôi nghĩ là chắc là họ rất ngại đụng
đến tài sản của Giáo hội công giáo, tôi nghĩ vậy, chắc họ chưa đụng đến khu đó
đâu.”
Linh mục Phạm Trung Thành, Giám tỉnh của Dòng Chúa Cứu
Thế Việt Nam trả lời chúng tôi cho biết, ông và các chức sắc khác thuộc Hội đồng
liên tôn Việt Nam đã liên đới với nhau, cùng cầu nguyện, và ra một thông báo để
phản đối vụ việc Chùa Liên Trì. Còn đối với hai cơ sở còn lại là Nhà thờ
Thủ Thiêm và Tu viện Mến Thánh giá thì sau những lần thăm viếng Linh mục quản xứ
Lê Đăng Nghiêm, ông được biết:
“Tôi được biết lập trường của ngài là
gìn giữ và bảo vệ nhà thờ. Còn trách nhiệm và câu trả lời chính thức là thuộc về
ngài Tổng Giám Mục. Về Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm thì tôi được biết vừa rồi
nhà nước có xâm phạm vào cái đất đó, nhưng cái đất đó là trường học thôi chứ
không phải nhà dòng. Tôi biết chính xác là như vậy. Trường học đó sau năm 1975
thì bị nhà nước tiếp quản. sau đó họ đổi công năng là không làm trường học nữa
mà làm Uỷ ban gì đó. và không làm Uỷ ban nữa thì họ giải toả, nhưng bên nhà
dòng giữ lập trường của mình, là cơ sở đó thuộc về
mình, bằng lòng giải toả nhưng phải có sự đền bù thoả đáng.”
Sự việc lúc đó (tháng 10 năm 2015), Linh mục Phạm
Trung Thành nói rằng vì nhà nước chưa đền bù nhưng đã can thiệp vào nên nhà
dòng và các vị linh mục khác đã liên đới phản đối và gìn giữ mảnh đất đó.
Người đại diện Dòng mến Thánh giá Thủ Thiêm từng
phát biểu với Đài RFA tiếp tục yêu cầu chính quyền thực hiện đúng qui định của
Nhà nước; ngoài ra Nhà Dòng cũng trình bày vấn đề với Đấng Bản quyền trong Giáo
Hội là Tòa Giám mục Sài Gòn.
Liên quan đến việc bồi thường và đền bù cho Chùa
Liên Trì trong quyết định cưỡng chế, qua những lần trả lời phỏng vấn với đài Á
Châu Tự Do, Thượng Toạ Thích Không Tánh cũng khẳng định chùa và các quí thầy
không chấp nhận cơ sở do chính quyền đã dựng sẵn ở Cát Lái để đền bồi cho chùa.
Sự khác biệt?
Một thương phế
binh Việt Nam Cộng Hoà nhận trợ giúp tại Chùa Liên Trì. Photo courtesy of
Facebooker
Nhà thờ Thủ Thiêm và Tu viện Mến Thánh giá là hai cơ
sở tồn tại ở Thủ Thiêm hơn một thế kỷ qua. Vào tháng 10 năm 2015, một cơ sở
giáo dục được các nữ tu dòng Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm xây dựng từ thập niên
1960. Thế nhưng sau đó thì chính quyền quyết định “tạm ngưng tháo dỡ”.
Nói về quyết định “tạm ngưng tháo dỡ” thì chính Chùa
Liên Trì, Thủ Thiêm, Thành Phố Hồ Chí Minh trước đây cũng từng nhận được thông
báo cưỡng chế lần thứ nhất vào tháng 7 năm 2016. Sau thời gian “tạm ngưng” thì
ngày 8 tháng 9 vừa qua đã bị nhà cầm quyền dùng vũ lực tháo dỡ và bị san lấp
hoàn toàn.
Về “sự an toàn tạm thời” của hai cơ sở này so với
quyết định cưỡng chế Chùa Liên Trì, linh mục Đinh Hữu Thoại cho biết vì sao cho
đến thời điểm này, chưa có dấu hiệu gì cho thấy chính quyền Quận 2 muốn
thu hồi hai cơ sở đó.
“Cái quyết tâm triệt hạ chùa Liên Trì là
họ muốn xoá đi một ngôi chùa mà đối với họ là một cái gai. Nơi đó thầy Không
Tánh đã làm rất nhiều việc cho dân oan, xã hội dân sự, thương phế binh Việt Nam
Cộng Hoà, thuộc Giáo hội Việt Nam thống nhất nữa. đó là những yếu tố mà họ quyết
tâm họ triệt hạ. Đối với bên Dòng Mến Thánh Giá và Nhà thờ Thủ Thiêm thì nó chỉ
về giá trị vật chất, tài sản thôi. Cho đến bây giờ thì chưa thấy dấu hiệu gì
cho thấy họ sẽ thu hồi hai nơi đó cả.”
Hòa thượng Thích Không Tánh đảm nhiệm chức vụ Phó viện
trưởng Hội đồng Điều hành Tăng đoàn Giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất,
kiêm Tổng ủy viên Từ thiện - Xã hội nên ông thường tiến hành những hoạt động từ
thiện giúp đỡ cho thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa gặp nhiều khó khăn trong cuộc
sống. Ông cũng thường giúp đỡ bà con dân oan, trẻ em ung bướu…
Trong thời gian qua, một số tổ chức xã hội dân sự
cũng đến gặp nhau tại cơ sở chùa Liên Trì.
Bên cạnh lý do như đã nói, thì theo Linh mục Đinh Hữu
Thoại, còn có sự khác biệt giữa sự việc năm 2015 đối với Dòng Mến Thánh Giá và
biến cố ngày 8 tháng 9 vừa qua của Chùa Liên Trì.
“Đó là vì cơ sở họ đã chiếm và họ muốn
chuyển sang một mục đích khác. Cho nên các sơ phản ứng và không muốn họ đụng đến
cơ sở đó. Không phải là vấn đề giải toả nhà dòng đang hiện hữu. Nó khác nhau.
Đó là ngôi trường của các sơ, họ lấy làm trường. Sau đó không làm trường nữa
nhưng không trả. Rồi vì vấn đề giải toả nên UBND cũng đi nên họ muốn chiếm khu
đó làm chuyện khác nên họ đưa máy ủi vô. Các sơ ngăn chặn nên mới có biến cố
tháng 10 năm ngoái.”
Những người quan tâm đất đai của những cơ sở tôn
giáo còn lại tại Thủ Thiêm như linh mục Đinh Hữu Thoại đều hy vọng sẽ không có
cưỡng chế, san bằng như vụ chùa Liên Trì vừa qua. Họ lập luận rằng ‘khu đô thị
mới thì cũng cần những nơi dành cho tín đồ, giáo dân đến nguyện cầu, sinh hoạt
sau những chuỗi ngày vất vả mưu sinh’.