Tòa Trọng tài quốc tế: Vụ Trịnh Vĩnh Bình
„Vì sự tham lam, đểu cáng của một số cán bộ nào đó đã ăn cướp và
chia nhau tài sản của ông Bình hoặc là vô trách nhiệm, coi thường luật pháp, để
rồi nhân dân phải gánh chịu. „
Tòa trọng tài quốc tế kết thúc xét xử vụ Trịnh Vĩnh Bình
Nguyễn
Đình Cống
Tòa trọng tài quốc tế họp ở Paris xét xử vụ ông Trịnh
Vĩnh Bình kiện Chính phủ CHXHCNVN từ ngày 21/ 8 đã kết thúc vào chiều 27/8 (làm
việc cả Chủ nhật). Mọi người chờ đợi công bố kết quả, nhưng chưa có. Người ta
chỉ chứng kiến ông Bình rời khỏi Tòa với nét mặt hân hoan, hai tay giơ lên cao
theo hình chữ V, tượng trưng cho thắng lợi. Vì sao chưa có kết quả?. Tôi đã từng
là Trọng tài viên của Trung tâm Trọng tài Quốc tế của VN, có biết chút ít về
xét xử trọng tài, xin được trình bày vài điều.
Xét xử của Tòa Trọng tài (TTT) có chỗ giống và khác
với xét xử của Tòa án (TA). Chỗ giống là: Cùng gọi là vụ kiện, có nguyên đơn và
bị đơn. Mỗi bên đều có thể tự bảo vệ hoặc thuê luật sư.
1- Với TA các bên không được chọn Chánh án và Thẩm
phán, tại TTT các bên có quyền chọn Trọng tài viên (TTV). Các TTV có vai trò
như Thẩm phán và bầu ra Chủ tịch HĐ, có vai trò như Chánh án .
2- Căn cứ để xét xử của TA là Luật pháp do Tòa chọn,
còn của TTT là Hợp đồng hoặc các thỏa thuận của 2 bên và Luật do các bên chọn.
3- Quyết định của TA được công bố ngay cuối phiên
tòa, được gọi là Bản án. Quyết định của TTT chưa được công bố ngay vào cuối
phiên xét xử mà chỉ được công bố cho 2 bên sau một thời gian, được gọi là Phán
quyết Trọng tài (không công khai).
4- Bản án của TA cấp dưới có thể được khiếu nại lên
TA cấp trên để được xét xử phúc thẩm và giám đốc thẩm. Phán quyết của TTT là
chung thẩm, là quyết định cuối cùng.
5- Trong xét xử Trọng tài, bên bị đơn có thể kiện trở
lại, như vậy có 2 vụ kiện song song, chúng có thể được xét xử cùng lúc hoặc
tách rời.
Trong vụ kiện, ông Trịnh Vĩnh Bình đòi
Chính phủ CHXHCNVN trả số tiến 1,25 tỷ đô la. Số tiến đó là tổng
cộng nhiều khoản: a, b, c, d, e. v.v… Trong xét xử, TTT căn cứ váo lý lẽ của cả
2 bên để quyết định chấp nhận khoản nào và bác bỏ khoản nào. Vì vậy mà số tiền Chính phủ CHXHCNVN phải nộp cho ông Bình có thể ít
hơn. Tiền đó rõ ràng là CP phải lấy từ ngân sách, nghĩa là từ tiền thuế của
dân.
Vì sự tham lam, đểu cáng của một số cán bộ nào đó đã
ăn cướp và chia nhau tài sản của ông Bình hoặc là vô trách nhiệm, coi thường luật
pháp, để rồi nhân dân phải gánh chịu. Hỏi CP và Luật pháp có làm gì được chúng
nó không hay lại tìm cách bao che, không dám lôi chúng ra ánh sáng. Trong vụ này, ngoài số tiền phải trả cho ông Bình, Chính phủ
còn phải chi thêm 3 khoản nữa đều rất lớn, đó là: Tiền thuê luật sư, tiền án
phí, tiền chi cho các tổ chức và cán bộ theo vụ án. Cả 3 khoản thêm này cũng
lên tới hàng trăm triệu đô la.
