Trung cộng đang âm thầm thâu tóm hàng loạt dự án và doanh nghiệp Việt
Nam
Bên cạnh việc
đầu tư vào Việt Nam, các doanh nghiệp Trung cộng đã và đang âm thầm thâu tóm
các doanh nghiệp Việt và nhiều dự án bất động sản lớn.
Nằm trên đảo Đại Phước – “hòn ngọc phía Đông” giáp
ranh Sài Gòn – Đồng Nai, dự án Khu đô thị
Đại Phước Lotus do VinaCapital làm chủ đầu tư, vừa
được bán phần lớn cổ phần cho China Fortune Land Development (CFLD), Tập đoàn
xây dựng và kinh doanh bất động sản của Trung cộng.
Cụ thể, hai quỹ đầu tư do VinaCapital quản lý là là
VOF cùng VNL đã bán toàn bộ cổ phần tại Đại Phước Lotus – một dự án phát triển
nhà ở và khu dân cư tại Đồng Nai cho CFLD. Thương vụ này mang về cho VOF khoản
doanh thu thuần 16,5 triệu USD (374 tỷ đồng). Trong khi đó, với tỷ lệ sở hữu
cao hơn, phía VNL thu về 48,8 triệu USD (1.105 tỷ đồng).
Dự án Đại Phước Lotus có diện tích 198,5ha được VNL
mua vào năm 2007 bao gồm 6 khu vực phát triển, hiện dự án đang trong giai đoạn
đầu xây dựng và kinh doanh tại 1 khu.
Đại Phước Lotus nằm ờ vị trí đắc địa, thuận lợi giao
thông cả đường bộ lẫn đường thủy, liền kề sông Đồng Nai, tiếp giáp quận 2 và quận
9 TP.HCM, cách trung tâm TP.HCM khoảng 16km, cách sân bay quốc tế Long Thành
khoảng 16hm và gần các tuyến giao thông quan trọng gồm Cao tốc Long Thành – Dầu
Giây, Quốc lộ 51A, Cao tốc Bến Lức – Long Thành.
Về China Fortune Land Development, Tập đoàn này được
thành lập từ năm 1998 tại Trung cộng. CFLD đẩy mạnh phát triển khu vực kinh tế
“Bắc Kinh – Thiên Tân – Hà Bắc”, sông Dương Tử với chiến lược “một vành đai, một
con đường” và vùng châu thổ sông Châu Giang. CFLD đã hiện diện trên hơn 50 vùng
miền trên thế giới trong đó có Indonesia, Ấn Độ, Việt Nam, Hoa Kỳ…
Tính đến tháng 6/2016, CFLD có trên 1.100 đối tác
chiến lược trong lĩnh vực thành phố công nghiệp, có khoản đầu tư vốn khoảng 4,1
tỷ USD. Tại Việt Nam, vào tháng 9/2016, CFLD Vietnam đã ký biên bản ghi nhớ
(MOU) với Tập đoàn Tín Nghĩa để xây dựng thành phố công nghiệp mới (NIC) với
Khu công nghiệp Ông Kèo tại Đồng Nai.
Như vậy, dự án Đại Phước Lotus đã chính thức về tay
ông chủ người Trung cộng sau 10 năm VinaCapital quản lý. Đáng chú ý, theo thông
tin từ StoxPlus, VinaCapital – công ty quản lý quỹ lớn nhất Việt Nam từng được
Tập đoàn SW Kingsway Capital của tỷ phú người Hồng Kông Jonathan Choi (chủ sở hữu
tòa nhà Sunwah, quận 1, TP.HCM) mua lại 10% vốn cổ phần với mức giá khoảng 19
triệu USD.
Tại ĐHCĐ thường niên năm 2017 diễn ra ngày 22/4 của Công ty Cổ phần đầu tư Nam Long (mã CK:
NLG), Chủ tịch HĐQT Nguyễn Xuân Quang đã tiết lộ thông tin có nhà đầu tư Trung cộng ngỏ ý muốn mua đứt dự án “khủng” của
doanh nghiệp này – dự án
Waterpoint (Long An) quy mô 350 ha. Dự án Waterpoint nằm đối diện với Khu
phố thương gia Nam Long, tỉnh Long An, ngay cạnh lối mở đầu tiên của tuyến đường
cao tốc Sài Gòn – Trung Lương. Đây là dự án lớn nhất của Nam Long tính đến nay.
