„…quan tâm của TRUMP sẽ là Trung cộng và sẽ chỉ là Trung cộng…
TRUMP dù sẽ tìm cách diệt Trung cộng, nhưng không phải vì
Việt Nam và càng không phải để đòi lại đảo cho Việt Nam.“
Trump sẽ chẳng giữ biển Đông không công cho Việt Nam.
Bùi Quang Vơm
Ảnh: Internet
Từ
sau ngày 08/11/2016, Tổng thống đắc cử Donald Trump hình như chưa có
một phát ngôn nào, dù chỉ là dính líu tới biển Đông. Điều này nói
rằng, dù có cố tình an ủi, hoặc có cố tình tìm mọi lý do để tự
an ủi, người Việt, trong đó có cả chính quyền cộng sản Hà Nội đều
có chung một tâm trạng lo lắng tới số phận của biển Đông.
Trước sự kiện Nhật Bản vội vã phê chuẩn
Hiệp định TPP trước khi thủ tướng Nhật ABE đi Mỹ gặp trực tiếp TRUMP
một ngày, trước một cuộc gặp lớn hơn với các nền kinh tế Thái bình
dương tại Thượng đỉnh APEC Peru ngày 19-20/11/2016, cho thấy một tâm lý
lo lắng tới mức hoảng sợ một nước MỸ dưới tay TRUMP sẽ bỏ mặc Nhật
Bản tự đối phó với đe dọa hiếu chiến của Trung cộng.
Việc Quốc Hội Nhật đã cố tình phê chuẩn TPP
như một việc “đã rồi”, buộc TRUMP phải chấp nhận, và lấy cớ không
còn khả năng đảo ngược để vận động APEC tạo sức ép với Tổng thống
Mỹ, cho thấy rõ ràng đối với Nhật Bản, công cụ hiệu quả lớn nhất,
nếu không là duy nhất chống lại mối đe dọa Trung Hoa chính là TPP.
Nhưng TRUMP vẫn giữ tuyên bố sẽ bác bỏ TPP
ngay cả trước một sức ép và tâm lý như vậy, và ông ABE vẫn phải
tuyên bố, cuộc gặp là "thẳng thắn" và "ấm cúng".
Tại sao lại như vậy? Ông ABE đã nhận được gì
từ những thảo luận “ngầm” giữa ông và TRUMP. “Thẳng thắn”, nghĩa là
ông đã nói với TRUMP về tuyên bố cuả TRUMP về việc rút quân Mỹ khỏi
OKINAWA, giảm chi phí cho các hoạt động quân sự của MỸ tại Nhật, gợi
ý để Nhật tự phát triển vũ khí hạt nhân nhằm tự đối đầu với Trung
cộng, giảm cho Mỹ khỏi những chi phí tốn kém chỉ phục vụ nền an ninh
Nhật và tách Mỹ ra khỏi một cuộc chiến Trung Nhật có thể sẽ rất
tai hại cho nền kinh tế Mỹ? Thẳng thắn, vì chắc chắn Nhật Bản phản
đối gay gắt, thậm chí có thể nặng lời quy kết TRUMP là phản bội
đồng minh.
Nhưng còn “nồng ấm”nghĩa là gì, có thể là
gì, nếu TPP vẫn sẽ bị từ chối?
Khác với bất cứ cuộc thương thảo nào khác,
thương thảo lần này giữa ông ABE và TRUMP sẽ không có nội dung nào
quan trọng hơn là mối quan hệ an ninh giữa Nhật với Trung cộng, trong
đó, át chủ bài là sự phê chuẩn TPP.
Và TRUMP đã giải cơn stress lớn này của ông ABE
như thế nào?
Rất khó đoán và không trái với một đặc tính
đã giúp TRUMP đắc cử là đặc tính “khó đoán”. Phải dùng một lối suy
diễn cũng thật khó đoán, may ra rơi phần nào vào những cái khó đoán
của TRUMP.