Trước đây ông Bình có hứa, số tiền thu lại được, sau
khi trả các chi phí vụ kiện, ông sẽ không chi dùng cho cá nhân và gia đình mà ủng
hộ cho các dân oan của Việt Nam. Cũng mong ông sớm công bố điều kiện và thể thức
đối với dân oan để họ có thể nhận sự ủng hộ đó.
N.Đ.C.
Nguồn: Bauxite Việt Nam
***
„Về mặt pháp lý và tâm lý, Cộng sản Hà Nội đã thua vụ kiện gây nhiều
tai tiếng này nhưng sẽ chẳng có ai trong đảng CSVN lên tiếng bày tỏ sự ân hận
hoặc hối tiếc về vụ kiện bởi vì người thua thật sự trong vụ kiện, gánh chịu hậu
quả, thiệt hại trực tiếp là người dân Việt Nam,…“
Trịnh Vĩnh Bình kiện Chính phủ Cộng sản Việt Nam: Ai thắng, ai thua?
Thạch
Đạt Lang
Hai vụ kiện qua hai thế kỷ. Trong vụ kiện lần thứ
hai này, ông Trịnh Vĩnh Bình, một thương gia gốc Việt tại Hòa Lan kiện Chính phủ
CHXHCNVN ra Tòa Trọng tài Quốc tế, với số tiền đòi bồi thường thiệt hại lên tới
1,25 tỉ USD, sau một tuần lễ đàm phán đã chấm dứt. Ông Bình bước ra khỏi tòa,
nhìn chung quanh, ánh mắt sáng rỡ, mặt mày hớn hở, tươi cười, hai tay đưa lên
cao, lòng bàn tay xòe ra, dấu hiệu của chữ V chiến thắng (Victory). Trong một
video clip, người ta nghe rõ giọng một nữ phóng viên chạy theo hỏi ông Bình nhiều
lần, kết quả vụ kiện ra sao, nhưng ông Bình im lặng không trả lời, chỉ tươi cười
vẫy tay.
Ông
Trịnh Vĩnh Bình sau khi bước ra khỏi tòa ở Paris. Ảnh chụp từ clip.
Phiên tòa kéo dài bảy ngày đã chấm dứt với sự chờ đợi
của nhiều người. Một thỏa thuận đã đạt được, kết quả tuy không được tiết lộ
nhưng phần thắng chắc chắn nghiêng về phía ông Bình, sự chiến thắng biểu lộ rõ
ràng qua nét mặt hân hoan, cử chỉ đưa cao hai tay của ông.
Cũng có người cho rằng hành động đưa cao hai tay của
ông Bình có thể là dấu hiệu của sự thua trận, bó tay với Chính phủ CSVN, nhưng
người viết không tin điều này. Nếu bị tòa án xét xử bất lợi, hay vì thiên vị
thua kiện, sự biểu lộ cảm xúc trên mặt của Trịnh Vĩnh Bình sẽ là phẫn nộ, thay
vì hân hoan. Ông Bình sẽ bước ra khỏi tòa với vẻ mặt bực bội, có thái độ giận dữ
và (có thể) chửi thề, văng tục hoặc ít nhất phân bua với những phóng viên, ký
giả đang làm nhiệm vụ quanh đó.
Sau 7 ngày đàm phán, ông Bình và Chính phủ Cộng sản VN đã đạt đươc thỏa thuận để chánh án không phải đưa ra phán quyết. Trong bản thỏa thuận này, chắc chắn phải có một điều khoản mà Cộng sản Hà Nội đòi cho bằng được. Đó là Trịnh Vĩnh Bình phải giữ im lặng hoàn toàn về vụ kiện, không được phép nói gì thêm, không được công bố số tiền bồi thường với bất cứ ai.
