Hoa Kỳ đòi Trung cộng trả lại thiết bị tự hành
Tàu khảo sát hải dương Mỹ USNS
Bowditch (Nguồn: Hải quân Hoa Kỳ)
Sự việc xảy ra ở hải phận quốc tế Biển Đông, cách Vịnh
Subic, Tây Bắc Phi Luật Tân 80 cây số. Trong lúc tàu khảo sát hải dương Mỹ USNS
Bowditch đang thu hồi hai thiết bị lặn không người lái, tàu chiến Trung cộng ASR-510
đã cho một xuồng nhỏ bám theo, và lấy cắp một trong hai thiết bị trên.
Tàu Bowditch đã cố gắng liên lạc qua sóng radio, nói
rằng đây là tài sản của Hoa Kỳ, nhưng tàu chiến Trung cộng vẫn phớt lờ.
Chính phủ Hoa Kỳ yêu cầu Trung cộng trả lại một thiết
bị lặn không người lái của tàu hải dương học này. Hoa Kỳ nói thiết bị này được
dùng để kiểm tra nhiệt độ và độ mặn của nước, thuộc một chương trình bị mật,
theo lời người phát ngôn Ngũ Giác Đài Jeff Davis. Ông cho biết thiết bị đang
"tiến hành khảo sát quân sự đúng pháp luật ở Biển Nam Trung Hoa".
Phía Trung cộng xác nhận đã nhận được thông tin
nhưng chưa có phản hồi.
Phân tích của Carrie Gracie,
biên tập viên Trung cộng
Việc Trung cộng thu giữ thiết bị hải quân Mỹ càng
cho thấy sự bất trắc và căng thẳng giữa Mỹ và Trung cộng, diễn ra cùng trong tuần
khi một tổ chức Mỹ công bố hình vệ tinh chụp các tên lửa chống máy bay trên đảo
nhân tạo của Trung cộng ở Biển Nam Trung Hoa, và theo sau bình luận của tổng thống
tân cử Donald Trump chỉ trích Trung cộng vì cái mà ông gọi là "pháo đài khổng
lồ" trong vùng.
Bất chấp các tuyên bố trước đó rằng Trung cộng không
định quân sự hóa các đảo, Bộ Quốc phòng Trung cộng biện hộ cho điều họ mô tả là
"thiết bị quân sự cần thiết" và họ gọi là "hợp lý và hợp
pháp".
Từ khi ông Trump đặt câu hỏi về chính sách "Một
Trung cộng" mà Bắc Kinh mô tả là "nền tảng chính trị" cho quan hệ
Mỹ - Trung, Trung cộng cũng đã diễn tập máy bay trên eo biển Đài Loan.
Chính phủ Obama đã tái khẳng định "cam kết
không thay đổi" về chính sách "Một Trung cộng". Nhưng việc thu
giữ thiết bị của Mỹ có thể là cách của Bắc Kinh gửi thông điệp cho chính phủ sắp
tới rằng họ cũng có cách phá vỡ mong đợi và làm thay đổi nguyên trạng.
Ben Cardin, thượng nghị sĩ cao cấp nhất của đảng Dân
Chủ trong ủy ban Đối ngoại Thượng viện, gọi vụ thu giữ là "vi phạm luật quốc
tế trắng trợn".
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John McCain nói Mỹ
không nên dung túng "hành vi xúc phạm".
"Hành vi
này sẽ tiếp tục cho đến khi có phản ứng mạnh mẽ của Mỹ, mà chính phủ Obama đã
không đem lại," ông McCain nói.
Một tổ chức nghiên cứu Mỹ tuần này tuyên bố hình ảnh
trên không cho thấy Trung cộng lắp đặt vũ khí dọc bảy đảo nhân tạo mà họ đã xây
trên biển, bất chấp phản đối của Mỹ.