Trump sẽ kích động một cuộc chạy
đua vũ trang “giả nhưng thật, thật
nhưng giả”. Nghĩa là Nhật và Hàn sẽ được
cung cấp các tài liệu và hỗ trợ kinh phí để làm như “thiết lập
ngành công nghiệp hạt nhân”. Dẫu không thật thì Trung cộng không thể
làm gì khác là tăng cường đầu tư. Một Trung cộng phải đối phó với ba
nền hạt nhân, sẽ như da một con ếch căng ra ba góc. Nạn tự chảy máu
trong một nền kinh tế đã kiệt sức, sẽ đưa Trung cộng vào tình huống
của Liên xô năm 1989, ít nhất thì Trung cộng cũng chỉ còn là cái
thùng rỗng đối với các dự án khổng lồ đầy tham vọng lũng đọan nền
tài chính thế giới. Với việc này, nếu Trung cộng không sụp đổ thì
cũng chỉ là một con hổ trong cũi sắt, may lắm, người ta cũng chỉ
nghe tiếng gầm, có phần cay đắng, của nó.
Và chỉ “giả như thật” thì cũng đủ để Bình
Nhưỡng tự sụp đổ vì kiệt quệ với những cơn ác mộng của mình.
Những tư duy độc ác này, trong thế giới văn minh có thể coi là bất
thường, nhưng bất thường thì thành khó đoán, mà khó đoán thì đúng
loại với TRUMP hay Duterte.
Với tư duy của một con buôn có hạng,
và sĩ diện của một kẻ ngạo mạn, huênh hoang, TRUMP sẽ không chịu để Trung
cộng vượt mặt theo kiểu khôn vặt, điều mà tất cả các nhà trị quốc
quen tôn trọng thể diện và văn hoá kiêu hãnh trước đây, đã vì thế mà
thất bại trước một kiểu văn hoá bất chấp, kết quả biện minh cho thủ
đoạn, của các bậc vĩ nhân Trung cộng.
Hoặc đồng nhân dân tệ phải được tăng lên tới
45% hoặc hàng hoá Trung cộng vào Mỹ phải chịu thuế tới 45%. Hàng hoá
Trung cộng, ngoài chuyện đang chịu tẩy chay vì độc hại trên toàn địa
cầu, sẽ không còn rẻ so với hàng Mỹ, sẽ một mặt, làm cho nền kinh
tế đang còn tồn tại nhờ xuất khẩu của Trung cộng không còn đất sống,
một mặt, toàn bộ tiền vốn Mỹ đang đầu tư vào Trung cộng sẽ được rút
về Mỹ, tạo công ăn việc làm cho người Mỹ. Cùng với Nhật và Hàn
Quốc, khoảng 30% lượng tiền vốn đầu tư, tạo ra gần 60% lượng hàng
hoá xuất khẩu của Trung cộng sẽ không cánh mà bay. Nghĩa là khoảng
30% GDP biến mất, gần 50 triệu việc làm biến mất. Không có gì gây
thiệt hại cho nền kinh tế của Trung cộng hơn thế. Và không có gì làm
cho lãnh đạo Trung cộng sợ hơn thế.
Trật tự kinh tế thế giới sẽ quay
lại thời kỳ trước khi Trung cộng vào WTO. Tiền vốn
Nhật và Hàn Quốc sẽ quay sang châu Âu, sẽ quay lại Mỹ, hay ít nhất
cũng chuyển sang các nước ASEAN. Và những gì là “Giấc mơ Trung Hoa”,
những gì là “Đường tơ lụa”, là “Đại ngân hàng đầu tư phát triển”,
chả có ai hô, mà tự khắc “biến”.
Có thể những chuyện này là chuyện khó trở
thành thực tế, và nhất là không thể thực thi được trong một sớm một
chiều, nhưng vì không khả thi, nên khó đoán, và vì khó đoán, nên nó
đúng là tính cách của TRUMP, và vì đúng là tính cách của TRUMP, nên,
nếu TRUMP còn là Tổng thống Mỹ ngày nào, thì cái khó đoán ấy sẽ
có khả năng thực thi lớn nhất.