Tương tự như vụ kiện của bác sĩ David Đào với United
Airlines, bác sĩ Đào không được bình luận hay nói gì về vụ kiện, số tiền bồi
thường.., có thể ông Bình cũng không được phép tuyên bố điều gì về diễn tiến
cũng như kết quả phiên tòa. Nếu có điều khoản thỏa thuận như vậy, mà ông Bình
vi phạm, ông sẽ mất toi số tiền bồi thường, bởi theo nhận định của người viết,
tiết lộ điều này sẽ làm bỉ mặt chế độ CSVN, đồng thời gây căm phẫn trong dân
chúng, những người biết rằng tiền bồi thường cho ông
Bình sẽ lấy từ tiền thuế của dân, điều mà chế độ CSVN hoàn toàn không muốn cho
dân biết. Không biết điều khoản phải giữ im lặng về kết quả vụ kiện sẽ
kéo dài bao lâu?
Khi Trịnh Vĩnh Bình im lặng, không tiết lộ gì thêm với
báo chí, truyền thông hải ngoại về vụ kiện thì liệu CSVN có dám cho báo chí,
truyền hình trong nước huênh hoang, khoác lác đưa tin trái với sự thật về vụ kiện
không? Chắc chắn là không. Nếu buộc phải đưa tin, báo chí lề phải sẽ chỉ được
phép nói chung chung, mơ hồ về kết quả vụ kiện, thí dụ như hai bên đã đạt được
một thỏa thuận làm hài lòng ông Bình cũng như Chính phủ CSVN. Nhưng liệu ai có
thể cấm được một hay vài tên bút nô xé lẻ như Vũ Hương của báo Văn nghệ thành
Hồ trong vụ Trịnh Xuân Thanh, viết bài chửi đổng, sỉ nhục Trịnh Vĩnh Bình?
Người Việt trong nước, cũng như người Việt hải ngoại
theo dõi vụ kiện một cách hào hứng, sôi nổi, có lẽ cũng chỉ kém vụ bắt cóc Trịnh
Xuân Thanh một sợi tóc. Có thể nói, ngoại trừ đám lãnh đạo chế độ, cán bộ, đảng
viên ĐCS, đám công an, dư luận viên… hầu hết người dân VN đều mong cho Trịnh
Vĩnh Bình thắng. Tại sao?
Chẳng có gì khó hiểu, sự mong muốn này không chỉ phát xuất từ sự căm ghét chế độ CSVN chuyên ức hiếp dân, mà họ còn muốn thấy luật pháp thắng luật rừng, muốn nhìn thấy lẽ phải thắng bất công. Hơn nữa, sự chiến thắng này sẽ trở thành án lệ, từ nay những người dân thấp cổ, bé miệng, có thể kiện Chính phủ CSVN ra tòa quốc tế, bởi hàng trăm ngàn vụ án oan ức, mà người dân đã kiện tụng bao nhiêu năm qua, không hề được xét xử công bằng, bởi công lý có lẽ chưa từng hiện diện trên mảnh đất Việt Nam.
Trịnh Vĩnh Bình thắng kiện là một cái tát
mạnh vào khuôn mặt lấm lem của chế độ, chỉ giỏi dùng bạo lực,
dùi cui, còng số 8, luật rừng để cai trị dân. Câu hỏi được đặt ra là: CSVN sẽ học
được gì qua bài học này? Không học được gì hết!
Sẽ chẳng có người nào trong Bộ Chính trị, Trung ương Đảng CSVN hay hàng tứ trụ như Trọng, Phúc, Quang, Ngân can đảm đứng ra chịu trách nhiệm, trả lời về những tai tiếng hay tốn kém tài chánh cho vụ kiện, bởi đảng lãnh đạo “toàn diện, tuyệt đối”, nhưng đảng không chịu trách nhiệm bất kỳ sai sót nào!