Trong nhiều lần
Nam Long tiến hành gặp gỡ nhà đầu tư các năm trước, dự án khủng này từng được ước
tính có vốn đầu tư lên đến 2 tỷ USD và doanh nghiệp có kế hoạch chia nhỏ để
phát triển dần. Hiện nay, dù có nhà đầu tư trong nước và Trung cộng ngấp nghé
muốn mua dự án của Nam Long nhưng Chủ tịch HĐQT công ty cho hay công ty không vội
vàng mà sẽ cân nhắc các đề nghị.
Trường hợp nếu
Nam Long đồng ý bán siêu dự án này cho nhà đầu tư Trung cộng thì bất động sản
Việt Nam sẽ lại có thêm một ông chủ mới người Trung cộng.
Thâu tóm C.P Việt Nam cũng là một trong những thương vụ
nhận được sự quan tâm lớn từ
dư luận. Công ty mẹ CPG ở Thái Lan
đã chuyển nhượng toàn bộ cổ phần nắm giữ ở CP Việt Nam
(71%) sang cho công ty con – Công
ty Pokphand (CPP) trụ sở ở Hong Kong. Thương vụ chuyển nhượng trị giá 609
triệu USD được công bố vào năm 2011.
|
71%
cổ phần C.P Việt Nam thuộc về Công ty Pokphand (CPP) – nhà sản xuất thức ăn chăn
nuôi Trung cộng.
|
Sự chuyển đổi cơ cấu sở hữu trong nội bộ một tập
đoàn là điều thường thấy trong kinh doanh. Tuy nhiên, CPP hoạt động ở thị trường
Trung cộng và chiếm thị phần nhất định ở thị trường này. Đáng lo ngại hơn, khi
Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, hàng năm Việt
Nam phải nhập 50% nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi từ nước ngoài, trong
đó có Trung cộng.
Một thương vụ thâu tóm khác của nhà đầu tư Trung cộng
cũng nhận được nhiều quan tâm đó là tháng 12/2013, Vinacafe Biên Hòa (mã chứng khoán: VCF) đã
bán 62 triệu cổ phiếu, chiếm khoảng 23,3% vốn điều lệ công ty cho quỹ Gaoling Fund LP – một quỹ của nhà đầu
tư kín tiếng Trung cộng. Ngày 25/12/2013, Gaoling trở thành cổ đông lớn của
Vinacafe Biên Hòa và duy trì nắm giữ từ đó tới nay.
Sau khi Tổng công ty Cà phê Việt Nam “sang tay” toàn
bộ vốn góp cho Masan Beverage cuối năm 2015, Vinacafe chỉ còn hai cổ đông lớn
là Masan Beverage (60,16% vốn) và Gaoling Fund LP (23,3%). Quỹ Gaoling Fund bắt
đầu trở thành cổ đông lớn của Vinacafe sau khi mua 6,2 triệu cổ phiếu và duy
trì nắm giữ từ cuối năm 2013 tới nay.
Gaoling Fund có trụ sở tại “thiên đường thuế” Cayman
Islands, đây cũng là nơi mà các công ty quản lý quỹ như VinaCapital, Mekong
Capital đặt trụ sở.
Cho đến nay, vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng từ phía
lãnh đạo Vinacafe về quyết định bán cho quỹ Gaoling Fund một tỷ lệ lớn như vậy
hay Vinacafe có lo ngại về sự hiện diện của quỹ này sẽ ảnh hưởng hoặc tiến gần
đến kiểm soát Vinacafe. Chỉ biết lãnh đạo công ty vẫn khẳng định rằng Vinacafe
“mãi mãi là của người Việt”.