Vì thế mà, dù TRUMP vẫn bác bỏ TPP, ABE vẫn
thấy là “ấm cúng”.
Những chuyện ít có lãi, và có lãi nhưng
chậm và cần vốn đầu tư ban đầu quá lớn như việc an ninh và tự do
hàng hải biển Đông, và chuyện không đâu như chuyện nhân quyền tại một
quốc gia mắt muỗi Việt Nam, với cái đầu thực dụng và vị lợi nhuận
của nhà kinh doanh làm tổng thống, thì sẽ chẳng bõ để ông ta bận
tâm.
“Khôn thì sống, mống thì chết”, đó là triết
lý cần và đủ cho các nhà lãnh đạo Việt Nam. Việc ông Đinh Thế Huynh
cất công đi Mỹ 8 ngày, thăm dò số phận của TPP, thường trực ban bí
thư, tức là vị trí quyền lực thứ hai, quyết định chính sách, có
được xem là tương đương Thủ tướng ở thể chế thông thường không, đã
thành công dã tràng.
Cái quyết tâm giữ tỷ lệ tăng trưởng 6,7% GDP
trong nghị quyết 05, quyết tâm đẩy mạnh quá trình hội nhập và chủ
trương “cải cách hoạt động của Tổng liên đoàn lao động” đối phó với
công đoàn độc lập, trong nghị quyết 06, thuộc TW4 vưà rồi, sẽ giống
như những quả đấm trí tuệ của toàn đảng chỉ để “đấm vào bị bông”.
Sự vĩ đại của một tổng bí thư lần đầu tiên
ra được tới sáu nghị quyết ( chỉ thấy công khai nghị quyết 04, 05 và
06) cho một hội nghị trung ương 4, nhiệm kỳ XII, chỉ vưà ký chưa ráo
mực đã phá sản. Cùng với TRUMP, cùng với sự ra đi cuả TPP chưa rõ
số phận, lãnh đạo đảng hoàn toàn mất hướng với một tổng bí thư
chỉ biết viết sách về thủ đoạn xây dựng đảng và tiêu diệt phe nhóm,
không một chút hiểu biết về lý thuyết kinh tế, với một ông thủ
tướng có trình độ văn hoá hạn chế tới mức khó chấp nhận.
Cái chính danh chủ quyền của một
thể chế chính trị do đảng cầm quyền, phải mất gần 30 năm để được
nền chính trị Mỹ thưà nhận, vừa hiện hình đầy tham vọng với chính
quyền bao dung 8 năm của OBAMA, đang biến mất. Bây giờ,
không thể lập lờ đánh lận con đen được nưã. Sẽ không thể có kinh tế
dính đuôi “xã hội chủ nghĩa, kinh
tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo” mà vẫn được thưà nhận là kinh
tế thị trường. Sẽ không có loại nhân quyền trong phạm vi biên giới
quốc gia, nhân quyền riêng của chế độ độc đảng, loại nhân quyền có
tính đảng.
Lối thoát phía trước là chân thành hội
nhập, làm những gì mà một nền kinh tế thật sự cần làm, cần có để
phát triển. Hãy làm những gì mà một xã hội dân chủ thực sự cần
có để ổn định và giải phóng năng lượng. Không thể tồn tại chỉ nhờ
khôn lỏi, luồn lách giữa những kẽ hở của thiên hạ và bằng lừa lọc.
Đảng
cộng sản Việt Nam hoặc cải tổ thật sự hoặc lại phải chờ đợi một
chu kỳ bao dung nhẹ dạ mới cuả Mỹ để lại sử dụng thủ đoạn khôn
lỏi, lập lờ tính chính danh của thể chế.