Hơn nữa, khi Trịnh Vĩnh Bình kiện CSVN lần đầu tiên
năm 2003, những người như Trọng, Quang, Ngân, Phúc hay các ủy viên trong BCT
chưa nắm quyền, còn những kẻ chủ trương, trực tiếp ra lệnh bắt giữ, kết án, tịch
thu tài sản của Bình, bây giờ đã hạ cánh an toàn. Số tài sản ăn cướp được của
Trịnh Vĩnh Bình lọt vào tay những kẻ này, đã được chúng chia chác, còn số nợ phải
trả do thua kiện trong hai vụ ông Bình kiện Chính phủ CSVN thì ai trả đây?
Theo thông tin ông Bình tiết lộ với công chúng, số
tiền mà Chính phủ CSVN phải bồi thường cho Bình trong lần bị kiện đầu tiên là
15 triệu. Riêng lần bị kiện thứ hai này, có thể số tiền mà CSVN sẽ bồi thường
không tới 1,25 tỉ USD như ông Bình và luật sư của ông đòi, nhưng số tiền đó cộng
với án phí chắc chắn không nhỏ, ít nhất cũng phải vài trăm triệu Mỹ kim.
Trong một vụ kiện, khi luật sư đưa ra con số 1,25 tỉ USD, dự
đoán họ chỉ chấp nhận hòa giải ở con số tối thiểu 20%, tức 250 triệu. Ai
sẽ phải trả số tiền này? Tất nhiên là Chính phủ CSVN, nhưng Chính phủ CSVN lấy
tiền ở đâu để thanh toán nếu không lấy từ tiền thuế do dân đóng, tiền từ bán
tài nguyên của đất nước?
Chế độ CSVN lần này sẽ không thể tiếp tục
ca bài tình lờ như trước. Trịnh Vĩnh Bình chắc chắn sẽ nhận
được bồi thường trong thời gian sắp tới. Về mặt pháp
lý và tâm lý, Cộng sản Hà Nội đã thua vụ kiện gây nhiều tai tiếng này nhưng sẽ
chẳng có ai trong đảng CSVN lên tiếng bày tỏ sự ân hận hoặc hối tiếc về vụ kiện
bởi vì người thua thật sự trong vụ kiện, gánh chịu hậu quả, thiệt hại trực tiếp
là người dân Việt Nam, những người không thể lên tiếng, chứ không phải đảng
hay chế độ CS Hà Nội.
Người dân Việt Nam sẽ phải còng lưng đóng thêm đủ
các thứ thuế, phí để lấy tiền cho những đảng viên, cán bộ, lãnh đạo đất nước vừa
tham nhũng vừa tiêu xài hoang phí vào những chuyện có thể tránh được, như hai vụ
kiện nói trên, mà họ đã thua.
T.Đ.L.
Nguồn: Tiếng Dân
http://baotiengdan.com/2017/08/28/trinh-vinh-binh-kien-chinh-phu-cong-san-viet-nam-ai-thang-ai-thua/
***
„Thử hỏi một quốc gia đang trên đường hội nhập quốc tế, mà
để xảy ra những vụ việc như vậy có đáng trách và đáng xấu hổ không?“
CHÍNH PHỦ VN "TỰ ĐÓNG CỬA
THẮNG" TRONG VỤ TRỊNH VĨNH BÌNH
Phạm
Lê Vương Các
Với hình ảnh
phấn kích giơ hai cánh tay lên và IM LẶNG không tiết lộ nội dung xét xử sau khi
rời khỏi Tòa Trọng Tài Quốc tế tại Paris, dường như cho thấy sẽ có một chiến
thắng cho ông Trịnh Vĩnh Bình sẽ được tuyên vào ngày 31/8 tới.