Và còn nhiều thương vụ M&A có giá trị
lớn do công ty Trung cộng tiến hành, dưới dạng mua cổ phần chi phối có
thể kể đến như Tập đoàn China Investment
nhận chuyển nhượng 19% cổ phần (96,9 triệu USD) từ
một tập đoàn Việt Nam để đồng sở hữu Liên
doanh Nhà máy nhiệt điện Mông Dương 2 tại Quảng Ninh. Công ty TNHH
Firstland (Trung cộng) trở thành cổ đông lớn của Tổng công ty Cổ phần Bảo Minh
(BMI) với tỷ lệ sở hữu 5,63% một lần nữa khiến giới đầu tư càng khẳng định về
xu hướng “thâu tóm” của các doanh nghiệp Trung cộng. Lượng cổ phiếu Firstland
đã mua bằng lượng cổ phiếu VietnamAirlines đăng ký thoái vốn.
Vốn đầu tư Trung cộng vào Việt Nam chủ yếu
qua hai hình thức là rót vốn thực hiện dự án hoặc mua cổ phần doanh nghiệp Việt
Nam.
Theo thống kê, riêng trong 3 tháng đầu năm nay, vốn Trung cộng đổ vào Việt Nam
qua hình thức góp vốn mua cổ phần, thâu tóm (M&A) doanh nghiệp Việt đã tăng
rất mạnh, nhiều hơn bất cứ các đối tác nào và cũng chỉ đứng sau Hàn Quốc.
Việc nhà đầu tư Trung cộng tăng mạnh lượt góp và số
vốn vào mua cổ phần doanh nghiệp Việt cho thấy họ tận dụng khá tốt thời cơ khi
nhiều doanh nghiệp lớn của Việt Nam đang trong giai đoạn cổ phần hoá, bán vốn.
Theo tờ New
York Times, Trung cộng đã ký các thỏa thuận trị
giá tới 225 tỷ USD để mua lại các công ty ở nước ngoài trong năm 2016, một con
số kỷ lục cho thấy các lãnh đạo doanh nghiệp Trung cộng đang đổ xô đi
thâu tóm thế giới.
Nhiều gia đình và các công ty Trung cộng đã ồ ạt tìm
cách đầu tư ra nước ngoài trong hơn một năm qua do lo ngại kinh tế đại lục đang
tăng trưởng chậm lại, đồng nhân dân tệ suy yếu và nhiều vấn đề khác. Dòng ngoại
tệ chảy mạnh ra nước ngoài khiến giới chức Trung cộng đã phải chi 1.000 tỷ USD
trong 2 năm rưỡi qua để hỗ trợ cho đồng nhân dân tệ.
Tại Việt Nam, chuyện “thâu tóm – sáp nhập”
chỉ mới xuất hiện vào giai đoạn 2010-2011 như một hiện tượng của
thị trường và nhanh chóng trở thành một trào lưu từ đó đến nay. Hàng loạt những thương hiệu Việt được người tiêu dùng, thị
trường yêu chuộng trước đây như Dạ
Lan (kem đánh răng), Mỹ Hảo và X-Men (hóa mỹ phẩm), rồi đến Tribeco (nước uống), Bibica (bánh kẹo), Phở 24 và Highlands Coffee… lần lượt vào
tay các thương hiệu ngoại như Unilever,
Uni-President (Đài Loan), Lotte
(Hàn Quốc) và Jollibee (Phi Luật Tân).
Dưới sự điều hành, quản lý của những ông chủ mới
giàu có về mọi mặt, các thương hiệu Việt bị thâu tóm vì lý do chủ quan hay
khách quan, cũng nhanh chóng thay đổi về cách thức kinh doanh theo chiến lược mới,
bị đổi họ thay tên và thậm chí là tên tuổi sẽ biến mất dạng hoàn toàn trên thị
trường.
Trong khi đó, các doanh nghiệp ngoại sau những vụ
thâu tóm, từ người đứng ngoài cuộc trở thành người dẫn dắt thị trường cũng như
các hoạt động kinh tế của Việt Nam. Hiện nay, thị trường Việt Nam tràn ngập những
doanh nghiệp nước ngoài đang tìm kiếm những “con mồi” để thâu tóm, còn doanh
nghiệp Việt thì lại tìm kiếm con đường lợi nhất cho chính mình.
Hồ Mai
(Việt
Nam Finance)