Chủ nghĩa ích kỷ sẽ tạo ra chủ nghĩa ích
kỷ. Cao nhân sẽ có cao nhân trị. Chủ nghĩa ích kỷ dân tộc đã náo
loạn thế giới. Trung cộng là nguồn gốc của tư tưởng khoanh vùng lợi
ích trong phạm vi biên giới lãnh thổ, nguồn gốc của chia rẽ cộng
đồng châu Âu. Trung cộng tạo ra luân lý của Brexit. Trung cộng đã tạo ra
TRUMP. Và TRUMP sẽ là người chiến thắng, vì TRUMP là người đến sau.
Nhưng riêng về chuyện biển Đông, thì khó có thể
đoán trước.
TRUMP sẽ không ham hố cái “lợi ích cốt lõi tại
vùng biển Đông Nam Á”. Mặc dù sẽ không bao giờ chịu nhả cho
Trung cộng. Nhưng trước mắt, trong một tương lai gần, TRUMP sẽ chỉ quan
sát diễn biến.
TRUMP sẽ nhìn kỹ xem Duterte làm gì, Malaisie
làm gì và Trung cộng hành xử ra sao. Và quan tâm
của TRUMP sẽ là Trung cộng và sẽ chỉ là Trung cộng. Đơn giản
chỉ với một triết lý, nếu cái cây mà chết, thì những loại dây leo
sẽ tự nhiên chết.
Trung cộng, với bản tính tham lam thực dụng,
sẽ không bỏ lỡ cơ hội khi Mỹ không còn khả năng can thiệp trực tiếp
do Duterte dỡ bỏ hiệp ước an ninh tương hỗ ký với Mỹ năm 1951. Và khi
không còn Phi Luật Tân và Mã Lai cùng với Brunei, Việt Nam không còn chỗ
bám cho một chính sách đa phương. Nếu Trường Sa bị mất, vì một “sự
cố” được xắp đặt nào đó, thì dù Mỹ không muốn, cũng sẽ chỉ còn
quyền tuyên bố cảnh cáo Trung cộng bằng con đường ngoại giao, và sẽ
cho qua, khi nhận được lợi ích do Trung cộng “hối lộ”. TRUMP cũng chỉ
cần có vậy. Không mất gì mà được lợi.
TRUMP dù sẽ tìm cách diệt Trung cộng,
nhưng không phải vì Việt Nam và càng không phải để đòi lại đảo cho
Việt Nam. Một nước Việt Nam không dân chủ, chẳng có giá
trị gì với lợi ích của Mỹ, chẳng đáng để TRUMP bận tâm. Việt Nam
sẽ vĩnh viễn không còn đảo. Và Mỹ vẫn có tự do hàng hải do Trung cộng
sẵn lòng cung cấp. Đảo là của Việt nam và Việt Nam chẳng là gì với
Mỹ. Mỹ vẫn tôn trọng “quyền tự lựa
chọn của Việt Nam, không can thiệp vào công việc nội bộ của Việt nam”.
Đúng là “trâu
bò đánh nhau, ruồi muỗi chết”. Cái trò khôn vặt, làm bạn với
tất cả, sẽ chẳng có ai làm bạn thật khi lâm nguy. Nếu cả với kẻ
thù cũng làm bạn, thì bạn với kẻ thù là một. Và nếu bạn chết
thì sẽ chẳng có ai viếng bạn, vì trong những người viếng sẽ có cả
bạn và kẻ thù. Họ sẽ đánh chém nhau và giết nhau ngay trên đám tang
của bạn. Có thể khi chưa chết, ai cũng tử tế, nhưng khi nằm xuống,
dù thảm thương, sẽ chỉ có những người đứng nhìn bạn từ xa.
Nếu ngay cả NATO, ngay
cả Nhật, Hàn Quốc, TRUMP cũng không cho không gì, thì Việt Nam
có thể hối lộ nước MỸ hoặc bằng chế độ chuyên chính độc đảng,
hoặc bằng tự do của hơn 90 triệu dân chúng mà đảng đang cai trị.