Sự im lặng không tiết lộ nội
dung vụ việc như là một phần nghĩa vụ theo thông lệ dành cho bên thắng kiện khi
xử ở Tòa Trọng Tài để giảm thiểu sự ảnh hưởng đến uy tín của bên thua kiện. Thủ
tục xét xử của Tòa Trọng Tài rất khác với Tòa án truyền thống, nó luôn đảm bảo
được đến yếu tố bí mật vụ việc, những người không liên quan vụ việc sẽ không
được phép tham dự, trong suốt thời gian xét xử bên nguyên lẫn bên bị không được
phép tiết lộ, cung cấp thông tin vụ việc cho báo chí. Thậm chí là phải giữ bí
mật về bản án thi hành sau đó. Đó là lý do suốt một tuần qua khi vụ kiện bắt
đầu, cộng đồng rất quan tâm đến vụ kiện nhưng báo chí cũng không thể có được
một thông tin về diễn biến phiên tòa.
Trước khi đi vào đánh giá vụ
án của ông Bình, tôi xin cung cấp thông tin 2 vụ kiện trước đây liên quan đến các
cơ quan Chính Phủ Việt Nam, đó là vụ HLV trưởng đội bóng đá Việt Nam Letard
kiện Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, và vụ ông Liberati kiện Hãng Hàng Không
Vietnam Arlines (VNA). Cả 2 vụ này phía Việt Nam đều thua kiện vì những
"nhận định ngây ngô" từ phía lãnh đạo, và đến vụ ông Trịnh Vĩnh Bình,
Chính Phủ cũng không rút ra kinh nghiệm mà còn tiếp tục đi vào vết xe đổ của
Liên đoàn bóng đá và VNA.
Vụ Liên Đoàn Bóng đá VN thua vì "thiếu hiểu biết" luật
quốc tế:
Vụ việc bắt đầu khi Liên Đoàn
Bóng đá VN sa thải ông Letard vào năm 2002. Ban đầu ông Letard đã khiếu nại vụ
việc lên Liên Đoàn Bóng Đá Thế Giới (FIFA) để yêu cầu Việt Nam bồi thường vì đã
vi phạm hợp đồng. FIFA ra quyết định giải quyết khiếu nại với kết luận nghiên
về phía Việt Nam, xử thua ông Letard.
Không đồng ý với kết quả giải
quyết khiếu nại của FIFA, ông Letard đã khởi kiện ra Tòa Trọng tài Thể thao ở
Thụy sĩ. Tòa Trọng tài Thể thao thụ lý vụ việc và thông báo cho Liên Đoàn Bóng
Đá VN biết và yêu cầu Liên đoàn bóng đá VN cung cấp thông tin vụ việc, cũng như
phản hồi các cáo buộc của ông Letard. Nhưng Liên đoàn bóng đá Việt Nam không
chịu cung cấp thông tin theo yêu cầu của tòa. Thậm chí khi được triệu tập đến
phiên tòa để xét xử nhưng Liên Đoàn Bóng đá Việt Nam cũng chẳng thèm tham dự.
Lý do của việc “không quan
tâm đến vụ kiện” là do các quan chức lãnh đạo của Liên đoàn Bóng đá VN khi đó
cho rằng đã có kết quả giải quyết cuối cùng của FIFA, kiện ra Tòa Trọng tài Thể
Thao ở Thụy sĩ không phải là phương phức để giải quyết tranh chấp theo như hợp
đồng ký kết, nên nó không có giá trị. Với lại kiện ra tòa Thụy Sỹ, nếu thua “mà
ở Việt Nam ta không chấp hành thì làm gì được nhau”.
Phiên tòa vụ này được mở ra
mà không có bị đơn là Liên Đoàn Bóng đá VN. Thế là nguyên đơn đươc dịp tha hồ
vạch tội. Kết quả là Tòa trọng
tài Thể thao xử ông Letard thắng kiện, yêu cầu Liên Đoàn Bóng đá VN bồi thường
hợp đồng cho ông Letard với số tiền gần 200 ngàn đô ( 3 tỷ đồng Việt Nam thời
đó). Áp dụng hình thức chế
tài nếu không thi hành án thì Liên Đoàn Bóng đá VN sẽ bị cấm tham gia tất cả
các giải đấu bóng đá theo hệ thống FIFA trong 2 năm.
