Human Rights Watch (HRW): Việt Nam tăng cường đàn áp đối kháng
bất chấp cam kết TPP
Blogger Trương Duy Nhất trong phiên xử tại tòa án nhân
dân Đà Nẵng ngày 4.3.2014. Ông Nhất bị tuyên án 2 năm tù vì những bài viết chỉ
trích chính quyền và các lãnh đạo đảng Cộng sản.
Việt Nam đồng ý về một loạt biện pháp cải cách lao
động, kể cả cho phép thành lập các công đoàn tự do và độc lập
Trà
Mi (VOA tiếng Việt)
Tổ chức Theo
dõi Nhân quyền kêu gọi Mỹ và các nước trong Hiệp định Thương mại Xuyên Thái
Bình Dương (TPP) đẩy mạnh sức ép ngăn Việt Nam thông qua các dự thảo luật tiếp
tục vi phạm nhân quyền.
Trong thông
cáo báo chí vừa ban hành, Human Rights Watch khuyến cáo bất chấp những cam kết
TPP, Việt Nam đang tăng cường các biện pháp đàn áp những tiếng nói bất đồng với
các điều luật hà khắc mới được đề xuất.
Cảnh báo được đưa ra sau khi Bộ trưởng Công an Việt Nam tháng này báo cáo Quốc hội ‘ngành công an đã tiếp nhận, bắt giữ, xử lý 1.410 vụ và 2.680 đối tượng xâm phạm an ninh quốc gia’ tính từ giữa năm 2012 đến nay.
Tướng Trần
Đại Quang nói trong cùng thời gian này, các ‘đối tượng chống đối đã lập hơn 60 hội nhóm bất hợp pháp dưới danh nghĩa
dân chủ - nhân quyền với khoảng 350 đối tượng tham gia ở 50 tỉnh thành’.
Human Rights
Watch nói loan báo của chính phủ Việt Nam thừa nhận việc ngắm mục tiêu các nhóm
hoạt động bảo vệ dân chủ - nhân quyền ‘gây quan ngại sâu sắc’ và chứng tỏ Hà
Nội đã lạm dụng quá mức các điều luật về an ninh quốc gia.
Quốc hội
Việt Nam đang xem xét dự thảo sửa đổi Bộ Luật hình sự và Bộ Luật tố tụng hình
sự, với một số điều bổ sung dường như nhắm vào các nhà hoạt động và những tiếng
nói chỉ trích nhà nước, theo nhận xét của Human Rights Watch.
Trong các
điều luật mới được đề xuất, điều 109 (thay cho điều 79 trước đây), điều 117
(thay cho điều 88) và điều 118 (thay thế điều 89) đều có thêm nội dung rằng
‘người chuẩn bị phạm tội này sẽ bị phạt từ một đến năm năm tù’.
Human Rights Watch nói: "Thay vì loại bỏ các điều luật vốn đã hà khắc,
thì chính phủ lại đề xuất các chế tài trừng phạt còn nặng nề hơn đối với những
người hoạt động nhân quyền và các blogger".
Việt Nam lâu
nay bị các tổ chức bảo vệ nhân quyền quốc tế lên án là dùng những điều luật mơ
hồ về an ninh quốc gia để bịt miệng giới bất đồng chính kiến. Trong đó, điều 79 ‘hoạt động
nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’, điều 88 ‘tuyên truyền chống phá nhà nước’,
và điều 258 ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước’ được sử dụng nhiều nhất với hàng loạt các bản án gây
chú ý công luận quốc tế dành cho các blogger và giới trí thức.
Ngoài ra,
những người bất đồng chính kiến tại Việt Nam cũng thường bị xét xử về các tội
danh như ‘gây rối trật tự công cộng’ và ‘trốn thuế’ sau các hoạt động thể hiện
quan điểm ôn hòa bị nhà nước xem là ‘chống đối’.
Theo Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, với cáo
buộc ‘vi phạm các điều luật về an ninh quốc gia’, chính
quyền Việt Nam đã bắt giữ tùy tiện rất nhiều công dân, giam cầm dài hạn không
qua xét xử, không cho họ được hỗ trợ pháp lý, thăm nuôi hay chăm sóc y tế đầy
đủ.
Human Rights
Watch kêu gọi làm rõ tình trạng từng người trong hơn 2600 nhân bị xử lý mà Bộ
trưởng Công an Việt Nam vừa công bố.
Phó Giám đốc
Ban Á Châu của Human Rights Watch, ông Phil Robertson, nói với VOA Việt ngữ:
"Có rất nhiều điều luật ở Việt Nam vi phạm
các cam kết của chính Hà Nội về việc tôn trọng các chuẩn mực nhân quyền quốc
tế. Các nước viện trợ cho Việt Nam phải áp lực mạnh mẽ hơn nữa buộc nhà cầm
quyền Hà Nội phải làm đúng theo những gì đã hứa".
Ông
Robertson nhấn mạnh:
"Nhiều điều luật của Việt Nam cần phải được
cộng đồng quốc tế đặt vấn đề và đòi hỏi phải thay đổi. Chúng ta sẽ không thấy
tiến bộ về nhân quyền Việt Nam trừ phi có nỗ lực kết hợp chặt chẽ từ thế
giới".
Năm ngoái và
năm nay, giữa quá trình thương thảo Hiệp định TPP, Việt Nam đã phóng thích 14
nhà hoạt động và blogger dưới sức ép của Mỹ. Tuy nhiên, vẫn theo Human Rights
Watch, vẫn còn nhiều người khác đang bị giam cầm kể cả những trường hợp chưa
đưa ra xét xử.
Hà Nội lâu
nay khẳng định không giam giữ hay bỏ tù công dân vì lý do bất đồng chính kiến
về chính trị hay tôn giáo, mà chỉ xử lý những người vi phạm luật pháp Việt Nam.
Phó giám đốc
phụ trách khu vực Châu Á trong Human Rights Watch nói vấn đề ở chỗ luật lệ của
Việt Nam vi phạm luật nhân quyền quốc tế và Hà Nội cần phải loại bỏ những điều
luật này nếu muốn chứng tỏ tôn trọng nhân quyền.