Lúc này các quan chức Liên
đoàn bóng đá VN mới “té ngửa” ra, là phán quyết của tòa này lại có hiệu lực
pháp lý cao hơn phán quyết của FIFA, mà FIFA cũng phải thi hành bản án của Tòa
Trọng tài Thể thao.
Thật ra việc khởi kiện cũng
rất đơn giản, khi trong Quy chế giải quyết khiếu nại của FIFA nêu rõ, khi tranh
chấp xảy ra nếu không đồng ý với kết quả giải quyết khiếu nại của FIFA thì các
bên có thể khởi kiện vụ việc ra Tòa Trọng tài Thể thao ở Thụy Sỹ, và các phán
xử của Tòa án này là có hiệu lực cuối cùng mà FIFA cũng phải đảm bảo thi hành.
Thế là Liên đoàn Bóng đá VN
mới chịu báo cáo lên chính phủ và cầu cứu. Ngân sách nhà nước cấp cho Liên đoàn
bóng đá VN vào năm đó được 3,7 tỷ, đã bị ông Letard "xơi" mất 3 tỉ.
Quá đau! Vụ này thua vì ra
cuộc chơi quốc tế mà thiếu hiểu biết luật quốc tế.
Đến vụ thứ 2, Vietnam Arlines (VNA) thua vì xem thường tòa án
nước ngoài
Vụ việc bắt đầu với một ông
người Ý mang tên Liberati kiện Vietnam Arlines (VNA) ra Tòa án Roma ở Ý, yêu
cầu VNA trả tiền chi chí phí cho ổng vì VNA đã Ủy quyền cho một Đại lý VNA thuê
ổng làm việc. Đại lý này bị phá sản, ổng đành nắm đầu VNA đòi tiền. Phiên tòa
mở ra, tòa triệu tập nhưng Vietnam Arlines cũng không cử người tham dự, theo
kiểu "ta chả liên quan". Sự vắng mặt của bị đơn làm Tòa án Ý nhanh
chóng tuyên Liberati thắng kiện, buộc Vietnam Arlines phải thanh toán cho bên
nguyên đơn 1,3 triệu euro.
Đứng trước phán quyết này
lãnh đạo Vietnam Arlines đánh giá phán quyết ở Tòa án nước Ý dễ gì thi hành
được ở Việt Nam khi Vietnam Arlines là “con cưng” của nhà nước, Vietnam Arlines
cũng chẳng có tài sản ở Ý thì… “làm gì được nhau”.
Đúng là suốt gần 7 năm sau đó
án này không thi hành được, vì ở Ý không có gì để chế tài được VNA. Rồi bỗng
một ngày của năm 2002, luật sư Liberati phát hiện VNA đang có một tài khoản
triệu đô ở nước Pháp, đây là cơ hội ngàn vàng, đảm bảo cho việc thi hành án của
VNA. Thi hành ở Ý không được thì nhờ Pháp “thi hành hộ”, đó là cách làm của
luật sư đại diện cho ông Liberati.
Giữa Ý và Pháp đều thuộc khối
Liên minh Châu âu. Đây là một Liên minh gần như nhất thể hóa về chính trị,
ngoại giao và tương trợ tư pháp rất chặt chẽ với nhau. Thế là tòa án ở Pháp
nhanh chóng ra quyết định phong tỏa tài khoản triệu đô của VNA tại Pháp để đảm
bảo thi hành án.
Điều buồn cười trong vụ này, lúc
đầu VNA chỉ bị yêu cầu thanh toán là 1,3 triệu euro, nhưng không chịu thi hành
ngay, mà đi thuê mấy luật
sư để “gỡ” vụ phong tỏa tài sản ở Pháp. Kết quả cuối sau một thời gian kiện cáo
của VNA, gỡ đâu không thấy mà cuối cùng cũng thành “gỡ ghẻ”. Kết quả cuối cùng là VNA phải thanh toán
bồi thường cho ông Liberati 5,2 triệu euro, vì phải thanh toán cho bên nguyên đơn thêm tiền lãi suất của
nhiều năm và thanh toán luôn chi phí luật sư cho bên họ, vì VNA là bên thua
kiện.
Vụ này VNA thua đau vì đã xem
thường thẩm quyền và khả năng thi hành bản án của Tòa án quốc gia Ý.
Hai bài học trên đã có, đến
vụ thứ 3, trở lại vụ án Trịnh Vĩnh Bình, Chính phủ đã đi vào vết xe đổ của Liên
Đoàn Bóng đá và VNA dù hiểu biết luật chơi của quốc tế nhiều hơn, nhưng vẫn còn
mang tư duy thiếu tôn trọng luật chơi quốc tế.
Có thể kể ra một số lỗi của Chính Phủ trong vụ này như sau:
Thứ nhất, Chính phủ đã không thi
hành đầy đủ các cam kết với ông Bình theo như Thỏa thuận tại Tòa trọng tài
Singapore vào năm 2006, đó
là việc trả lại tài sản đất đai và nhà xưởng đã tịch thu của ông Bình. Nếu vào
thời điểm này Chính Phủ quyết tâm thực hiện thỏa thuận tại Tòa trọng tài
Singapore thì có thể chỉ phải bỏ ra khoảng 20-30 triệu đô thu hồi đất đai để
trả lại hoặc có thể tìm kiếm sự thỏa thuận riêng với ông Bình nhận tiền thay
cho nhận đất đai. Tuy nhiên, chính phủ đã làm ngơ, không tiến hành thực hiện
cam kết này, để rồi sau mười năm dẫn đến việc ông Bình tái khởi kiện, yêu cầu
đòi bồi thường đến ít nhất 1,25 tỷ đô.
Ông Bình đòi đến ít nhất 1,25
tỷ đô nghe có vẻ như là bất hợp lý. Nhưng vào tay các luật sư quốc tế là đều có
cở sở. Luật sư cũng chẳng khó khăn gì để chứng minh cho việc giá thành đất đai
tại Việt Nam của ông Bình từ lúc bị tịch thu đến nay đã tăng lên hàng trăm lần.
Hay đòi những thứ mà trong Thỏa thuận ở Singapore trước đây không có như: đòi
tiền bồi thường thiệt hại khi bị giam giữ bất hợp pháp theo án lệ quốc tế, và
các tài sản có thể đem lại lợi nhuận sau 20 năm của ông Bình, bồi thường tổn
thất về tinh thần sau hàng chục năm, chi phí thuê luật sư v.v..
Cái này gọi là "không
chịu đền 1 theo cam kết ban đầu, cuối cùng tòa xử phải đi đền 10".
Lỗi thứ hai, Chính phủ đã thúc
đẩy ông Bình đi kiện. Lưu ý rằng việc Chính phủ cam
kết trả lại tài sản “hợp lý” cho ông Bình theo như Thoả thuận tại Tòa trọng tài
Singapore vào năm 2006 không phải là một bản án được phán quyết của Tòa Trọng
tài Singapore, mà nó chỉ là sự thỏa thuận riêng tư giữa ông Bình với Chính phủ
Việt Nam dưới sự hòa giải của Tòa trọng tài. Nói dễ hiểu sự thỏa thuận này được
thiết lập ở giai đoạn “tiền tố tụng” – tức tòa trọng tài chuẩn bị xử, 2 bên đã
đồng ý thỏa thuận tự cam kết giải quyết với nhau thì Tòa sẽ ngưng xử. Vì vậy,
thỏa thuận này sẽ không được xem là một bản án của Tòa trọng tài để được áp
dụng hình thức chế tài được hỗ trợ thực hiện bởi bên thứ ba. Có lẽ không có chế
tài bởi bên thứ ba là lý do để Chính phủ "lơ là" không thực hiện đầy
đủ cam kết của mình đối với ông Bình, và nó giải thích cho vìệc ông Bình sau
này nói rằng mình đã bị lừa là vậy.
Thực tế là ông Bình không thể nhờ một bên
thứ ba chế tài Chính Phủ VN để thi hành cái Thỏa thuận đã ký ở Singapore. Vì
vậy không còn cách nào khác ông Bình phải đi kiện lại ra Tòa trọng tàinhằm có
một bản án chính thức để đảm bảo cho sự chế tài được hỗ trợ bởi bên thứ ba.
Rõ ràng việc ông Bình là một
công dân Hà Lan khởi kiện chính phủ VN ra tòa, tòa thụ lý xét xử theo thủ tục
tố tụng là một bất lợi rất lớn cho chính phủ VN vì Chính phủ hầu như không có
cửa thắng kiện trong vụ việc này.
Thắng sao được khi Hiệp định
Khuyến khích và Bảo hộ Thương mại Đầu tư giữa Việt Nam-Hà Lan, tại điều 6 nêu
rõ: "không một Bên ký kết nào được thực hiện bất kỳ biện pháp nào để tước
đoạt trực tiếp hoặc gián tiếp những đầu tư của các công dân bên kia". Gỡ
sao được khi có sự vi phạm lộ liễu và quá rõ ràng như vậy.
Lẽ ra, nếu Chính phủ nhận
định sáng suốt hơn thì thấy rõ cửa thắng duy nhất cho Chính phủ trong vụ này là
nằm ở giai đoạn Hòa giải với ông Bình, để qua hình thức này thể có thương lượng
hạn chế thấp nhất số tiền phải bồi thường. Nhưng việc không thực hiện đầy đủ
các cam kết ở giai đoạn Hòa giải với ông Bình trước đây, đã làm cho cửa thắng
của Chính Phủ tự khép lại, khi ông BÌnh yêu cầu mở phiên tòa và xử theo tố
tụng.
Khi bản án được xét xử theo
thủ tục tố tụng được Tòa Trọng tài ở Paris đưa ra, nó sẽ có giá trị thi hành ở
hơn 150 quốc gia đã tham gia ký kết Công ước New York 1958 công nhận và thi
hành phán quyết của Tòa trọng tài. Khi thua kiện, mà Chính phủ không tự nguyện
thi hành bản án trả tiền bồi thường theo phán quyết của Tòa, thì luật sư của
ông Bình sẽ canh me tiền và tài sản của Chính phủ VN nằm trên lãnh thổ của 150
quốc gia này, là họ có quyền yêu cầu Tòa án ở quốc gia ấy phong tỏa tài sản và
nhờ thi hành bản án của Tòa trọng tài.
Luật sư của ông Bình không
dại gì nhờ mấy tòa án quốc gia đã tham gia Công ước như Trung Quốc, Lào hay
Cambodia thi hành án mà chắc chắn họ sẽ chọn các quốc gia có nền pháp quyền,
tòa án hoàn toàn độc lập với thể chế chính trị như tòa án ở các quốc gia thuộc
EU, Mỹ, Úc, hay Canada... Tòa án ở các quốc gia này họ sẽ "đè ra vặt"
không thiếu một xu.
Hết cứu!
Thử hỏi một quốc gia đang trên
đường hội nhập quốc tế, mà để xảy ra những vụ việc như vậy có đáng trách và
đáng xấu hổ không? Nếu ông
bà lãnh đạo nào đã làm ẩu trong vụ này tự bỏ tiền túi ra đền thì cũng chẳng có
gì đáng trách, đằng này họ cứ moi tiền từ ngân sách nhà nước - là tiền do người
dân đóng góp để bồi thường. Thế mới đau!
Nguồn: Fb Phạm Lê Vương Các